Sanatoria w Polsce. 'Wg NFZ diety pacjentów ze względu na światopogląd, religie (dieta wegańska, wegetariańska) są prywatną sprawą pacjenta i nie mają prawa mieć wpływu na żywienie zbiorowe przez sanatorium' - poucza jedna z placówek... Fot. unsplash
Dieta seniora - dlaczego dieta jest ważna?
Wraz z wiekiem wiele osób podupada na zdrowiu, co często zarzucane jest wiekowi. W związku z tym zazwyczaj godzimy się z takim stanem rzeczy, lecząc objawy a nie przyczyny chorób. Tymczasem odpowiednio skomponowana dieta może zapobiec rozwojowi wielu schorzeń, alergii czy chorób, w tym autoimmunologicznych.
O tym, czemu dieta jest tak ważna w leczeniu i zapobieganiu chorób powstaje coraz więcej publikacji, a lekarze coraz chętniej przyznają, że leki stanowią jedynie doraźny środek zwalczający objawy, a nie przyczyny pogorszenia się zdrowia. Wiele objawów alergii, chorób autoimmunologicznych (jak łuszczyca, bielactwo nabyte czy Hashimoto) oraz nowotworów swoje początki ma między innymi w nieprawidłowym odżywianiu się. Niestety dieta wielu osób sprzyja wyniszczeniu flory bakteryjnej w jelitach, które odpowiadają za znaczną część naszej odporności.
Odpowiednio skomponowana dieta powinna iść w parze z tradycyjnymi metodami medycznymi, a osoby cierpiące na problemy zdrowotne powinny być pod opieką lekarza. Pomoc przy komponowaniu diety, która uwzględni nasze schorzenia czy nietolerancje pokarmowe, znajdziemy u dietetyka klinicznego.
Dieta seniora - przyczyny nieprawidłowego odżywiania się
Przyczyn nieprawidłowego odżywiania się wśród seniorów może być kilka. Najczęstszą z nich jest pogorszenie się zmysłu smaku i utrata apetytu. Inną może być np. pogorszenie się zdrowia uniemożliwiające samodzielne, regularne zakupy świeżych produktów. Osoby starsze, które gotują dla siebie na co dzień często też wybierają proste przepisy, które nie zawsze stanowią pełnowartościowe posiłki. Jednak na szczęście zdrowa dieta nie musi być trudna i zwykła zupa czy gulasz mogą stanowić pełnowartościowe danie, a jednocześnie nie wymagają od nas dużo pracy w kuchni. Wystarczy odpowiednio zmodyfikować dobrze znany przepisy, bo w łatwy sposób lepiej odżywić nasz organizm. Dobrym sposobem może być również przygotowywanie dań na więcej dni, dzięki czemu nie ma potrzeby codziennego gotowania.
Dieta seniora - jak skomponować?
W przypadku, gdy doskwierają nam poważne problemy zdrowotne, jak cukrzyca, problemy z tarczycą czy poważna nadwaga lub niedowaga, warto skonsultować dietę z odpowiednim lekarzem. Jednak możemy również wprowadzić zmiany, które pozytywnie wpłyną na poprawę naszego ogólnego samopoczucia i jakości zdrowia oraz będą wsparciem dla tradycyjnego leczenia.
W diecie dla osób starszych bardzo ważne jest pamiętać o tym, że wraz z wiekiem metabolizm zwalnia. Z tego powodu nie możemy odżywiać się tak samo jak 20 czy 30 lat wcześniej. Również apetyt wraz z wiekiem zmniejsza się, dlatego posiłki powinny być mniejsze, ale bogatsze w składniki odżywcze oraz antyoksydanty (przeciwutleniacze).
Czego unikać w diecie seniora?
Bez względu na wiek, w diecie zawsze powinniśmy unikać przetworzonej żywności, w której więcej jest ulepszaczy smaków i konserwantów niż prawdziwego jedzenia. Ograniczyć warto więc, np. wędliny, kiełbasy czy parówki oraz dania gotowe. W dojrzałym wieku warto również zmniejszyć spożycie rafinowanego cukru, pszenicy (jest mocno modyfikowana genetycznie) oraz mleka krowiego i jego przetworów (poza jogurtami - zwykle są w dorosłym życiu bardzo źle trawione, co prowadzi np. do problemów z drogami oddechowymi). Cukier ma szczególnie szkodliwe właściwości, ponieważ działa na organizm podobnie jak środki uzależniające (papierosy czy narkotyki), a jego nadmiar prowadzi do rozwoju grzybów i stanów zapalnych.
Naukowcy z Nowego Jorku zaobserwowali związek między nadmiarem cukru w diecie a zwiększonym ryzykiem zachorowania na alzheimera Fot. Shutterstock.com
O co wzbogacić swoją dietę?
Przede wszystkim w diecie każdego człowieka, a zawłaszcza osób starszych i dzieci nie może brakować świeżych produktów. Warzywa powinny stanowić dużą część codziennej diety, ale nie możemy zapomnieć również o zbożach i produktach pochodzenia zwierzęcego. Jeśli mamy ochotę na deser, warto sięgnąć po owoce. Najzdrowsze zawsze będą warzywa sezonowe, dlatego nie wybierajmy np. pomidorów w okresie zimowym. O wiele lepiej w zimie sięgnąć po warzywa korzeniowe czy kapustne, jak np. jarmuż. Również owoce wybierajmy regionalne, a cytrusy i inne tropikalne propozycje wybierajmy jedynie od czasu do czasu. Wybierając produkty pszenne stawiajmy na te mniej przetworzone, jak kasza czy ryż, a unikajmy takich jak makarony czy białe pieczywo. W diecie nie powinno brakować mięsa oraz ryb, ale lepiej kupować ich mniej, ale lepszej jakości. W dobrze skomponowanej diecie wystarczy sięgać po mięso 1-2 w tygodniu i dodatkowo raz wybrać rybę. W pozostałe dni ważne dla organizmu białko możemy dostarczać łącząc warzywa strączkowe z ziarnami.
Witaminy w diecie seniora?
W dojrzałym wieku organizm często może radzić sobie nieco gorzej z przyswajaniem składników odżywczych, zwłaszcza jeśli wcześniej nie odżywialiśmy się zbyt zdrowo. Przyczyną stanów zapalnych w organizmie oraz częstych niedoborów są również terapie antybiotykowe, które dzisiaj nieco tracą na popularności, ale wcześniej lekarze chętnie po nie sięgali. Dlatego dieta dla seniora powinna być bogata w składniki odżywcze oraz dostarczać witamin z grupy B, oraz A, D, E i C. Przed zakupem jednak jakichkolwiek suplementów diety powinniśmy wykonać podstawowe badania i skonsultować się z lekarzem.
Lekarze na całym świecie coraz częściej potwierdzają to, co od dawna było wiadome medycynie ludowej - jesteśmy tym, co jemy. Dlatego dieta jest tak ważnym elementem w profilaktyce, jak i jako wsparcie leczenia wielu chorób czy zaburzeń. Zwłaszcza osoby starsze powinny przywiązywać do niej ogromną wagę, ponieważ w tym wieku spada odporność organizmu oraz spowalnia metabolizm. Jednak przed wprowadzeniem radykalnej zmiany w diecie, zawsze należy skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem klinicznym.