Układ immunologiczny i komórki odpornościowe. Czym właściwie są cytokiny?
Rolą cytokin jest pobudzanie układu odpornościowego i komórek odpornościowych. Jest to grupa białek regulujących (wytwarzanych przez komórki nabłonkowe, makrofagi, komórki tuczne, limfocyty), które mogą być odpowiedzialne za pobudzanie, mnożenie się i wzrost komórek odpowiedzialnych za odporność organizmu.
Ważnym pojęciem, które często się pojawia w medycznych dyskusjach, jest ''sieć cytokin''. Rozumiemy przez nią system powiązań pomiędzy komórkami układu immunologicznego o dużym stopniu skomplikowania i skuteczności. Dzięki cytokinom możliwa jest komunikacja pomiędzy poszczególnymi częściami układu odpornościowego. Kiedy więc pojawia się czynnik wywołujący odpowiedź układu (antygen), niektóre komórki wytwarzają cytokiny, które z kolei pobudzają reakcję w innych. Jedynie ich prawidłowe działanie może dać efekt w postaci właściwej reakcji na stan zapalny. Z drugiej jednak strony - sieć cytokin, tak bardzo złożona i skomplikowana, jest podatna na zaburzenia swojej pracy. Może w ich wyniku:
- pojawiać się reakcja zapalna,
- zmieniać się tempo metabolizmu,
- pojawiać się senność, obniżony nastrój.
Najbardziej ogólnie dobroczynne działania cytokin można określić w czterech punktach:
- działanie regulujące odnośnie układu odpornościowego
- łagodzący wpływ w przypadku bólu stawów
- ograniczanie stanów zapalnych i pojawiającego się przy nich bólu
- pozytywne działanie w walce z nowotworami
Cytokiny: podział. Cytokiny prozapalne i przeciwzapalne
Podział cytokin na prozapalne i przeciwzapalne określa dwie najważniejsze grupy tych białek w organizmie. Właściwe współdziałanie pomiędzy nimi zapewnia kontrolę procesu zapalnego. Dzielimy je na:
- czynniki wzrostu: otrzymujemy je dzięki makrofagom i limfocytom; posiadają zdolność rozmnażania komórek organizmu; w przypadku pojawienia się stanu zapalnego wzrasta ich stężenie we krwi;
- interleukiny: otrzymujemy je dzięki leukocytom - odpowiadają za przesył informacji pomiędzy nimi;
- czynniki martwicy nowotworu: wytwarzane przez monocyty, makrofagi i limfocyty, ale też inne; wpływają na ograniczenie procesu nowotworowego;
- interferony: pojawiają się jako reakcja na infekcję wirusową; wspomagają wydzielanie innych cytokin, mają znaczenie przeciwwirusowe i przeciwnowotworowe;
Zobacz też: Cytokiny - czym są i jakie funkcje pełnią w organizmie?
Cytokiny a depresja. Jaki mają wpływ?
Depresja może mieć związek z podwyższonym poziomem cytokin prozapalnych interleukin 6. Odnosi się to przede wszystkim do osób już podatnych na tę chorobę. Zależność tę wykazano podczas badań prowadzonych na myszach, później zaś na ochotnikach.
Cytokiny: niepłodność immunologiczna. Cytokiny a ciąża
Cytokiny mogą mieć związek z niepłodność, gdy ta posiada podłoże immunologiczne. Określa się, że nawet 10 proc. problemów tego typu jest spowodowanych właśnie zaburzeniami immunologicznymi. Zdarza się, że sprzyja jej produkowanie przez komórki w macicy zbyt dużej ilości cytokin przez co zaburzona jest budowa i funkcje naczyń krwionośnych macicy odpowiedzialnych za doprowadzenie krwi i odżywianie zarodka. W sytuacji, gdy kobieta ma za sobą poronienia często zleca się specjalistyczne badania poziomu cytokin.
Zobacz też: Borelioza u mężczyzny a ciąża. Czy borelioza wpływa na płodność?
Cytokiny th1/th2 - cena badania
Cena badania cytokiny jest zróżnicowana, ale z reguły ocena równowagi cytokin (badanie Th1/Th2) kosztuje pomiędzy 350 a 450 zł. Na wysokość tej kwoty mają wpływ rozliczne czynniki - między innymi status kliniki i wielkość miasta, w którym przeprowadza się takie badanie.
Jego wykonanie zleca się również w przypadku podejrzenia następujących jednostek chorobowych:
- choroba Hashimoto
- inne zaburzenia związane z funkcjonowaniem tarczycy
- przewlekle występujące zmęczenie
- zamglenie umysłu
- zaburzenia pracy umysłowej i procesów poznawczych
- depresja
Zobacz też: Borelioza w ciąży: przyczyny, objawy, leczenie
