Plastry antykoncepcyjne - jak działają?
Plastry antykoncepcyjne zawierają dwa rodzaje hormonów - estrogen oraz progestagen, podobnie jak dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne. Hormony zawarte w plastrach trafiają przez skórę prosto do krwioobiegu, omijając żołądek oraz wątrobę. Przenikające do krwi hormony hamują owulację, czyli uwalnianie komórki jajowej z jajnika, przez co nie może dojść do zapłodnienia. Oprócz tego, zmienia się skład śluzu, który występuje w szyjce macicy i w pochwie, co utrudnia ruch plemników. Dodatkowo hormony zawarte w plastrach antykoncepcyjnych utrudniają ruch rzęsek w jajowodzie, przez co komórka jajowa nie mogłaby się swobodnie przemieszczać oraz hamują wzrost błony śluzowej w macicy.
Plastry antykoncepcyjne to metoda odpowiednia dla kobiet zapominalskich, które mają problem z regularnym przyjmowaniem tabletek antykoncepcyjnych. Ta metoda antykoncepcji jest również nieszkodliwa dla kobiet, które mają problemy z wątrobą i w związku z tym nie mogą stosować doustnej antykoncepcji ponieważ obciąża ona wątrobę.
Plastry antykoncepcyjne - czy są skuteczne?
Plastry antykoncepcyjne są rzadko zawodzącą metodą antykoncepcji, jednak na ich skuteczność w dużym stopniu wpływa sposób stosowania. Pierwszy plaster powinno naklejać się na skórę w pierwszym dniu cyklu, a w przypadku, gdy przyklei się go w innym dniu cyklu, przez 7 dni zaleca się stosowanie dodatkowej metody antykoncepcji, na przykład prezerwatyw. W kolejnych tygodniach stary plaster zastępuje się nowym, a po trzech tygodniach robi się siedmiodniową przerwę, w trakcie której występuje menstruacja.
Najlepiej każdego tygodnia naklejać plaster na inne miejsce, tak aby uniknąć podrażnienia skóry. Zaleca się, aby plastry naklejać na czystej, suchej skórze na ramieniu, podbrzuszu, pośladkach, plecach albo w okolicach bikini. Nie należy przyklejać plastra antykoncepcyjnego na piersi ani na uszkodzoną czy poparzoną skórę. W miejscu przyklejania plastra nie mogą się znajdować brodawki ani znamiona.
Z plastrem można brać prysznic, pływać, a nawet chodzić do sauny, a w przypadku, gdy plaster się odklei na czas krótszy niż jedna doba, można go ponownie nakleić. Jeżeli plaster odklei się na dłużej niż 24 godziny, należy przykleić nowy plaster i zacząć odliczanie nowego cyklu. Poza tym w tym przypadku przez tydzień należy stosować dodatkową antykoncepcję. Jeżeli zapomni się zmienić plaster, należy to zrobić jak najszybciej. W takiej sytuacji do dwóch dni od opóźnienia zmiany plastra nie ma potrzeby stosowania dodatkowej antykoncepcji. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących stosowania plastrów należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Plastry antykoncepcyjne - skutki uboczne
Stosowanie plastrów antykoncepcyjnych wiąże się z pewnym ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych, wśród których najczęściej występujące to:
- obniżenie poziomu libido,
- pogorszenie nastroju,
- wzrost apetytu,
- zatrzymywanie wody w organizmie,
- przybieranie na wadze,
- bolesność piersi,
- bóle głowy,
- mdłości,
- wzdęcia,
- miejscowe podrażnienia skóry (w miejscu przyklejenia plastra),
- nadwrażliwość na silne światło,
- żółtobrunatne plamki występujące na twarzy (ostuda),
- plamienie z dróg rodnych pojawiające się pomiędzy menstruacjami,
- suchość pochwy.
W niektórych przypadkach mogą wystąpić poważniejsze powikłania, takie jak żółtaczka, rak piersi, zanik miesiączkowania oraz choroby układu krążenia, takie jak nadciśnienie tętnicze, udar mózgu oraz choroba naczyń wieńcowych.
Plastry antykoncepcyjne, tak jak inne hormonalne środki antykoncepcyjne, są wydawane na receptę i należy je stosować jedynie po konsultacji z lekarzem. Przed przepisaniem plastrów oraz podczas stosowania takich środków ważne są regularne kontrole ginekologiczne oraz wykonywanie niezbędnych badań, które mają na celu sprawdzenia ogólnego stanu zdrowia pacjentki.
Co ważne, plastry antykoncepcyjne po odstawieniu antykoncepcji nie obniżają płodności, a kobiety, które nie mają problemów zdrowotnych mogą bez komplikacji zajść w ciążę.
Plastry antykoncepcyjne - przeciwwskazania
Mimo, że plastry antykoncepcyjne są stosunkowo bezpieczną metodą, istnieją pewne przeciwwskazania do ich stosowania. Są to między innymi:
- masa ciała powyżej 80 kg,
- nadciśnienie tętnicze,
- choroba nowotworowa,
- żylaki,
- choroba niedokrwienna serca,
- choroby wątroby,
- zaburzenia krzepnięcia,
- choroba zatorowo-zakrzepowa,
- migrena,
- cukrzyca.
Plastrów nie powinny stosować również kobiety, które ukończyły 35. rok życia oraz cierpiące na nadmierną potliwość, ponieważ plastry mogłyby się szybciej odklejać.
