Lipaza lipoproteinowa (ang. lipoprotein lipase, LPL) to jeden z enzymów, które biorą udział w metabolizmie lipidów (tłuszczy), a konkretniej - lipoprotein. Lipazy należą do grupy hydrolaz. Hydroliza to reakcja między wodą a rozpuszczoną w wodzie substancją, w wyniku której powstają nowe związki chemiczne.
Inne rodzaje lipaz to:
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Lipaza lipoproteinowa bierze udział w utrzymywaniu prawidłowego metabolizmu (w tym działania insuliny), regulacji masy ciała i równoważenia bilansu energetycznego. Przeciwdziałą rozwojowi miażdżycy.
LPL powoduje hydrolizę tricylogliceroli do wolnych kwasów tłuszczowych i glicerolu. Najwięcej lipazy lipoproteinowej znajduje się w tkance tłuszczowej, mięśniowej i płucnej. Co to oznacza? LPL, dzięki temu, że występuje na powierzchni różnych komórek (a zespoły komórek to tkanki), "wychwytuje" tłuszcz z kriobiegu, a następnie transportuje go do komórek. I tak na przykład lipaza lipoproteinowa, która znajduje się na powierzchni tkanki mięśniowej, dostarcza tłuszcz do mięśni, a ten mogą one przerobić na energię. Lipaza lipoprotenowa umiejscowiona na tkance tłuszczowej dba o jej odpowiednią "tłustość". Podczas ćwiczeń LPL w komórkach tłuszczowych działa mniej intensywnie, energicznie jednak zaczynają pracować LPL na powierzchni komórek mięśniowych.
LPL reaguje na "polecenia" insuliny (produkowanej przez trzustkę) - im więcej insuliny jest produkowane, tym intensywniej działa LPL w komórkach tłuszczowych; więcej tłuszczu zostaje oddelegowanych do przechowania. Zaburzenia produkcji insuliny mogą zatem spowodować, że będziemy tyć, ponieważ LPL "skupi się" na tkance tłuszczowej.
Nieprawidłowości w produkcji lipazy lipoproteinowej objawiają się zaburzeniami kontroli metabolizmu lipoprotein, zwiększają ryzyko miażdżycy, biorą udział w rozwoju otyłości. Zaburzenia funkcjonowania lipazy lipoproteinowej to podwyższenie prawdopodobieństwa wystąpienia zespołu metabolicznego. Zespół metaboliczny jest grupą czynników, które zwiększają zaś ryzyko zachorowania na miażdżycę i cukrzycę typu 2.