Grzyb olszówka nazywany bywa także podolszówką, olchówką, krowią gębą, krowiakiem, krówką, świnką. Lubi lasy świerkowe, brzozowe, sosnowe i dębowe. Często też pojawia się gromadnie pod olchami. Wyrasta późnym latem i jesienią. Długo uważany był za jadalny (do lat 70. i 80. XX wieku), ponieważ nie u każdej osoby wywoływał objawy zatrucia. Olszówka może nam jednak bardzo zaszkodzić.
Objawy zatrucia olszówką
Spożywanie grzyba olszówka jest niebezpieczne. Toksyna znajdująca się w krowiaku podwiniętym wywołuje silną reakcję układu immunologicznego, który zaczyna produkować przeciwciała niszczące czerwone ciałka krwi. W wyniku powolnego rozpadu czerwonych krwinek dochodzi do zaburzeń (białaczka), które w dłuższej perspektywie prowadzą do śmierci. Zwykle przypomina się tutaj przypadek niemieckiego mykologa Juliusa Schäffera, który zmarł po zjedzeniu posiłku przygotowanego z krowiaka podwiniętego, czyli olszówki.
Objawy zatrucia to m.in.: nudności, wymioty, zawroty i ból głowy, rozlane bóle w nadbrzuszu, ogólne osłabienie, ślinotok, pocenie i dreszcze, rzadziej zwolnienie akcji serca.
- Wstępne obgotowanie tych grzybów nie jest pewnym i skutecznym sposobem na uniknięcie zatrucia - należy stanowczo wykluczyć olszówkę z grzybów jadalnych - przestrzegają eksperci w Encyklopedii Leśnej.
Jak wygląda grzyb olszówka
Kapelusz miewa średnicę wynoszącą od 5 do 16 cm. Młody grzyb ma jeszcze kapelusz lekko łukowaty, z widocznym podwiniętym brzegiem, o aksamitnej powierzchni. Stasze grzyby są już płaskie, rozłożyste, z nieco zapadnięty w środku kapeluszem i stale podwiniętym brzegiem. Ten podwinięty brzeg kapelusza stanowi cechę charakterystyczną grzyba olszówki. Kolor kapelusza określa się jako szaro-żółtobrązowy lub oliwkowobrązowy. Podczas suszy pozostaje suchy i błyszczący, gdy jest wilgotno staje się bardzo śliski.
Miąższ olszówki jest żółtawy, początkowo twardy, z czasem jednak mięknie, a po uszkodzeniu zmienia barwę na czerwonobrązową. Blaszki są cienkie, gęste i wyraźnie schodzące na trzon, u młodych grzybów pofałdowane. Są żółtawe lub rdzawe, po uszkodzeniu brązowieją. Trzon olszówki wyrasta na wysokość od 3 do 7 centymetrów i osiąga średnicę od 1 do 2 centymetrów. Jest zazwyczaj nieco jaśniejszy niż kapelusz. Grzyb jest lekko kwaśny w smaku. Nie ma wyrazistego zapachu.
Źródła: NaGrzyby.pl, Encyklopedia leśna
