Zapalenie szyjki macicy często przebiega bezobjawowo. Kiedy można spodziewać się infekcji, jak ją diagnozować i leczyć?

Zapalenie szyjki macicy może przebiegać bezobjawowo i skutecznie utrudniać zajście w ciążę. U kobiet spodziewających się dziecka stanowi poważne zagrożenie dla płodu, jeśli infekcja będzie się rozprzestrzeniać. Może również sprzyjać rozwojowi choroby nowotworowej, dlatego tak ważne są profilaktyczne wizyty ginekologiczne.

Zapalenie szyjki macicy jest chorobą, która nieleczona nie tylko grozi niepłodnością, ale może nawet doprowadzić do śmierci, przyczyniając się bezpośrednio do zapalenia otrzewnej. To rzadkie powikłanie, ale możliwe, jeśli zapalenie macicy nie jest leczone i rozprzestrzeni się na wyżej położone narządy rodne, powodując zapalenie narządów miednicy mniejszej, układu moczowego lub właśnie otrzewną. Zapalenie otrzewnej właśnie jest stanem zagrożenia życia. 

Macica jest narażona nie tylko na infekcje, dlatego wymaga regularnych kontroli profilaktycznych:

Zobacz wideo

Objawy zapalenia szyjki macicy

Chociaż zazwyczaj stan zapalny szyjki macicy, czyli odcinka łączącego waginę z jamą macicy, przebiega bezobjawowo, czasem pojawiają się sygnały, które powinny zaalarmować i zmusić do wizyty u ginekologa. Koniecznie wybierz się na konsultację, jeśli:

  • masz upławy (serowate, ropne, żółtawe, czasem zielonkawe, podbarwione krwią, o nieprzyjemnym zapachu),
  • dokucza ci świąd pochwy i sromu,
  • plamisz lub krwawisz z pochwy po stosunku lub między miesiączkami,
  • odczuwasz ból podczas stosunku,
  • masz objawy zapalenia pęcherza (często u kobiet problem występuje łącznie),
  • pojawia się ból brzucha i gorączka (w rzadkich przypadkach) o nieuchwytnej przyczynie.

Wszystkie te objawy nie muszą oznaczać zapalenia szyjki macicy. Często tak objawia się inny problem ginekologiczny (choćby zapalenie pochwy, które zresztą nieraz występuje łącznie z zapaleniem szyjki) lub inny, ale przy trudnościach diagnostycznych konsultacja ginekologiczna to jedna z uzasadnionych konsultacji wykluczających kolejne możliwe przyczyny.

Zapalenie szyjki macicy - poznajmy sprawców

Jeśli objawy wystąpią i zapalenie szyjki macicy ma charakter ostry, najpewniej przyczyną jest choroba przenoszona drogą płciową, przede wszystkim:

  1. rzeżączka,
  2. chlamydioza,
  3. rzęsistkowica,
  4. zakażenie wirusem HPV
  5. opryszczka narządów płciowych (HSV).


Grzyby, gronkowce, paciorkowce, pałeczka okrężnicy lub ureaplasma (drobnoustrój, który wywołuje stan zapalny układu moczowo-płciowego) - to kolejni sprawcy infekcji szyjki macicy. Czasem stan zapalny to skutek reakcji alergicznej (np. na środki antykoncepcyjne, stosowane miejscowo, lateks z prezerwatywy) czy zaburzenia flory bakteryjnej pochwy i nagłego namnażania bakterii, które dotąd funkcjonowały w jej środowisku w równowadze.

Przewlekłe zapalenie szyjki macicy często rozwija się po porodzie. Pierwotną przyczyną bywa uraz mechaniczny w obrębie macicy. Czasem początkiem problemu jest zbyt późna zmiana tamponu podczas miesiączki.

Nieleczony przewlekły stan zapalny u kobiet ciężarnych grozi zakażeniem i przedwczesnego pęknięciem błon płodowych, infekcją wewnątrzmaciczną, a nawet poronieniem.

Przewlekły stan zapalny grozi również włóknieniem szyjki, a także sprzyjać rozwojowi zmian nowotworowych.

Zapalenie szyjki macicy - diagnostyka

Rozpoznanie zapalenia szyjki macicy zwykle nie jest skomplikowane. Obserwacja szyjki we wziernikach pozwala postawić diagnozę i rozpocząć leczenie. Nie jest ono długie ani skomplikowane, a uwalnia od niepotrzebnych, przykrych dolegliwości. Podczas badania ginekolog może zaobserwować, że szyjka jest obrzęknięta, tkliwa, ze skłonnością do krwawień.

Podczas badania ginekolog również pobiera wydzielinę z szyjki macicy na posiew, by zidentyfikować patogeny, które odpowiadają za stan zapalny. Pozwoli to także na dobranie właściwego leku.

Zapalenie szyjki macicy - leczenie

Podstawowym celem terapii, którą dobiera lekarz, jest likwidacja zakażenia i zapobieganie jego rozprzestrzenianiu się do macicy i jajowodów. Jeśli jesteś w ciąży, zatrzymanie patogenów ma ochronić płód przed zakażeniem.

W zależności od tego, jaki patogen jest przyczyną stanu zapalnego, pacjentce podawane są leki przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, a także często antybiotyki - przyjmowane doustnie lub stosowane dopochwowo.

Na czas leczenia wskazane jest zachowanie wstrzemięźliwości seksualnej. Konieczne jest również leczenie partnerów seksualnych chorych kobiet (nawet jeśli nie mają żądnych objawów infekcji), by nie zakażali ich wtórnie.

Istnieje spore ryzyko nawrotu. W zależności od przyczyny występuje u 8 do 25 proc. kobiet.

Niezwykle istotnym elementem leczenia i profilaktyki jest właściwa higiena intymna. Lekarze przypominają, że do mycia okolic intymnych najbardziej nadaje się zwykła woda. Jeśli ci wydaje się niewystarczająca, stosuj wyłącznie preparaty przeznaczone do higieny intymnej, bo zwykłe mydła mogą powodować podrażnienia i zaburzać florę bakteryjną pochwy (przyczyniając się do kolejnych infekcji). Ważne też jest stosowanie probiotyków ginekologicznych, jeśli już pojawiły się problemy, a także noszenie odpowiedniej bielizny (przewiewnej, z naturalnych tkanin.

Więcej o: