To badanie robimy za rzadko. Kosztuje kilkanaście złotych i może uratować życie

Najbardziej podstawowe i najbardziej popularne badanie krwi nosi nazwę morfologii. To jeden z pierwszych znaków ostrzegawczych, że coś niedobrego dzieje się w naszym organizmie.

Do badania pobiera się 5 ml pełnej krwi żylnej przez nakłucie naczynia krwionośnego w zgięciu łokciowym lub też przez płytkie nakłucie skóry i pobranie krwi włośniczkowej do rurki kapilarnej. Kiedy lekarz zleca morfologię? Najczęściej robi to, gdy istnieje podejrzenie choroby zakaźnej, stanu zapalnego, skazy krwotocznej, a także z celu zdiagnozowania innych chorób krwi i w przypadku podejrzenie niedokrwistości, krwotoku wewnętrznego lub nadkrwistości. Morfologia pozwala na ilościową i jakościową ocenę składników krwi obwodowej. Jakie parametry są sprawdzane?

Ilość różnych składników krwi, takich jak:

• czerwone krwinki/erytrocyty (RBC)
• białe krwinki/leukocyty (WBC)
• hemoglobina (Hb)
• hematokryt (Ht) - stosunek objętości czerwonych krwinek do objętości całej krwi
• płytki krwi (PLT)

Pełna morfologia krwi obejmuje też:

• MCV – średnia objętość erytrocytu, wskaźnik mierzący wielkość czerwonych krwinek
• MCH – średnia ilość hemoglobiny zawartej w krwince
• MCHC – stężenie hemoglobiny w erytrocytach
• RDW – tzw. wskaźnik zmienności (zróżnicowania) objętości erytrocytów, pokazuje jakie są różnice objętości pomiędzy poszczególnymi czerwonymi krwinkami
• MPV – średni rozmiar płytek krwi
• PDW – różnice objętości między poszczególnymi płytkami krwi

 W układzie białokrwinkowym ocenia się następujące parametry:

• WBC całkowita, liczba białych krwinek, czyli leukocytów
• rozmaz, który pozwala na wyróżnienie populacji leukocytów: neutrofili, limfocytów, monocytów, eozynofili oraz bazofili

W przypadku płytek krwi ocenia się następujące wskaźniki:

• PLT - liczba płytek krwi
• MPV - średnia objętość płytki
• PDW - zmienność (zróżnicowanie) objętości płytek we krwi
• P-LCR - liczba tzw. dużych płytek

Jak często powinniśmy robić morfologię?

Najlepiej, gdybyśmy poddawali się takiemu badaniu co roku oraz oczywiście także wtedy, gdy zaleci to lekarz. Dzięki badaniu krwi można zdiagnozować między innymi infekcje bakteryjne i wirusowe, zaburzenia odporności i choroby autoimmunologiczne, alergie, stany zapalne, anemię, cukrzycę i stan przedcukrzycowy, białaczkę i inne nowotwory oraz choroby krwi, takie jak skaza krwotoczna.

O czym mogą świadczyć wyniki badania krwi? Dla przykładu, niższa niż normalnie liczba czerwonych krwinek, hemoglobiny i oraz niski tzw. hematokryt mogą być oznaką anemii. Natomiast wyższa niż normalnie liczba czerwonych krwinek nazywana jest erytrocytozą. Wysoka liczba czerwonych krwinek lub wysoki poziom hemoglobiny  albo hematokrytu mogą wskazywać na stan chorobowy, taki jak choroba serca lub rak krwi.

Niska liczba białych krwinek nazywana jest leukopenią. Przyczyną leukopenii bywa choroba autoimmunologiczna, rak, zaburzenia w funkcjonowaniu szpiku kostnego i inne. Większa niż zwykle liczba białych krwinek wskazuje natomiast na infekcję lub stan zapalny, ale też może oznaczać zaburzenia w pracy układu odpornościowego lub chorobę szpiku kostnego. Liczba płytek krwi niższa niż normalnie nazywana jest trombocytopenią. Jeśli jest wyższa niż normalnie oznacza z kolei trombocytozę. Może być oznaką choroby lub skutkiem ubocznym leku.