W największym do tej pory badaniu objawów neurologicznych COVID-19, przeprowadzonym w amerykańskich szpitalach należących do sieci Northwestern Medicine w rejonie Chicago, przeanalizowano dane medyczne 509 pacjentów. Wyniki badań wyraźnie pokazują, że chorzy, u których pojawiły się zaburzenia funkcji umysłowych, znacznie dłużej chorują. Okazało się, że przebywali w szpitalu średnio trzy razy dłużej niż pacjenci, którzy nie doświadczyli niekorzystnych symptomów ze strony układu nerwowego. Częściej też umierali. Oszacowano, że byli prawie siedem razy bardziej narażeni na śmierć niż pozostali pacjenci z COVID-19.
- Tylko co trzeci pacjent, który w trakcie przechodzenia COVID-19 doświadczył zaburzeń neurologicznych (encefalopatii), po wypisaniu ze szpitala był w pełni sprawny umysłowo - zauważają autorzy opracowania, opublikowanego w czasopiśmie "Annals of Clinical and Translational Neurology" - czyli był w stanie samodzielnie funkcjonować i radził sobie z codziennymi rutynowymi czynnościami. Natomiast zdecydowana większość pacjentów bez objawów neurologicznych (89 proc.) nie miała kłopotów z powrotem do normalnego życia.
Encefalopatia to termin ogólny oznaczający wszelkie choroby dotykające struktury mózgu, objawiające się na różne sposoby. U niektórych może to być utrata pamięci krótkotrwałej, problemy z koncentracją, dezorientacja, otępienie, stany podobne do śpiączki.
Encefalopatia związana była z najgorszymi wynikami klinicznymi, jeżeli chodzi o zdolność do samodzielnego radzenia sobie po wyjściu ze szpitala. Ponadto wiązała się z wyższą śmiertelnością, niezależnie od ciężkości choroby układu oddechowego
- mówi jeden z autorów badania dr Igor Koralnik, dyrektor działu chorób neurozakaźnych i neurologii w Northwestern Medicine.
Encefalopatie a COVID-19
Jeszcze nie wiadomo, czy i jak koronawirus atakuje bezpośrednio mózg. Istnieją już pewne poszlaki, ale badania, prowadzone w Yale pod kierunkiem dr Akiko Iwasaki, czekają jeszcze na naukową weryfikację. Obecnie większość ekspertów jest zdania, że za objawy neurologiczne w przebiegu COVID-19 odpowiada stan zapalny organizmu wywołany silną reakcją układu immunologicznego. Może wtedy dojść do uszkodzenia narządów wewnętrznych, w tym także ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.
- Większą podatność na encefalopatię wykazują zakażeni COVID-19 starsi mężczyźni z takimi chorobami podstawowymi jak choroby neurologiczne, rak, choroby naczyń mózgowych, przewlekła choroba nerek, cukrzyca,wysoki poziom cholesterolu, niewydolność serca, nadciśnienie oraz fakt palenia papierosów - piszą autorzy badania.
Niektórzy komentatorzy obawiają się, czy encefalopatia nie zagrozi choremu na COVID-19 prezydentowi Donaldowi Trumpowi, który jest w grupie ryzyka (ma wysoki poziom cholesterolu) - jak pisze "New York Times". Ale inni eksperci przestrzegają przed pochopnym wyciąganiem wniosków. Wiadomo już, że Donald Trump wrócił ze szpitala do Białego Domu.
Zaburzenia neurologiczne w przebiegu COVID-19
Badania pokazało, że chorzy na COVID-19 doświadczają nie tylko zaburzeń funkcji umysłowych. 82 procent badanych pacjentów miało w którymś momencie przynajmniej jeden z następujących objawów neurologicznych: ból mięśni (45 proc. pacjentów), ból głowy (38 proc.), zawroty głowy (30 proc.), zaburzenia smaku (16 proc.) i węchu (11 proc.). Udary, zaburzenia ruchowe, deficyty motoryczne i czuciowe, ataksja i drgawki były rzadkie (zanotowano u od 0,2 do 1,4 proc. pacjentów). W badanej grupie co czwarty pacjent wymagał wspomagania oddychania.
Zauważono, że to młodsi pacjenci częściej doświadczali objawów neurologicznych (z wyjątkiem encefalopatii - tutaj dominowali starsi wiekiem chorzy).
Źródła: Annals of Clinical and Translational Neurology, New York Times
