Tarczyca to mały gruczoł leżący w przodu szyi, który wydziela hormony zajmujące się regulowaniem procesów metabolicznych w organizmie, mają też wpływ na działanie układów rozrodczego i nerwowego. Hormony tarczycy kontrolują sposób, w jaki organizm wykorzystuje energię i wpływają na prawie każdy narząd w organizmie, w tym na serce. Pomagają kontrolować wagę, temperaturę ciała, siłę mięśni, a nawet nastrój. Niedostateczna ilość hormonów tarczycy we krwi powoduje, że wiele funkcji organizmu ulega spowolnieniu. Gdy tych hormonów jest za dużo, wiele funkcji z kolei przyspiesza.
O tym, czy tych hormonów jest dostateczna ilość, czy też ich brakuje we krwi, informuje tarczycę przysadka mózgowa, wytwarzając lub hamując produkcję hormonu tyreotropowego, zwanego TSH. Przysadka mózgowa jest małym gruczołem wydzielania wewnętrznego, którego rola pozostaje jednak ogromna. Od jego pracy zależy właściwie cały układ hormonalny człowieka. Przysadka leży u podstaw mózgu, a jego masa oscyluje wokół 0,5 g. Wydziela hormony, które regulują pracę innych gruczołów, w tym tarczycy. Badanie poziomu TSH we krwi pokazuje, czy tarczyca działa prawidłowo.
TSH - badanie
Jeśli poziom hormonów tarczycy, czyli tyroksyny i trójjodotyroniny we krwi jest zbyt niski, przysadka mózgowa zaczyna wytwarzać większe ilości TSH, aby poinformować tarczycę o niedoborach i zmobilizować ją do cięższej pracy. Z kolei, jeśli poziom hormonów tarczycy jest zbyt wysoki, przysadka wytwarza niewielką ilość TSH lub nie wytwarza go wcale. Mierząc poziom TSH we krwi, możemy zatem dowiedzieć się, czy tarczyca funkcjonuje dobrze, a więc czy wytwarza odpowiednią ilość hormonów.
Badanie TSH pomaga lekarzowi zdiagnozować nadczynność tarczycy lub niedoczynność tarczycy, nie pozwala jednak wskazać, co jest przyczyną problemów. Testy TSH służą również do monitorowania poziomu hormonów tarczycy po leczeniu nadczynności tarczycy.
Kiedy wykonuje się badanie TSH?
Takie badanie może być pomocne, gdy pojawiają się następujące objawy:
- niezamierzona utrata masy ciała, szybkie, nieregularne bicie serca, problemy z panowaniem nad emocjami (uczucie nerwowości lub drażliwości), problemy ze snem, zmęczenie, osłabienie mięśni, drganie rąk, pocenie się lub nadmierna wrażliwość na ciepło, częste wypróżnienia, wole (powiększenie tarczycy) - nadczynność tarczycy;
- zmęczenie, przybieranie na wadze, duża wrażliwość na zimno, bóle stawów i mięśni, suchość skóry, przerzedzanie się włosów, obfite lub nieregularne miesiączki, depresja, zaparcia - niedoczynność tarczycy.
Badanie TSH zleca się także w przypadku pojawienia się guzków i innych nietypowych zmian na tarczycy.
Jak wykonuje się badanie TSH? W tym celu pielęgniarka pobiera niewielką ilość krwi żylnej, najczęściej z żyły w zgięciu łokcia. Do tego badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Jeżeli wyniki wskazują na złą pracę tarczycy, lekarz zleca zwykle dodatkowe badania, w tym:
- badanie poziomu hormonu tarczycy T4;
- badanie poziomu hormonu tarczycy T3;
- test przeciwciał tarczycy, który pomaga zdiagnozować autoimmunologiczne zaburzenie tarczycy, takie jak: choroba Gravesa-Basedowa, najczęstsza przyczyna nadczynności tarczycy i choroba Hashimoto, czyli najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy.
Norma TSH u osób dorosłych mieści się w przedziale od 0,4 do 4,0 ml. Jednak należy pamiętać, że na poziom TSH we krwi mają wpływ także pewne leki, a także ciąża oraz wiek (starsze osoby, powyżej 80-rego roku życia) mają zwykle wyższy poziom TSH, mimo zdrowej tarczycy. Trzeba też mieć na uwadze, że niektóre, niezwiązane z tarczycą poważne schorzenia, mogą spowodować krótkotrwałe obniżenie poziomu TSH(choroby nadnerczy, układu krążenia).
Ważna uwaga: Norma referencyjna nie jest identyczna w każdym laboratorium i właściwa powinna być podana wraz z wynikiem, na wydruku. Wynik badania zawsze należy interpretować z lekarzem.
![Wybierasz się na badania krwi? To, co robisz ma wpływ na wynik [TOP 6]](https://bi.im-g.pl/im/1d/62/1c/z29764893II,Wybierasz-sie-na-badania-krwi--Takie-postepowanie-.jpg)
