Saponiny zaliczane są do glikozydów, czyli substancji będących pochodnymi cukrów . Wytwarzają je przede wszystkim rośliny (np. lukrecja, żeń-szeń, soja) oraz niektóre stworzenia morskie. Bardzo dobrze się pienią, dlatego wykorzystywane są przy produkcji mydła oraz środków do prania. Wchodzą także w skład niektórych leków steroidowych.
Saponiny obok zastosowania w przemyśle, wykorzystywane są także w medycynie. Mają właściwości moczopędne oraz wykrztuśne. Wchodzą w skład niektórych leków przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych, pierwotniakobójczych, przeciwgrzybiczych i przeciwwirusowych. Zwiększają wydzielanie soków trawiennych w żołądku, żółci oraz soku jelitowego. Dodatkowo wzmagają wydzielanie śluzu, a niektóre badania dowodzą, że obniżają stężenie "złego" cholesterolu. Poprawiają wchłanianie składników pokarmowych z jelit do krwi , przyspieszają również metabolizm tłuszczów.
Mimo wielu korzyści dla organizmu płynących z dostarczania mu saponin, należy zachować ostrożność. Saponiny mogą powodować tzw. hemolizę czerwonych krwinek (erytrocytów). Proces ten sprawia, że uszkodzone wskutek zakażenia lub nieprawidłowej budowy krwinek, przepuszczają hemoglobinę do osocza krwi. Hemoliza może doprowadzić do anemii oraz poważnie uszkodzić szpik kostny . Niektóre saponiny mogą posłużyć jako trucizna. Wstrzyknięcie ich do organizmu w dużych ilościach może doprowadzić do poważnego porażenia mózgu i rdzenia. Następnie saponiny uszkadzają miesień sercowy oraz cały układ oddechowy.
Bogatym źródłem saponiny są przede wszystkim rośliny. Najwięcej tej cennej substancji można znaleźć w:
- lukrecja gładka
- mydlnica lekarska
- nagietek lekarski
- kasztanowiec zwyczajny
- naparstnica
- winorośl
- oliwki
- żeń-szeń
- soja
- juka
- aloes
- komosa ryżowa
- kłęk amerykański
- gwiazdnica pospolita
Chcesz się dowiedzieć więcej, coś Cię niepokoi, zapytaj lekarza
Czytaj także: