Przewlekłe zapalenie oskrzeli dotyka przede wszystkim palaczy, ale nie tylko. Schorzenie może się rozwinąć u osób, które:
- są narażone na zanieczyszczenia środowiska,
- mają kontakt i wdychają substancje toksyczne i drażniące układ oddechowy,
- są podatne na infekcje dróg oddechowych oraz zatok obocznych nosa,
- mają chorobę genetyczną, która prowadzi do uszkodzenia rzęsek (np. zespół Kartagenera),
- mają nieprawidłowo rozwiniętą tchawicę, oskrzela lub płuca,
- mają niedobory pokarmowe (zwłaszcza deficyt białka).
Przewlekłe zapalenie oskrzeli to nic innego jak uszkodzenie rzęsek w oskrzelach, które odpowiadają za oczyszczanie dróg oddechowych. Bardzo często kontakt z toksynami wywołuje obrzęk i skurcz oskrzeli oraz nadmierną produkcję śluzu, który dodatkowo blokuje, „zatyka” drogi oddechowe i stanowi doskonałą pożywkę dla bakterii. Warto zaznaczyć, że przewlekłe zapalenie oskrzeli bardzo często przechodzi w przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, dlatego lepiej nie lekceważyć schorzenia i jak najszybciej skontaktować się lekarzem.
Przewlekłe zapalenie oskrzeli – objawy
Do najbardziej charakterystycznych objawów przewlekłego zapalenia oskrzeli należą:
- przewlekły, długo utrzymujący się kaszel mokry, najbardziej nasilony tuż po przebudzeniu (zazwyczaj odkrztuszana wydzielina zazwyczaj jest przezroczysta, jeśli jednak doszło do zakażenia bakteryjnego, może mieć postać śluzowo-ropną lub ropno-żółto-zielonkawą, zdarza się, że może brzydko pachnieć),
- trudności z oddychaniem,
- duszność (początkowo tylko przy wysiłku, później towarzyszy chorym niemal przez cały czas),
- męczliwość, pogorszenie tolerancji wysiłku, senność,
- skłonność do infekcji.
Dodatkowo podczas pierwszego badania uwagę lekarza powinny zwrócić:
- świsty i furczenia w płucach,
- wydech przez "zasznurowane" usta,
- obrzęki (świadczące o obecności powikłania choroby, przede wszystkim prawokomorowej niewydolności serca),
- sinicę,
- palce pałeczkowate (pogrubienie paliczków dalszych, zmiana kształtu i uwypuklenie paznokci) – objaw niedotlenienia i niedostatecznego dostarczania krwi do obwodowych części ciała.
Przewlekłe zapalenie oskrzeli – badania dodatkowe
Mimo że objawy przewlekłego zapalenia oskrzeli są dość charakterystyczne, to aby mieć absolutna pewność konieczne jest wykonanie badań – przede wszystkim gazometrii i spirometrii. Pierwsze z nich to badanie krwi, które pozwala ocenić czy gospodarka kwasowo-zasadowa organizmu oraz wymiana gazów w organizmie przebiega jak należy. W przypadku osób z przewlekłym zapaleniem oskrzeli obserwuje się obniżenie ciśnienia tlenu i wzrost ciśnienia dwutlenku węgla.
Spirometria ocenia pojemność życiową płuc. Przy przewlekłym zapaleniu oskrzeli charakterystyczne jest obniżenie tzw. współczynnika Tiffneau (to stosunek natężonej objętości wydechowej w pierwszych sekundach badania do pojemności życiowej płuc).
Przewlekłe zapalenie oskrzeli – leczenie
Bardzo ważne znaczenie ma eliminacja czynników ryzyka choroby. Palaczy obowiązuje bezwzględny nakaz zerwania z nałogiem. W leczeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli wykorzystuje się:
- leki rozrzedzające oskrzela: beta-2-mimetyki, cholinolityki, teofilinę, steroidy wziewne,
- leki mukolityczne (wykrztuśne),
- inhalacje, które nawilżą i rozszerzą drogi oddechowe,
- tlenoterapię (dotyczy tylko pacjentów z zaawansowaną postacią choroby)
- trening mięśni oddechowych, oklepywanie, nauka efektywnego wdechu i wydechu, ćwiczenia ogólnousprawniające),
- odsysanie śluzu – w przypadku zaczopowania dróg oddechowych przez gęstą wydzielinę niemożliwą do odkrztuszenia.
Jeśli dojdzie do nadkażenia bakteryjnego konieczne jest zwiększenie dawki leków wziewnych, podanie steroidu doustnego lub dożylnego, tlenoterapia oraz podanie heparyn drobnocząsteczkowych, które zapobiegają tworzeniu się zakrzepów. W przypadku, gdy to nie pomaga, konieczna jest hospitalizacja.
Przewlekłe zapalenie oskrzeli bardzo często wywołuje powikłania (np. do prawokomorowej niewydolności serca, rozedmy płuc). Dodatkowo choroba znacząco pogarsza jakości życia oraz może prowadzić do przedwczesnego zgonu. Leki stosowane w przewlekłym zapaleniu oskrzeli działają wyłącznie objawowo, nie zwalczają przyczyny choroby. Jedynym sposobem na to, aby powstrzymać rozwój choroby jest wyeliminowanie czynnika drażniącego i, co tyczy się palaczy, zerwanie z nałogiem.
To również może cię zainteresować:
