Ustalenie ilu Polaków może być uzależnionych od pornografii nie jest łatwe. Ale szacunki wskazują, że liczba ta stale rośnie. Polska w tej kwestii nie różni się specjalnie od innych państw.
Powstawaniu czy rozwijaniu się uzależnienia sprzyja technologia komputerowa, która ingeruje w nasze życie w coraz większym takim stopniu i sprawia, że seks staje się bardziej 'internetowy'. Serwis pornograficzny showup.tv, którego użytkownicy na żywo rozbierają się przed obcymi ludźmi za niewielkie pieniądze albo za darmo, ma już kilka milionów użytkowników.
Seks w realu czy seks wirtualny - trudny wybór?
W badaniach przeprowadzonych w 2005 roku przez TNS OBOP, aż 97% badanych osób zadeklarowało, że wirtualny seks nie może być równie satysfakcjonujący jak seks z realnym partnerem. Ten wynik daje do myślenia. Ankietowani uważali wtedy, że seks realny i wirtualny to zupełnie dwie różne sytuacje i dwie różne satysfakcje. Jednak nowsze badania wyraźnie pokazują, że ta granica zanika.
W mniemaniu wielu internautów korzystanie z pornografii jest kolejną formą spędzania wolnego czasu, sposobem na nudę. I w takim myśleniu Polacy nie różnią się od innych mieszkańców zachodniej Europy czy Ameryki. Często nie zdają sobie sprawy z uzależnienia. Podczas wizyty u seksuologa pytają, ile trzeba oglądać pornografii, żeby być uzależnionym. Tymczasem nie jest to kwestia ilości czy częstotliwości, ale sposobu traktowania pornografii.
Gdzie zaczyna się uzależnienie?
Można oglądać pornografię często i być nieuzależnionym i na odwrót. Jeżeli człowiek ogląda pornografię i w ten sposób rozładowuje swoje napięcie emocjonalne to może pojawić się problem. Jeżeli w ten sposób 'radzi' sobie z trudnościami w swoim życiu, to jest to problem. A zatem nie liczba zachowań świadczy o uzależnieniu.
Objawy, które mogą świadczyć o istnieniu problemu to m.in. trudność w zaprzestaniu takiego zachowania, wewnętrzny przymus, żeby je wykonywać, pomimo odczuwania negatywnych skutków. Niepożądane zachowania mogą pochłaniać znaczną część czasu uzależnionego, może to skutkować problemami finansowymi, zdrowotnymi, osobistymi, a z czasem wymknąć się spod kontroli. Jednak, żeby zdiagnozować uzależnienie od seksu, niezbędna jest konsultacja ze specjalistą.
Uzależnienie od pornografii - nie tylko męski problem
Uzależnienie od pornografii nie jest tylko "męskim" problemem. Do specjalistów trafia też coraz więcej kobiet. Im trudniej jest się przyznać do uzależnienia. Są przekonane o tym, że jest to nieakceptowalne społecznie. Dlatego też rzadziej korzystają z pomocy terapeutów, co nie jest równoznaczne z tym, że w przypadku tzw. płci pięknej problem nie istnieje.
Problemy w związku, utrata pracy - jakie mogą być konsekwencje?
Te osoby, które po pomoc się zgłaszają, w przeważającej liczbie mają świadomość tego, że coś jest nie tak. Przychodzą bądź z własnej woli, bądź za namową bliskiej osoby, na której im zależy. Zauważają, że coś w życiu nie układa im się tak jak powinno, że gdzieś tkwi problem. Nie zawsze wiążą to bezpośrednio z uzależnieniem, ale np. widzą konsekwencje. Mówią o tym, że rozpada im się związek albo tracą pracę. Taki obrót spraw ma swoją przyczynę - bardzo często jest nią właśnie uzależnienie.
Przecież nikomu nie szkodzę, wszystko mam pod kontrolą
Pornografia wpływa destrukcyjnie na związek. Osoba uzależniona od pornografii może tłumaczyć sobie, że tak naprawdę nie robi nic złego, stosuje tak zwaną racjonalizację. Potrafi znaleźć argumenty przemawiające za tym, aby wytłumaczyć swoje zachowania. Przykładowo, osoba tłumaczy sobie, że ogląda pornografię, ponieważ się nudzi. "Przecież nikomu nie szkodzę. Swojej dziewczynie o tym nie mówię, bo pewnie w ogóle jej to nie interesuje. A poza tym, nawet gdybym jej powiedział, to pewnie po prostu uznałaby to za rodzaj fajnej rozrywki." - to częsty sposób racjonalizacji wśród pacjentów. Mechanizm ten ma na celu zmniejszenie lęku, poczucia winy, a także podniesienia samooceny. Pozwala myśleć, że wszystko jest pod kontrolą. Tyle, że to pozory. Uzależnienie od pornografii burzy intymność, poczucie bezpieczeństwa i bliskości, tak naprawdę godzi w podstawę każdego zdrowego związku - w zaufanie.
Uzależnienie od pornografii jest wyleczalne!
Uzależnienie od pornografii jest całkowicie wyleczalne. Tak jak przy innych uzależnieniach uzależnienie od masturbacji czy od seksu może współistnieć z innymi uzależnieniami chemicznymi, w pewnych okresach towarzyszyć uzależnieniu mogą też różnego rodzaju zachowania kompulsywne.
W leczeniu tego typu uzależnienia stosuje się psychoterapię indywidualną i grupową. Jej celem jest uświadomienie sobie problemu, dysfunkcji życiowych spowodowanych przez uzależnienie, a następnie pozbycie się zachowań wpływających negatywnie na życie i zastąpienie ich innymi - pozytywnymi i budującymi. W przypadku terapii grupowej istotnym czynnikiem jest fakt, że spotykają się tam osoby z takim samym problemem, to bardzo silne wsparcie i motywator do dalszej pracy.
Autorzy: terapeuta Ośrodka Polana Krzysztof Tylski i seksuolog Anna Maria Wenta, Ośrodek Terapii Uzależnień i Pomocy Psychologicznej Polana
Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
