Nadmiar gazów to nie tylko wzdęcia. Czego jeszcze się spodziewać?

Nadprodukcja gazów może dokuczać niemal na każdym odcinku przewodu pokarmowego. Jeśli twoje trawienie jest zaburzone, spodziewaj się nasilonych dolegliwości. Sprawne odprowadzanie treści pokarmowej i wiatrów to skuteczne rozwiązanie przy uciążliwych wzdęciach.

Brzuch przepełniony gazami to nie tylko skutek ich nadmiernej produkcji. Częstą przyczyną są trudności z ich swobodnym wydaleniem. Jeśli na którymkolwiek odcinku układu trawiennego treść pokarmowa cofa się, zalega, zwyczajnie psuje, gazów jest więcej i dają nieprzyjemne dolegliwości.

Tak to wygląda

Niemal 70 proc. osób dorosłych przyznaje, że od czasu do czasu ma cierpi z powodu bębnicy (inna nazwa uporczywych gazów). Najczęściej znają jej źródło: przejedzenie, używki, wzdymające pokarmy, a dolegliwości szybko mijają. Okazuje się jednak, że wśród osób, które cierpią z powodu przewlekłych problemów z układem pokarmowym, nieprzyjemne wiatry to już problem dziewięciu na dziesięć osób.

Powiększony obwód brzucha, uczucie dyskomfortu i rozpierania w jamie brzusznej, głośne "przelewanie się" treści pokarmowej, ucisk, wiatry zbyt obfite i cuchnące - to najczęstsze objawy gazów w jelitach, czytelne i dość oczywiste. Bywa jednak, że nadmiar gazów w układzie trawiennym sprzyja nasilonemu odbijaniu czy bólowi brzucha. Właśnie wtedy, gdy poza problemem z gazami, masz jeszcze inne kłopoty trawienne, a nawet konkretne schorzenie, które może zakłamywać obraz na przykład poprzez kumulację symptomów.

Od przełyku po odbyt

Zgaga, odbijania, czyli refluks żołądkowo-przełykowy, to częsta dolegliwość, polegająca na cofaniu się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. W zależności od przyczyny i stopnia nasilenia dolegliwości, wymaga innego postępowania. Zwykle wystarcza drobna modyfikacja diety czy stosowanie od czasu do czasu dostępnych bez recepty środków zobojętniających kwas zawarty w soku żołądkowym. Bywa jednak konieczne regularne przyjmowanie leków przepisanych przez gastrologa, a nawet zabieg operacyjny (więcej na ten temat).

Jaki to ma związek z gazami w układzie pokarmowym? Przy zgadze nie tylko cierpimy. Łykamy więcej powietrza, które potem trzeba zneutralizować. Gazy cofają się wraz z pokarmową treścią. Treść zalegająca w żołądku ulega nieprawidłowemu rozkładowi...

Układ pokarmowy to naczynia połączone. Praca jednego odcinka wpływa na kolejny. Źle działa odźwiernik? Kłopoty przenoszą się do dwunastnicy. Dwunastnica to już jelita, a kłopoty z jelitami niemal zawsze kończą się trudnościami trawiennymi i w efekcie nadmiarem gazów.

Kiedy cierpisz na zaparcia, kał z trudem i opóźnieniem przesuwa się w jelitach. Zatykając ich światło, uniemożliwia też odchodzeniu gazów. Te rozpychają pętle jelita powodując ból. Nieprzypadkowo; przy wypróżnieniu zwykle wydalasz tyle wiatrów.

Nie tylko tempo i przewód

Zwolniony lub zaburzony pasaż treści pokarmowej to nie jedyne kłopoty w układzie pokarmowym, które mogą nasilać problem wzdęć, a nawet je powodować.

Choroby trzustki i wątroby, kłopoty z pęcherzykiem żółciowym (zwanym potocznie: woreczkiem) niejednokrotnie sprzyjają nadprodukcji gazów.

Spory wpływ na wzdęcia mają nietolerancje i alergie pokarmowe. Bywa, że poważna choroba trzewna, spowodowana nietolerancją glutenu, prowadzącą do uszkodzenia kosmków jelitowych, przez lata nie daje objawów lub są one dyskretne (np. wzmożone wzdęcia), a ostatecznie prowadzi do choroby nowotworowej jelit (więcej na ten temat).

Nietolerancja laktozy (cukru zawartego w mleku) zazwyczaj aż tak niebezpieczna nie jest, ale bywa bardzo dokuczliwa. Tymczasem: nietrudno z nią walczyć.

Uwaga, na gromadzenie gazów wpływa też nadmierny stres, stosowanie niektórych leków, a nawet cykl miesiączkowy kobiety. Im lepiej znasz swoje ciało, obserwujesz niepokojące i towarzyszące objawy dolegliwościom, tym większa szansa, że rozwiążesz problem: z pomocą specjalisty, bądź samodzielnie.

Co robić?

Kluczowe jest znalezienie pierwotnej przyczyny. Nie wierz w "mądrości" typu: samo przyszło, samo pójdzie. Jeśli dolegliwości ze strony układu pokarmowego niepokoją cię i zawstydzają, porozmawiaj z lekarzem pierwszego kontaktu. Pamiętaj, że sama rozmowa raczej nie pomoże i wskazane będzie zapewne wykonanie szeregu badań laboratoryjnych oraz obrazowych. Przygotuj się na zalecenia zmian w stylu życia, głównie diety. Bez zastosowania się do nich, nie oczekuj cudu.

Jeśli internista nie umie ci pomóc, nie wahaj się i odwiedź gastroenterologa. Pamiętaj, że za pozornie błahymi dolegliwościami czasem kryje się całkiem poważny problem, a wczesna diagnostyka i odpowiedni nadzór lekarski daje szansę na pełne wyleczenie.

Bywa, że nawet osoby z pozornie postawionym rozpoznaniem w rzeczywistości go nie mają. Zdarza się tak choćby w przypadku zespołu jelita drażliwego. Bywa, że po paru latach nieskutecznego leczenia okazuje się, że za objawami kryje się inny, jelitowy problem (czasem znacznie poważniejszy), a pochopnie stawiana diagnoza opóźnia rozpoznania.

Gdy terapia nie przynosi skutku, trzeba temat drążyć i szukać dalej, do skutku. Niewykluczone, że problemem jest problem emocjonalny, ale depresja to też choroba wymagająca leczenia. Zawalcz o zdrowie i nastrój.

A doraźnie, gdy zawstydzają się cię gazy, a brzuch przypomina balon, możesz sięgnąć po ziołową herbatkę czy wykorzystać inne domowe sposoby. Warto też wypróbować dostępny w aptece bez recepty preparat z symetykonem, który neutralizuje gazy w miejscu zalegania. Substancja nie wchodzi w reakcje z innymi lekami, więc możesz stosować bez obaw.

Więcej o domowych sposobach na wzdęcia

Wzdęcia i zgaga po przejedzeniu? Poczuj szybko ulgę (naturalnie)