Ejakulat - co to takiego? Czy zawsze ma związek z seksem i orgazmem?

Ejakulat to porcja spermy wydzielana w czasie ejakulacji. W takim pojedynczym wytrysku znajduje się blisko 20 milionów plemników. Co prowadzi do pojawienia się ejakulatu i czy zawsze ma związek z seksem i orgazmem?

Podczas jednego wytrysku mężczyzna "wyrzuca" od 2-5 mililitrów ejakulatu, czyli spermy. W takiej pojedynczej porcji płynu znajduje się ok. 20 milionów plemników. W skład spermy wchodzi wydzielina produkowana przez jądra, najądrza, prostatę, pęcherzyki nasienne oraz gruczoły opuszkowo-cewkowe.

Co to jest ejakulacja?

Ejakulat produkowany jest w czasie ejakulacji. Ejakulacja to nic innego jak wytrysk, czyli "wyrzucenie" przez penisa porcji ejakulatu. Proces ten jest neurofizjologiczny i najczęściej pojawia się w trakcie stosunku seksualnego lub masturbacji, ale nie tylko. W przypadku młodych chłopców w okresie dojrzewania ejakulat wydobywa się samoistnie bez uprzedniej stymulacji penisa. Mówi się wtedy o polucji nocnej.

Wbrew obiegowej opinii u starszych mężczyzn pojawienie się ejakulatu wcale nie jest równoznaczne z orgazmem. Choć działają tu dwa różne mechanizmy i bardzo często współistnieją, to nie jest to regułą.

Sperma to nie tylko plemniki. Czy działanie przeciwdepresyjne i odmładzające to mity?

Ejakulat - skąd się bierze?

Za pojawienie się wytrysku odpowiadają przede wszystkim dwa ośrodki - czuciowy i ruchowy, dodatkowo w procesie tym uczestniczy szereg neuroprzekaźników: dopamina, serotonina oraz oksytocyna. Kiedy dochodzi do przekroczenia pewnego progu wrażliwości, pojawia się orgazm połączony z wytryskiem. Trzeba jednak pamiętać, że nie każdy orgazm musi kończyć się wytryskiem i nie każdy wytrysk jest efektem silnego podniecenia i orgazmu.

Jak do chodzi do wytrysku?

Aby doszło do wytrysku w ciele mężczyzny musi zajść określone procesy. Zatem, aby się pojawił konieczne są:

• Podniecenie seksualne, które jest specyficzną reakcją organizmu na bodźce. Za interpretację sygnałów, a w konsekwencji podniecenie odpowiada kora mózgowa. To właśnie ona decyduje, czy dany bodziec uznany zostanie za podniecający czy obojętny. Jeśli wybrany zostanie pierwszy wariant, dojdzie do jego połączenia z emocjami oraz reakcjami seksualnymi, za które odpowiadają zakończenia czuciowe znajdujące się m.in. w nabłonku skóry żołędzi, napletku i cewce moczowej. Na tym etapie pojawia wzwód.
• Stymulacja członka. Ruchy frykcyjne wywołują maksymalne podniecenie, co potęguje uczucie przyjemności.

W ciałach jamistych prącia dochodzi do skurczu mięśni gładkich dróg, przez które wydostaje się nasienie. Ten skurcz sprawia, że plemniki oraz substancje płynne, które wchodzą w skład ejakulatu zaczynają gromadzić się w części sterczowej cewki moczowej. Następnie nasienie przesuwa się z najądrzy do nasieniowodów, a stamtąd do cewki moczowej.

W następstwie skurczów mięśni: opuszkowo-gabczastego i kulszowo-jamistego, zwieracza cewki moczowej oraz opuszki cewki i mięśni prążkowanych dna miednicy dochodzi do uwolnienia nasienia z cewki moczowej, co kończy się wytryskiem.

Warto zaznaczyć, że przed ejakulatem pojawia się przezroczysty płyn nazywany preejakulatem. Pojawia się efekcie stymulacji członka (nie pojawia się jednak u wszystkich mężczyzn) i stanowi naturalny lubrykant. Ułatwia on wykonywanie ruchów frykcyjnych, a także zapewnia lepsze warunki plemnikom do przetrwania w cewce moczowej, a następnie w pochwie.

Ejakulat - co mogą oznaczać odchylenia w jego ilości i składzie?

Zdrowy mężczyzna "produkuje" od 2-5 mililitrów ejakultau, którym powinno znajdować ok. 20 milionów plemników. Czasem jednak te parametry są zaburzone.
Odchylenia od standardowej objętości ejakulatu to:

• aspermia - czyli brak ejakulacji, bywa przyczyną niepłodności u mężczyzn;
• hipospermia - charakteryzuje się wytwarzaniem zbyt małej ilości ejakulatu (tj. mniej niż 2 mililitry), schorzenie może być przejściowe, dotyczy to przede wszystkim tych mężczyzn, którzy uprawiają seks zbyt często;
• hiperspermia - mężczyzna wytwarza minimum 6 ml ejakulatu, mimo że jest go dużo plemniki są gorszej jakości.

Odchylenia co do ilości plemników w objętości ejakulatu to:

• azospermia - całkowity brak plemników w ejakulacie, zaburzenie może być uwarunkowane genetyczne lub być powikłaniem po chorobie zakaźnej, czy też zabiegu operacyjnym;
• oligospermia - zbyt mała liczba plemników w ejakulacie.

Odchylenia co do jakości plemników w ejakulacie to:

• teratozoospermia - zbyt mała liczba prawidłowych plemników w ejakulacie;
• asthenozoospermia - nieprawidłowa ruchomość plemników w ejakulacie. 

Inne:

• leukocytospermia - zbyt wysokie stężenie leukocytów (powyżej 1 miliona) w ejakulacie
• hematospermia - obecność krwi w ejakulacie, choć może być zupełnie niegroźny to czasem stanowi objaw problemów z prostatą, zwężeniem cewki moczowej lub genetycznymi zaburzeniami krwawienia;
• bakteriospermia - zbyt wysokie stężenie drobnoustrojów w ejakulacie, zazwyczaj ma związek ze stanem zapalnym toczącym się w obrębie układu moczowo-płciowego.