Piszczel - budowa
W budowie kości piszczelowej wyróżnia się dwa końce kości (bliższy i dalszy), trzy jej powierzchnie oraz trzy brzegi.
Końce kości nazywa się proksymalnym (bliższy) oraz dystalnym (dalszy). Koniec bliższy jest częścią stawu kolanowego, w związku z czym do tej części należą powierzchnie stawowe pokryte chrząstką szklistą. W obrębie końca proksymalnego znajduje się również miejsce przyczepu więzadła rzepki, nazywane guzowatością. Na końcu dalszym usytuowana są dolna powierzchnia stawowa, powierzchnia stawowa kostki oraz powierzchnia boczna. Ten koniec piszczeli tworzy staw skokowy.
Rozróżniane powierzchnie piszczeli to:
- Powierzchnia tylna - jest położona w tylnej części kości. Charakterystyczną strukturą, która widoczna jest na tylnej powierzchni kości jest tak zwana kresa mięśnia płaszczkowatego przebiegająca skośnie. Kresa dzieli miejsca przyczepów mięśnie piszczelowego tylnego, podkolanowego oraz zginacza długiego palców. Do tej części kości należy również tak zwany otwór odżywczy, wewnątrz którego biegną naczynia krwionośne.
- Powierzchnia przyśrodkowa - jest dość szeroka (szczególnie jej górny fragment) i leży blisko powierzchni ciała, w związku z czym łatwo ulega uszkodzeniom. Do tego fragmentu kości przyczepiają się mięśnie - krawiecki, smukły oraz półścięgnisty.
- Powierzchnia boczna - jest pokryta przez ścięgna kilku mięśni (między innymi prostownika długiego palców oraz palucha) i jest powierzchnią, do której przyczepiony jest mięsień piszczelowy przedni.
Kolejne wyróżniane w piszczeli części to brzegi: przedni, przyśrodkowy, boczny oraz panewkowy.
W związku z tym, że niektóre fragmenty piszczeli są mało osłonięte otaczającymi tkankami (mięśniową oraz tłuszczową), są one narażone na liczne urazy. Najpopularniejsze urazy piszczeli to:
- Złamany piszczel
Złamanie kości piszczelowych jest najczęstszym złamaniem długiej kości, jakie pojawia się u człowieka. Złamanie może być spowodowane urazem (najczęściej jest to uderzenie w nogę, skok na nogi ze znacznej wysokości, upadek lub wypadek komunikacyjny), ale może być wywołane również przez zbyt częste lub intensywne treningi, które obciążają nogi. Na złamanie po przeciążeniu szczególnie narażeni są biegacze, lekkoatleci, koszykarze, piłkarze oraz tenisiści. Do szczególnego obciążenia dochodzi podczas biegania w nieodpowiednich butach albo po twardej nawierzchni. Ryzyko urazu zwiększa również zaniedbywanie rozgrzewki przed wysiłkiem fizycznym oraz powrót do ćwiczeń mimo niedoleczonej kontuzji. W zależności od tego, w którym miejscu występuje złamanie, rozróżnia się kilka typów złamań. Objawy złamania piszczeli to najczęściej ból, który nasila się podczas ruchu oraz dotyku, a także obrzęk stawu kolanowego. Sposób leczenia złamania kości piszczelowej jest zależny od lokalizacji złamania, przyczyny urazu oraz tego, czy doszło do przemieszczenia lub zostały uszkodzone okoliczne tkanki miękkie.
- Stłuczony piszczel
W przypadku stłuczenia dochodzi do zmiażdżenia struktur tkanek oraz ich uszkodzenia. Uszkodzeniu ulegać mogą różne tkanki, w tym tkanka kostna, ale zawsze dochodzi również do obrażeń w obrębie naczyń krwionośnych oraz nerwów. Czasami stłuczeniu towarzyszy również uszkodzenie zewnętrznych tkanek i przerwanie skóry. Rozległe stłuczenie może zostać łatwo pomylone ze złamaniem, dlatego w takiej sytuacji niezbędna jest szybka konsultacja lekarska. Najczęstsze objawy stłuczenia to obrzęk, ból w miejscu stłuczenia, wzrost temperatury w miejscu urazu oraz nadwrażliwość na dotyk. Z czasem pojawiają się również podskórne wylewy widoczne na skórze jako siniaki.
Piszczel ból - co może oznaczać?
Ból piszczeli może mieć również inne, mniej poważne niż stłuczenie czy złamanie, przyczyny. Dolegliwości bólowe w obrębie piszczeli mogą być spowodowane na przykład zbyt intensywnym wysiłkiem fizycznym (lub nieprawidłową techniką) albo noszeniem nieodpowiedniego obuwia (na przykład japonek albo butów na wysokim obcasie). Jeżeli ból występuje często albo jego siła narasta i nieznana jest przyczyna takiego stanu warto udać się do lekarza, ponieważ dolegliwości mogą być spowodowane poważną chorobą.
