Co drugi Polak cierpi na ból kręgosłupa. O tym jak sobie z tym poradzić, mówi nasz film
Pod pojęciem masażu rozumiemy ściśle określone oddziaływanie bodźcami mechanicznymi na tkanki organizmu żywego. Masaż jako bodziec mechaniczny skierowany jest na: powłoki skórne, mięśnie, torebki i więzadła stawowe. Wywołuje w organizmie liczne zmiany i reakcje, o charakterze miejscowym i ogólnym.
Pod pojęciem reakcji miejscowych rozumie się zmiany powstające bezpośrednio w masowanych tkankach, natomiast reakcje ogólne to zmiany wywołane drogą odruchową w układach krążenia, nerwowym, wewnątrzwydzielniczym i innych.Reakcje te, często nazywane odczynem, uzależnione są od wielu czynników: wieku, budowy ciała, płci, stanu psychicznego, fazy choroby, jednostki chorobowej, pory roku, charakteru osoby masowanej.
Głaskaniem nazywamy ruch,wykonywany dłońmi masażysty, w którym dłoń ślizga się po powierzchni skóry, bez przesuwania tkanki masowanej. Głaskanie to najstarszy i najbardziej rozpowszechniony ruch stosowany w masażu. To technika wykonywana zawsze, kilkakrotnie w czasie zabiegu. Głaskaniem rozpoczynamy i kończymy masaż oraz przeplatamy nim poszczególne techniki lub chwyty. Niekiedy masaż ogranicza się wyłącznie do głaskania, na przykład w przypadku skrajnej bolesności.
Głaskanie wykonujemy zgodnie z zasadami masażu klasycznego dotyczącymi kierunku ruchu. Głaskanie może być powierzchowne i głębokie. Głaskanie powierzchowne wykonujemy powoli, rytmicznie: 24-25 ruchów na minutę minutę. W głaskaniu głębokim tempo i siła ucisku są większe niż w głaskaniu powierzchownym.
Rodzaj techniki głaskania zależy od: obwodu i powierzchni masowanej części ciała oraz siły nacisku. W technice głaskania wyróżnia się:
Nacisk w czasie głaskania powinien zaczynać się łagodnie i kończyć się łagodnie oraz być równomiernie rozłożony na całej powierzchni masowanej. Ręka w czasie głaskania powinna być rozluźniona, aby mogła dostosować się do wszystkich nierówności i kształtu odcinka masowanego (krętarzy, guzków, wyrostków ).
Cele głaskania:
Cele głaskania powierzchownego:
Cele głaskania głębokiego:
Rozcieranie to technika polegająca na wykonywaniu rękoma ruchów kolisto-posuwistych wraz z tkanką masowaną. Istotą rozcierania jest to, aby tkanka masowana przesuwała się za ręką masażysty. Rozcieranie powoduje utworzenie się fałdu skórnego, w którym następuje rozciąganie i rozcieranie tkanek.
Rozcieranie jest najważniejszą i podstawową techniką masażu w procesie leczenia. To technika sprężyście odkształcająca struktury zbudowane z tkanki łącznej. Rozcieranie wykonuje się najczęściej w masażu na okolicę: stawów, torebek stawowych, aparatu więzadłowego, ścięgien, powięzi, rozcięgien mięśni, tkanek mięśniowo-ścięgnistych.
Szczególną uwagę zwraca się na rozcieranie miejsc, gdzie brzuśce mięśniowe przechodzą w ścięgna oraz na miejsca przyczepów mięśniowych. Rozcieranie jest podstawową techniką w leczeniu przykurczy, blizn, bliznowcy i zrostów pourazowych. Rozcieranie stosuje się na okolice stawów w artrozach (zmianach zwyrodnieniowo-wytwórczych stawów) i zmianach patologicznych tkanek okołostawowych. W masażu sportowym rozcieranie ma zastosowanie przy rozgrzewce stawów i mięśni (pamiętajmy jednak, że nie zastąpi rozgrzewki) - temperatura okolicy masowanej ulega podwyższeniu (nawet o 5 stopni).
W zależności od wskazań rozcieranie może być powierzchowne (tonizujące) lub głębokie (drażniące, mobilizujące; daje większy odczyn). Kierunek rozcierania określa się na podstawie anatomicznej struktury tkanek i patologicznych zmian tych tkanek. Rozcieranie w zależności od kierunku wykonywania dzielimy na:
Rozcieranie wykonujemy w tempie 60 - 100 ruchów na minutę. Powinno być ono poprzedzone i zakończone głaskaniem.
Cele rozcierania:
Ugniatanie to technika masażu klasycznego polegająca na wykonywaniu następujących ruchów: przyłożenia, unoszenia, uciskania i wyciskania tkanki masowanej. Ugniatanie wykonujemy w tempie 40 - 50 ruchów na minutę. Wymaga ono użycia większej siły w stosunku do pozostałych technik.
Ugniatanie to technika odkształcająca sprężyście tkankę mięśniową. W czasie ugniatania ręka nie ślizga się po skórze, lecz wyraźnie i zdecydowanie chwyta za masowany mięsień czy grupę mięśni, starając się odciągnąć go od części kostnej. Podstawowe chwyty ugniatania to ugniatanie chwytem przesuwanym, czyli "falą" i ugniatanie okrężne.
Inne chwyty ugniatania:
Ugniatanie oddziałuje silnie na układ autonomiczny. Składa się z przyłożenia, ucisku, wyważenia, powrotu i uniesienia opuszek palców masażysty. Ugniatanie w masażu klasycznym stanowi ok. 40 proc, całego zabiegu i ok. 60 proc. masażu sportowego. Ugniatanie stosujemy oddzielnie na mięśniach synergistycznych i antagonistycznych.
Nie powinno być zbyt energiczne, lecz narastać stopniowo, nie powinno wywoływać bólu, lecz przyjemne uczucie. Ruchy wykonujemy płynnie, rytmicznie, bez odrywania rąk od powierzchni masowanej, bez gwałtownych szarpnięć. W czasie ugniatania nie wykonujemy żadnych szarpnięć, ani nie szczypiemy.
Ruch ugniatania polega na skośnym lub poprzecznym do przebiegu mięśnia rozciąganiu, skręcaniu i uciskaniu. Mięśnie w czasie ugniatania powinny być opracowywane podłużnie. Ugniatanie ma być techniką odkształcającą sprężyście brzuśce mięśnia.
Ugniatanie wykonujemy :
Rodzaj techniki ugniatania zależy od:
Cele ugniatania:
Wyciskanie to technika podobna do głaskania głębokiego. Polega na wykonywaniu ruchu o jednakowym nasileniu po całym masowanym odcinku wraz z tkanką skórną. Ta technika wykorzystywana jest przede wszystkim w masażu sportowym, w masażu leczniczym stosuje się ją w tzw. drenażu limfy.
Wyciskanie wykonuje się ruchami jednostajnymi lub pulsacyjnymi. Możemy je wykonywać kciukiem lub całą dłonią obejmującym chwytem oraz wszystkimi palcami. Często stosuje się ruch wspomagany oraz ruchy naprzemienne. Wszystkie ruchy mają charakter prostolinijny, czyli wykonuje się je wzdłuż włókien mięśniowych. Wyciskanie działa na skórę i tkanki głębiej położone.
Cele wyciskania:
Oklepywanie to seria energicznych, bardzo szybkich uderzeń następujących jedno po drugim w tkankę masowaną. Istotą oklepywania jest to, aby w czasie uderzania kontakt ręki masażysty był jak najkrótszy, a siła uderzenia na całej powierzchni ręki biorącej udział w masażu była rozłożona równomiernie. Uderzenie powinno być sprężyste, krótkie, wykonane tak, aby nie wywoływało bólu i powstawania siniaków, krwiaków i pękania naczyń.
Oklepywanie należy do tzw. techniki twardej, dlatego nie należy jej stosować u osób starszych, u dzieci, po ciężkich zabiegach operacyjnych. Przeciwwskazane jest również przy:
Oklepywanie stosujemy, gdy chcemy doprowadzić do silnego przekrwienia masowanej części ciała. Dobór sposobu oklepywania zależy od okolicy stosowania masażu, grubości tkanki masowanej, stanu fizjologicznego i patologii tkanki masowanej oraz zadania jakie ma spełniać oklepywanie.
W oklepywaniu wyróżniamy dwa sposoby wykonywania: szybkie (250-300 uderzeń na minutę) i wolne (100-120 uderzeń na minutę). Siłę uderzenia możemy stopniować. Uderzenia są lekkie, gdy ruch jest wykonywany przez stawy nadgarstkowe przy unieruchomionych stawach łokciowych i barkowych. Siła uderzenia zwiększa się, gdy w ruchach oklepywania biorą udział również stawy łokciowe oraz stawy barkowe.
Siła zmienia się również w zależności od sposobu i wielkości powierzchni dłoni biorącej udział w masażu np. oklepywanie opuszkami palców, oklepywanie całą powierzchnią dłoni.
Cele oklepywania:
Wpływ oklepywania na naczynia krwionośne:
Zmiana pobudliwości ośrodkowego układu nerwowego:
Wpływ na zdrowe nerwy obwodowe:
Wpływ na chore nerwy obwodowe:
Wibracja to technika polegająca na przekazywaniu za pomocą ręki masażysty lub aparatu wibracyjnego (wibratora lub aquavibronu) drgań mechanicznych o małej amplitudzie i znacznej częstotliwości tkankom masowanym. Wibracja ręczna jest trudna i męcząca, ale daje lepsze możliwości wyczucia, głębokości przekazywanych drgań. Ruchy w czasie wibracji wykonujemy w kierunku góra-dół, a nie na boki, częstotliwość drgań to 20 - 40 drgań na sekundę.
Wyróżniamy wibrację:
Wibrację stosujemy:
Cele wibracji:
Wstrząsanie to technika masażu klasycznego polegająca na przekazywaniu tkankom za pomocą rąk drgań mechanicznych o znacznej amplitudzie i niedużej częstotliwości.Technika ta stosowana jest na zakończenie masażu i możemy ją stosować między techniką ugniatania a głaskaniem. Wstrząsanie ma następujący wpływ na tkanki:
Ruch przy wstrząsaniu wykonujemy poprzecznie do włókien mięśniowych, dłoń masażysty powinna przylegać do powierzchni tkanki masowanej całą swoją powierzchnią. Skutki wstrząsania odpowiadają natężeniu z jakim ten chwyt będziemy wykonywać. Ruchy wykonuje się zdecydowanie, płynnie, rytmicznie, bez szarpnięć.
Cele wstrząsania:
Słabe wstrząsanie obniża pobudliwość OUN, a silne (energiczne, szybkie) wzmaga pobudliwość OUN.
Źródło: e-masaz.pl