Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Krtań znajduje się w środkowej części szyi, między gardłem a tchawicą . Zbudowana jest ze szkieletu chrzęstnego, więzadeł oraz mięśni. Tworzący ją szkielet dzieli się na dziewięć połączonych ze sobą chrząstek. Podstawową funkcją mięśni krtaniowych jest kontrola jej położenia oraz poruszanie góra - dół lub przód - tył. Dodatkowo uczestniczą one w procesie fonacji, czyli tworzenia się dźwięku. Choć długość narządu to ok. 6 cm to gołym okiem widoczny jest jedynie u mężczyzn tworząc charakterystyczną wyniosłość nazywaną potocznie "jabłkiem Adama". W jej wnętrzu znajduje się jama krtaniowa, zaś w centrum umiejscowione są struny głosowe.
Po co nam fałdy głosowe?
Fałdy głosowe pełnią szczególna rolę przy powstawaniu dźwięku, dzięki elementom zdolnym do drgań. Stanowią one parzystą strukturę zbudowaną z więzadeł głosowych, mięśni głosowych, tkanki łącznej, naczyń krwionośnych , nerwów i pokrywających je błony śluzowej. Pomiędzy fałdami głosowymi znajduje się tzw. szpara głośni, która jest największym elementem budowy krtani. Zbliżanie i oddalanie się od siebie fałd prowadzi do zaciskania i rozwierania szpary.
Generowane przez struny drgania nie tylko umożliwiają powstawanie dźwięku, ale i mówienie. Ich obecność pozwala kontrolować nasilenie oraz siłę głosu.
Jak powstaje dźwięk?
Podstawowym elementem bez którego powstanie i wydobycie dźwięku nie mogłoby się odbyć jest powietrze. W czasie wdechu w płucach gromadzi się taka ilość powietrza, która wprawia fałdy głosowe w drgania. Nabieranie powietrza sprawia, że szpara głośni jest zamknięta, a fałdy głosowe przylegają do siebie bardzo mocno. Powstający w ten sposób duży skok ciśnienia rozszerza szpary głośni i daje ujście dla nagromadzone powietrza. Wywołuje to nagły spadek ciśnienia oraz ponowne zamknięcie się fałd głosowy. Wielokrotnie powtarzające się cykle tj. naprzemienne rozszerzanie i zaciskanie strun głosowych tworzy drgania powietrza, czyli dźwięk. Skala oraz siła głosu uzależniona jest od struktury fałdów , ich napięcia, elastyczności, masy, a także sposobu w jaki przepływa powietrze.
Gdy boli i drapie
Fałdy głosowe, jak niemal wszystkie organy nie są odporne na działanie czynników zewnętrznych i często ulegają infekcjom. Do najczęściej diagnozowanych schorzeń zalicza się afonię, dysfonię, zapalenie krtani oraz tzw. guzek śpiewaczy .
Afonia (bezgłos) to nic innego jaj utrata dźwięczności głosu. Przyczyny występowania choroby są bardzo różne. Zazwyczaj stanowi powikłanie po chorobie krtani lub zapaleniu prowadzącym do zniekształcenia fałd głosowych. Czasem bezgłos ma podłoże emocjonalne i łączy się zaburzeniami nerwowymi.
Dysfonia, czyli chrypka to najczęściej występująca dolegliwość górnych dróg oddechowych. O chrypce oraz metodach jej leczenia przeczytasz tutaj.
Zapalenie krtani to infekcja, która najczęściej atakuje nauczycieli oraz wokalistów. Czym jest zapalenie krtani i jak z nim walczyć dowiesz się tutaj
Guzki śpiewacze to rodzaj przewlekłego zapalenia krtani. Powstają symetrycznie i zajmują przede wszystkim fałdy głosowe. Schorzenie, podobnie jak zapalenie krtani, atakuje osoby, które nadużywają głosu.
Czytaj także:
Głos prawdę ci powie - jakie cechy przypisujemy innym na podstawie barwy głosu?
Obrzęk Reinkego: zagrożenie rakiem krtani?
