W dzisiejszych czasach w prawie każdym domu znajduje się ciśnieniomierz elektroniczny. Mierzenie ciśnienia za jego pomocą wydaje się czynnością banalną, która nie wymaga praktycznie żadnej specjalistycznej wiedzy. Okazuje się jednak, że aby uzyskać wiarygodny wynik powinniśmy stosować się do kilku zasad. Ważne może być m.in. to, na której ręce mierzymy ciśnienie. W tym artykule postaramy się przybliżyć korzyści płynące z regularnego monitorowania ciśnienia, opiszemy też jak mierzyć ciśnienie, aby ciśnieniomierz wskazywał poprawne wartości.
Kiedy mierzyć ciśnienie? Kto powinien badać je regularnie?
Warto zaznaczyć, że każdy z nas powinien regularnie mierzyć ciśnienie tętnicze. Jak podaje Narodowy Fundusz Zdrowia, już w 2018 roku prawie 10 milionów Polaków cierpiało na nadciśnienie. Niestety, sytuacja z roku na rok ulega pogorszeniu. To właśnie nadciśnienie tętnicze powoduje choroby sercowo-naczyniowe, które w naszym kraju są najczęstszą przyczyną zgonów. Nadciśnienie tętnicze przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. Właśnie z tego powodu tak ważne są regularne działania profilaktyczne, w tym mierzenie ciśnienia krwi.
Ponadto regularne pomiary ciśnienia krwi powinny wykonywać osoby:
- z rozpoznanym nadciśnieniem;
- z chorobami nerek;
- z chorobami kardiologicznymi;
- z nadwagą oraz otyłe;
- chorujące na cukrzycę;
- po 55. roku życia;
- w ciąży;
- z insulinoopornością.
Jak mierzyć ciśnienie krwi? Jak przygotować się do badania?
Przygotowując się do mierzenia ciśnienia, jak i podczas samego badania, powinniśmy przestrzegać kilku zasad, dzięki którym pomiar będzie wiarygodny. Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie? O czym powinniśmy pamiętać?
Ciśnienie można mierzyć, jeśli upłynęło co najmniej 30 minut od ostatniego wysiłku fizycznego, obfitego posiłku, palenia papierosów lub wypicia napoju zawierającego kofeinę. Ciśnienia nie powinniśmy mierzyć też od razu po wejściu do domu, korzystaniu z toalety czy po gorącej kąpieli. Tuż przed pomiarem ciśnienia odpocznijmy przez około pięć minut.
Ciśnienie najlepiej mierzyć w pozycji siedzącej. Nasze plecy powinny być oparte, a stopy spoczywać swobodnie na podłodze. Pamiętajmy, aby nie krzyżować nóg. Ręka, na której mierzymy ciśnienie, powinna być stabilnie oparta na stole. Unikajmy ściskania jej ciasnym rękawem koszuli czy bluzki.
Mankiet ciśnieniomierza umieszczamy około 2-3 centymetry nad łokciem - na wysokości serca. Podczas mierzenia ciśnienia nie można rozmawiać, śmiać się czy poruszać. Możemy wykonać dwa lub trzy pomiary ciśnienia, a następnie obliczyć średnią z tych wyników.
Na której ręce mierzyć ciśnienie? Lekarze wskazują dwie metody
Czy zatem istotne jest, na której ręce mierzymy ciśnienie? Zgodnie z niektórymi zaleceniami lekarzy ciśnienie krwi powinno mierzyć się na ręce niedominującej, a zatem na tej, której nie używamy do wykonywania podstawowych czynności: pisania, krojenia czy szczotkowania zębów. Inne zalecenia wskazują natomiast, by mierzyć ciśnienie na obu rękach, a wynikiem bardziej wiarygodnym będzie wyższy z nich. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że różnica w pomiarach nie powinna wynosić więcej niż 10 mmHg. Jeśli między wartościami występuje większa różnica i nie jest to sytuacja jednorazowa, konieczna jest konsultacja lekarska w celu wykluczenia zmian miażdżycowych w jednej z kończyn.
Wiele osób zastanawia się także nad tym, kiedy mierzyć ciśnienie i czy pomiary powinno się wykonywać rano czy wieczorem. Jak wskazuje Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, w celu regularnego monitorowania ciśnienia (np. w przypadku osób z nadciśnieniem) konieczne jest wykonywanie pomiarów dwa razy w ciągu dnia - rano i wieczorem. Ważne jest, aby pomiary były wykonywane o stałych porach, a uzyskane wyniki zapisywane w dzienniczku, co umożliwi rzetelne monitorowanie ciśnienia krwi u danej osoby.
Kiedy ciśnienie krwi jest prawidłowe? W jakim zakresie powinno się mieścić?
Ciśnieniomierz elektroniczny po wykonaniu pomiaru pokazuje nam dwie wartości. Pierwsza to ciśnienie tętnicze skurczowe, a druga - ciśnienie tętnicze rozkurczowe. W jakich granicach powinny mieścić się wyniki, aby nie wzbudzić naszego niepokoju?
Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia za ciśnienie prawidłowe uznaje się wartości mieszczące się w zakresie od 120 do 139 (dla ciśnienia skurczowego) oraz od 80 do 89 (dla ciśnienia rozkurczowego). Następnie wyróżnia się trzy stopnie nadciśnienia, kolejno:
- Nadciśnienie I stopnia - ciśnienie tętnicze skurczowe 140-159, ciśnienie tętnicze rozkurczowe 90-99.
- Nadciśnienie II stopnia - ciśnienie tętnicze skurczowe 160-179, ciśnienie tętnicze rozkurczowe 100-109.
- Nadciśnienie III stopnia - ciśnienie tętnicze skurczowe powyżej 180, ciśnienie tętnicze rozkurczowe powyżej 110.
Wartości poniżej 100 (dla przypadku ciśnienia tętniczego skurczowego) i poniżej 60 (dla ciśnienia tętniczego rozkurczowego) klasyfikowane są jako niedociśnienie. Trzeba podkreślić, że jeśli pomiary prowadzone w kolejnych dniach wskazują na nadciśnienie tętnicze, powinniśmy jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą.
