Nadnercza: co to jest?
Nadnercza (gruczoły nadnerczowe) to parzyste narządy umiejscowione w jamie brzusznej. Jak sama nazwa wskazuje, znajdują się nad nerkami. Są niewielkie i lekkie, ważą od 10 do 18 gramów. To narządy wydzielania wewnętrznego (wewnątrzwydzielnicze). Nadnercza produkują hormony, które są bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ich niedobór może skutkować poważnymi zaburzeniami, a nawet śmiercią.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Nadnercza: położenie
Nadnercza stykają się dolną powierzchnią z nerkami. Ich tylna powierzchnia przylega do lędźwiowego odcinka przepony. Lewe nadnercze sąsiaduje z torbą sieciową (zaułkiem otrzewnej), żołądkiem, tętnicą śledzionową oraz trzustką. Prawe nadnercze przylega do żyły głównej dolnej, wątroby i otrzewnej.
Nadnercza: budowa
Nadnercza mają powierzchnię przednią i tylną, a także brzeg górny i przyśrodkowy. Podstawa nadnercza leży na nerce, ma wklęsły kształt. Prawe nadnercze kształtem przypomina trójkąt, ma wierzchołek. Lewe nadnercze formuje się w półksiężyc.
Wnętrze gruczołu dzieli się na korę oraz rdzeń. Kora nadnercza stanowi aż 80-90 procent całego narządu. Składa się z warstwy kłębkowatej, pasmowatej i siatkowatej. Produkuje glikokorykoidy, mineralokorykoidy i hormony płciowe (androgeny). Rdzeń nadnercza składa się z brył i beleczek nabłonkowych, które łączą się w sieć. W oczkach sieci znajdują się zatokowe naczynia włosowate i żylne. Rdzeń wydziela katecholaminy, czyli adrenalinę, noradrenalinę i dopaminę. Więcej o hormonach nadnerczy możesz przeczytać tutaj.
Nadnercza: choroby
Najczęstsze choroby nadnerczy to:
- zespół Cushinga - grupa objawów chorobowych, które są związane z podwyższonym poziomem kortyzolu we krwi,
- zespół Conna - pierwotny hiperaldosteronizm, czyli zbyt duża produkcja aldosteronu,
- guz chromochłonny - nowotwór wywodzący się z rdzenia nadnercza,
- choroba Addisona - pierwotna niedoczynność kory nadnerczy.
