Podejrzany kształt paznokci
- szponowatość paznokcia – płytka jest wówczas wydłużona, wyraźnie grubsza i zagięta jak szpon. Jej kolor zmienia się na szary albo żółtawy. Przyczyną zmian mogą być urazy, zaburzenia krążenia obwodowego albo długotrwały ucisk na paznokieć (chociażby w związku ze źle dobranym obuwiem),
- paznokcie zegarkowe – płytki są uwypuklone i okrągłe niczym szkiełka od zegarka (stąd ich nazwa). Współwystępują zwykle z palcami pałeczkowatymi dobosza, czyli z rozszerzeniem i wręcz przerostem końcówek palców. Powody? Przewlekłe choroby płuc, marskość wątroby, wrodzone wady serca i zaburzenia pracy układu pokarmowego,
- paznokcie łyżeczkowate – jak sama nazwa wskazuje, płytka paznokcia przypomina wówczas łyżeczkę – jej brzegi są wywinięte w górę, a a środek – wklęsły. Takie zniekształcenie może być spowodowane przez zaburzenia hormonalne, anemię i niedobór żelaza; zdarza się też, że podobny kształt pojawia się u dzieci, ale mija wraz z wiekiem,
- paznokcie rurkowate – zawinięte, wolne brzegi przywodzą na myśl rulonik, a pod pogrubioną płytką paznokcia odkładają się masy rogowe. Wynika to zwykle z dziedzicznej choroby, która objawia się nadmiernym rogowaceniem skóry stóp oraz rąk.
Przebarwienia: co oznaczają białe paznokcie?
Białe paznokcie u rąk są przyczyną niepokoju wielu osób. Biały kolor może występować jako:
- bielactwo prawdziwe paznokcia – jaśnienie całej powierzchni płytki; może współwystępować z niedoborami białka i wapnia oraz z niektórymi chorobami (nowotworami, łuszczycą, niewydolnością serca),
- bielactwo punktowe – kwitnienie paznokcia; płytkę pokrywają wówczas drobne białe punkciki. Bywa tak często na skutek urazu płytki paznokcia.
Białe paznokcie oraz jasne plamy pokrywające raz na jakiś czas powierzchnię paznokci określamy jako „leukonychię”. Według obiegowej opinii problemy te pojawiają się na skutek niedoboru witamin bądź minerałów. Prawda jest jednak zgoła inna – nawet jeśli winne są niedobory, najprawdopodobniej chodzi o wymienione wyżej białko i wapń. Problemem może być także brak wystarczającej ilości cynku w codziennym jadłospisie; towarzyszą temu wtedy inne symptomy, w tym osłabienie układu immunologicznego oraz wypadanie włosów.
Zdarza się, że rozjaśnienie całej płytki paznokcia jest objawem jego infekcji; o wiele częściej jest to jednak kwestia urazu (tak jak na ciele pojawiają się siniaki, ale dopiero z czasem, tak i po urazie mija trochę czasu, zanim wystąpią białe paznokcie). Przyczyna wywołuje skutek dopiero po kilku dniach, a nawet tygodniach. Leukonychia nie pojawia się po silnym przytrzaśnięciu palca czy uderzeniu w niego młotkiem; wtedy pod płytką rozlewa się sino-czerwony krwiak. Mowa tu raczej o mniejszych urazach, np. uszkodzeniu łożyska po zdjęciu tipsów.
Czy istnieje jakiś skuteczny sposób na białe paznokcie? Plam nie da się łatwo usunąć; można je jedynie zamaskować, np. malując paznokcie ciemniejszym lakierem. Na pocieszenie: już po ośmiu tygodniach zmiany takie jak białe przebarwienia płytki powinny zniknąć w związku z samym wzrostem paznokcia. Nie da się ukryć, że usiane w plamy, białe paznokcie u nóg i rąk nie prezentują się zbyt estetycznie. Nie stanowią one jednak zagrożenia dla naszego zdrowia. O wiele gorsze są przebarwienia w innych kolorach, np. żółtym czy zielonym. Wymagają one błyskawicznej konsultacji z lekarzem celem ustalenia, czy nie mamy do czynienia np. z infekcją bakteryjną.
