Lekarz medycyny pracy – kim jest?
Lekarz medycyny pracy to taki lekarz, który ma ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta oraz wpływ szkodliwych czynników występujących na miejscu pracy na zdrowie. Wśród lekarzy medycyny pracy znaleźć można lekarzy ogólnych, którzy przeprowadzają podstawowe badania, a także lekarzy wielu specjalizacji, między innymi okulistów, neurologów, kardiologów oraz laryngologów.
Jak często wykonuje się badania medycyny pracy?
Częstotliwość odbywania badań medycyny pracy jest ściśle określona przez Kodeks Pracy i powinna być przestrzegana przez każdego pracownika oraz pracodawcę. Do lekarza medycyny pracy musi się udać każdy, kto dopiero zaczyna pracę na określonym stanowisku. Przed rozpoczęciem pracy na danym stanowisku wykonywane są tak zwane badania wstępne. Dotyczą one zarówno podejmowania pracy u danego pracodawcy, jak i zmiany stanowiska pracy oraz zakresu pracy na konkretnym stanowisku. Badania musi wykonać każdy, bez względu na rodzaj wykonywanej pracy. Badaniom podlegają zarówno osoby pracujące fizycznie, mające kontakt ze szkodliwymi substancjami, jak i pracownicy biurowi.
Oprócz badań wstępnych, pracownicy podlegają badaniom okresowym oraz badaniom kontrolnym. Wizyty okresowe powinny odbywać się jeszcze przed upływem ważności poprzedniego zaświadczenia o zdolności do wykonywania pracy na danym stanowisku. Badania okresowe przeprowadza się raz na 1 – 5 lat, w zależności od zajmowanego stanowiska pracy i wiążących się z tym stanowiskiem zagrożeń. Przykładowo, osoby, które podczas pracy narażone są na znaczny hałas, powinny co roku wykonywać badania laryngologiczne. Badania kontrolne są przeprowadzane z kolei w sytuacjach, gdy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim przez okres dłuższy niż 30 dni. Wówczas przed ponownym rozpoczęciem pracy pracownik powinien udać się do lekarza medycyny pracy.
Lekarz medycyny pracy – przebieg wizyty
Podczas badania lekarz medycyny pracy ma za zadanie ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta pod kątem zajmowanego stanowiska, a także ocenić jaki wpływ na zdrowie będą miały warunki pracy.
Wizyta u lekarza medycyny pracy rozpoczyna się zwykle od dokładnego wywiadu lekarskiego. Lekarz pyta przede wszystkim o rodzaj wykonywanej pracy oraz szkodliwe czynniki, na jakie narażony jest pacjent na stanowisku pracy. Może zadawać pytania dotyczące przewlekłych chorób, przyjmowanych leków, nałogów, chorób występujących w rodzinie, przebyte operacje, a także ewentualne przebyte wypadki. Następnie lekarz wykonuje podstawowe badania, takie jak pomiar ciśnienia krwi oraz osłuchanie klatki piersiowej. Zazwyczaj wykonywane są również podstawowe badania krwi (morfologia). Poza tym, lekarz medycyny pracy może skierować pacjenta na dodatkowe badania przeprowadzane przez lekarza specjalistę. Każdy specjalista wykonuje badania, a następnie wydaje zaświadczenie, z którym należy ponownie udać się do lekarza ogólnego.
Zakres badań zależy przede wszystkim od stanowiska pracy i zagrożeń, na jakie pracownik jest narażony wykonując swoją pracę. W przypadku pracowników biurowych, którzy wykonując swoją pracę spędzają dużo czasu przed komputerem kluczowe są badania okulistyczne. Wówczas lekarz stwierdza lub wyklucza wadę wzroku i na tej podstawie zaleca noszenie okularów korekcyjnych, zleca dalsze badania lub częstsze kontrole. W przypadku zalecenia noszenia okularów pracodawca jest zobowiązany pokryć część kosztów zakupu okularów. Pracownicy, których stanowisko pracy wiąże się z hałasem lub obsługą niektórych maszyn, kierowani są z kolei na badania neurologiczne oraz laryngologiczne, a pracownicy, którzy są podczas pracy narażeni na szkodliwe pyły muszą dodatkowo przejść badanie spirometryczne.
Na koniec wizyty, na podstawie zaświadczeń od lekarzy specjalistów, lekarz medycyny pracy wydaje orzeczenie o zdolności do podjęcia pracy na danym stanowisku lub wskazuje przeciwwskazania do pracy na danym stanowisku.
