Co rodzice powinni wiedzieć o retinopatii wcześniaków - jakie badania i jakie zabiegi powinno się przeprowadzić, by jej uniknąć?
Retinopatia wcześniaków to schorzenie, które może dotknąć dzieci z niską wagą po urodzeniu i leczone tlenem w cieplarkach.
Istotą tego schorzenia jest uszkodzenie przez tlen niedojrzałych naczyń siatkówki i zahamowanie jej prawidłowego unaczynienia. Po zakończeniu leczenia tlenem, a więc po wyjęciu dziecka z cieplarki, dochodzi do niedotlenienia i rozrostu nieprawidłowych naczyń i błon włóknistych we wnętrzu oka. W zaawansowanych stadiach choroby dochodzi do krwotoków, odwarstwienia siatkówki i całkowitej utraty wzroku. Taki dramatyczny przebieg obserwuje się na szczęście tylko u 15 proc. noworodków z retinopatią. U innych dochodzi do samoistnego wycofywania się wczesnych zmian patologicznych i prawidłowego unaczynienia siatkówki. Okuliści uważają jednak, że każde dziecko, u którego stwierdzono początki retinopatii wcześniaczej, powinno być bardzo dokładnie badane nawet w późniejszym okresie rozwoju - bo te dzieci narażone są bardziej od innych na zaćmę, jaskrę czy wady wzroku ujawniające się po latach.
Rodzice powinni wiedzieć, że każde dziecko zagrożone retinopatią musi być badane przez okulistę w czwartym, ósmym i 12. tygodniu życia, a potem w 12. miesiącu. Lekarz powinien dysponować odpowiednim sprzętem i doświadczeniem w badaniu maleńkich dzieci. Tylko badanie wziernikiem stereoskopowym daje okuliście szansę na dostrzeżenie w małym oku dziecka zmian chorobowych. Niestety, wyposażenie naszych szpitali jest różne. Jeżeli szpital nie dysponuje odpowiednim sprzętem, albo jeśli okulista nie ma doświadczenia w badaniu niemowląt, dziecko powinno być skierowane do ośrodka lepiej wyposażonego lub na kontrole powinien przyjeżdżać doświadczony konsultant. W przypadku stwierdzenia ryzyka zmian - jak np. skurcze naczyń - dziecko powinno być pod szczególnie troskliwą opieką okulistyczną.
Jeżeli natomiast są już wczesne zmiany - powinno być leczone. Takim leczeniem jest podawanie wcześniakom witaminy E, która jest antyoksydantem (przeciwutleniaczem) zabezpieczającym przed szkodliwym działaniem tlenu. Zdarza się, że trzeba przeprowadzić zabieg chirurgiczny w bardzo dobrze wyposażonym specjalistycznym ośrodku. Zapobieganie retinopatii polega na starannym monitorowaniu stężenia tlenu w inkubatorze.
Dane tu przedstawione mają jedynie wartość informacyjną i nie mogą zastąpić indywidulnej porady lekarskiej.