Przebarwienia paznokcia: pozostałe kolory
- żółte paznokcie – żółte przebarwienie może wynikać z prozaicznej przyczyny pomalowania paznokci na czerwono bez użycia bazy (barwniki użyte w lakierze przedostają się do płytki i zmieniają jej kolor). Niestety bywa też, że żółtawy kolor paznokci jest efektem przyjmowania niektórych lekarstw (tetracykliny, beta-karotenu), łuszczycy, grzybicy, żółtaczki typu A albo B oraz palenia papierosów (wtedy najczęściej przebarwione są dwa palce: środkowy i wskazujący),
- czarne paznokcie – czarne przebarwienia bywają skutkiem urazów. Powstaje wówczas krwiak podpaznokciowy i dochodzi do częściowego zaciemnienia płytki. Zdarza się, że powodem poczernienia są niektóre środki chemiczne albo leki. Najbardziej niepokojące są czarne zmiany na jednym palcu, które nie przesuwają się wraz z rosnącą płytką (w przeciwieństwie do zwykłego krwiaka). Niewykluczone, że mamy wtedy do czynienia z czerniakiem złośliwym,
- zielone paznokcie – ten kolor przebarwień może być skutkiem zakażenia bakteryjnego bakterią Pseudomonas aeruginosa. Zwykle dochodzi do niego przy okazji grzybicy, na skutek kontaktu rąk z wodą z detergentami czy zwykłego skaleczenia przy wykonywaniu manicure,
- brązowe paznokcie – przebarwienia o brązowej barwie bywają spowodowane henną i niektórymi lekami do użytku zewnętrznego (nadmanganianem potasu czy cygnoliną). Zdarza się też, że płytka brązowieje przy niedożywieniu, daleko posuniętym nałogu nikotynowym oraz przy chorobach tarczycy,
- szaroniebieskie paznokcie – sine przebarwienia to najczęściej efekt zatrucia (chociażby srebrem), ewentualnie zażywania leków, na przykład tych przeciwmalarycznych. Zdarza się także, że kolor ten występuje na płytce przy chorobie Wilsona (zaburzeniach metabolizmu miedzi) albo chorobie Raynauda i innych schorzeniach powiązanych z dysfunkcją krążenia obwodowego.
Co oznacza zmieniona powierzchnia paznokcia?
Białe, poczerniałe czy zzieleniałe paznokcie to tylko jeden z możliwych paznokciowych problemów. Warto zwrócić uwagę także na stan powierzchni płytki:
- półksiężycowate, poprzeczne bruzdy na paznokciach świadczą o niedożywieniu albo o problemach neurologicznych; występują często u osób po chemioterapii czy ciężkim zapaleniu płuc oraz u chorych na egzemę czy łuszczycę,
- z kolei podłużne rowki mogą być zwykłą oznaką starzenia (odpowiednikiem zmarszczek) albo wskazywać na osteoporozę czy choroby przewodu pokarmowego. Odnotowują je u siebie również miłośniczki niedelikatnego manicure przy wykorzystaniu metalowych cążek, które powodują urazy płytki paznokci.
Grzybica paznokci
Blisko połowa wszystkich zmian na paznokciach (zwłaszcza tych u stóp) to konsekwencja grzybicy. Łatwo rozprzestrzeniająca się infekcja prowadzi do zgrubienia, zmatowienia i nierówności paznokci. Płytka zmienia kolor na żółty, brunatny albo zielonkawy. Boli przy dotyku, łatwo się rozdwaja i jest osłabiona. Jeśli stan Twoich paznokci stanowi powód do niepokoju, nie zwlekaj i skontaktuj się z dermatologiem.
To również może cię zainteresować:
Żółty, brązowy, a może czarny? O czym mówi zmiana koloru paznokcia?
