Psychoza, czyli zaburzenia w postrzeganiu rzeczywistości [objawy, przyczyny, leczenie]

Psychoza to określenie na różnego typu zaburzenia w postrzeganiu rzeczywistości. Jakie są główne objawy tego typu schorzeń i jak zazwyczaj leczona jest psychoza?

Co to jest psychoza?

Psychoza to termin używany w mowie potocznej bardzo często. W ten sposób często określa się zachowania odbiegającego od normy lub jakieś niezrozumiałe dla nas obsesje. Jednak przez to, że nazwa ta używana jest często w takich sytuacjach, wiele osób nie zna jej prawdziwego znaczenia.

Psychoza to określenie na różnego typu zaburzenia w postrzeganiu rzeczywistości. W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 klasyfikowane są one głównie w pozycjach F 2x i F 3x.

Nazwa "psychoza" powstała ona z połączenia dwóch greckich słów:

  • Psyche (dusza)
  • Osis (szaleństwo)

Osoby dotknięte tego typu schorzeniami mogą na przykład odczuwać dotyk lub słyszeć różne głosy, mimo że nie mają one miejsca w rzeczywistości. Chory nie zdaje sobie z tego jednak sprawy i wydaje mu się przez cały czas, że funkcjonuje normalnie. Nie działają wówczas żadne argumenty innych osób, które na przykład przekonują chorego o nieprawdziwości urojeń. To często prowadzi do spięć i konfliktów. Poza tym chorzy czują się odtrąceni przez najbliższych, co często prowadzi do ich izolacji. 

Zaburzenia psychotyczne

Jakie zaburzenia zalicza się do grypy zaburzeń psychotycznych? To ich podstawowy podział:

  • Schizofrenia
  • Psychozy reaktywne - objawy psychozy są rezultatem bardzo silnego stresu lub jakieś traumy. Może to być na przykład skutek wypadku lun utraty bliskiej osoby. Zazwyczaj mijają one samoistnie.
  • Psychozy egzogenne - objawy psychozy wywołane są przez czynniki zewnętrzne (np. zażywanie narkotyków czy dopalaczy).
  • Zaburzenia schizoafektywne - w takim przypadku pojawiają się objawy psychotyczne w połączeniu z zaburzeniami nastroju.

Schizofrenia - pasmo kłamstw, odtrącenia, lęku >>

Psychoza: objawy

Jakie są główne przyczyny psychozy? Najogólniej rzecz ujmując, stany tego typu wywoływane są przez zakłócenia w funkcjonowaniu neuroprzekaźników (są to substancje pozwalające na komunikację komórek nerwowych). Wśród czynników mogących wpłynąć na pojawienie się schorzeń wymienia się zazwyczaj narkotyki, dopalacze, alkohol oraz różne choroby psychiczne i somatyczne. 

Typowe zachowania dla osób dotkniętych takimi zaburzeniami to m.in.:

  • obsesje
  • urojenia (np. chorym może wydawać się, że ktoś czyta w ich myślach lub są śledzeni)
  • halucynacje (omamy wzrokowe, zapachowe, czuciowe, słuchowe)
  • gwałtowne zmiany osobowości
  • dezorganizacja myśli i zachowań

Schizofrenia - nieleczona choroba odbiera sens życia >>

Ostra psychoza - co to jest?

Ostra psychoza międzynapadowa występuje u osób chorych na padaczkę. Może trwać kilka dni, a w skrajnych przypadkach nawet kilka tygodni. Pojawiają się wówczas urojenia paranoidalne, a także omamy słuchowe.

Nie należy jej mylić z psychozą padaczkową, która występuje w trakcie napadów padaczki.

Psychoza - leczenie

Schorzenia z grupy psychoz są zazwyczaj możliwe do wyleczenia. Dobrze jest jednak rozpocząć leczenie na wczesnym etapie rozwoju. To nie tylko zaoszczędzi wielu cierpień choremu, ale także zwiększy szansę na to, że choroba już nigdy więcej nie zaatakuje. 

Najważniejszym elementem terapii w tego typu przypadkach jest leczenie farmakologiczne. Chorym podaje się leki przeciwpsychotyczne, blokujące część neuroprzekaźników. Dzięki temu usuwane są objawy choroby w postaci urojeń czy halucynacji. Uzupełnieniem leczenia farmakologicznego jest zazwyczaj psychoterapia.

Psychoza - jak pomóc choremu?

Osoby z bliskiego otoczenia osoby dotkniętej zaburzeniem psychotycznymi powinny jak najszybciej zgłosić się z nią do lekarza psychiatry. Tak, jak zostało to podkreślone wcześniej, chorzy nie zdają sobie sprawy, że przeżywane przez nich stany są nieprawdziwe. Mogą więc przez to wzbraniać się przed wizytą u specjalisty i ignorować uwagi innych.

W trakcie leczenia musimy pamiętać także o tym, by nie wykluczać chorego z normalnego życia i okazywać mu jak największe wsparcie. Nie powinniśmy z nim także dyskutować i kłócić się na temat urojeń. 

Zobacz także:

Czy jedzenie przed snem powoduje koszmary? [NaZdrowie]

Więcej o: