Refluks żołądkowo-przełykowy - przyczyny i objawy. Jakie niesie konsekwencje dla zdrowia?

Praktycznie każda osoba dorosła przynajmniej raz w życiu doznała uczucia palenia w przełyku. To zgaga, która powstaje na skutek cofania się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Sporadyczne występowanie zgagi nie jest powodem do niepokoju i przeważnie nie wymaga wdrażania specjalistycznego leczenia. Jeśli jednak incydenty takie powtarzają się często, może to świadczyć o tym, że mamy do czynienia z refluksem żołądkowo-przełykowym. To dość uporczywa przypadłość, która może nieść za sobą wiele konsekwencji zdrowotnych.

Nieprzyjemne uczucie palenia w przełyku spowodowane jest, jak już zostało wspomniane, cofaniem się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Może do tego dojść w sytuacji, kiedy zaraz po posiłku położymy się na kanapie, będziemy wykonywać prace wymagające pozostawania w schylonej pozycji (np. prace w ogrodzie) albo udamy się na siłownię.

Zobacz wideo Wzdęcia i zgaga po przejedzeniu? Poczuj szybko ulgę (naturalnie)

Jeśli palenie w przełyku występuje u nas rzadko i wiemy, że jest to skutek nieprawidłowego zachowania tuż po jedzeniu, to raczej nie mamy powodów do niepokoju. Naszą uwagę powinna jednak zwrócić sytuacja, kiedy to palenie w przełyku notorycznie się powtarza i jest niezależne od czynności, jakie wykonujemy. Może to bowiem świadczyć o refluksie żołądkowo-przełykowym.

Refluks żołądkowo-przełykowy - charakterystyka schorzenia

Jak wiadomo, przełyk połączony jest z żołądkiem, a na ich granicy znajduje się zwieracz dolny przełyku. To właśnie ta struktura anatomiczna pełni funkcję swego rodzaju zastawki, która zapobiega cofaniu się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Czasami jednak napięcie zwieracza dolnego przełyku nie jest wystarczające, aby szczelnie zamknąć światło przełyku.

Ta nieprawidłowość w czynności zwieracza dolnego przełyku prowadzi do cofania się treści pokarmowej w górę układu pokarmowego, czyli właśnie do przełyku. Warto przypomnieć, że w żołądku panuje kwaśne pH, do którego w pełni przystosowana jest jego błona śluzowa. Jednak błona śluzowa wyściełająca światło przełyku nie jest odporna na działanie niskiego pH, a co za tym idzie, zarzucanie kwaśnej treści do przełyku wywołuje nieprzyjemne uczucie palenia, a nawet ból w klatce piersiowej.

Długotrwałe działanie kwaśnego pH na delikatną śluzówkę przełyku może prowadzić do groźnych komplikacji. Niekiedy treść pokarmowa z żołądka zarzucana jest nie tylko do przełyku, ale nawet krtani i oskrzeli, co z kolei powoduje powstawanie stanu zapalnego.

Przyczyny refluksu żołądkowo-przełykowego

Jak już wiemy, za refluks żołądkowo-przełykowy odpowiada niewłaściwa praca zwieracza dolnego przełyku. Przyczynami takiego stanu mogą być m.in.:

  • nieprawidłowości anatomiczne - m.in. przepuklina rozworu przełykowego;
  • nieodpowiednia dieta;
  • ciąża;
  • leki - w tym m.in. antykoncepcja hormonalna, leki na obniżenie ciśnienia;
  • nadużywanie alkoholu;
  • palenie papierosów;
  • otyłość;
  • stres;
  • cukrzyca;
  • zaburzenia hormonalne. 

Warto podkreślić, że częstość występowania refluksu żołądkowo-przełykowego wzrasta wraz z wiekiem, ale coraz częściej przypadłość ta dotyka młode osoby. Specjaliści wskazują, że przyczyną tego jest szybkie tempo życia, chroniczny stres i nieodpowiednia dieta, a nawet jedzenie w pośpiechu.

Refluks żołądkowo-przełykowy - jakie daje objawy?

Jak zostało już podkreślone, jednymi z najczęstszych (a zarazem uznawanymi za najgorsze) objawów refluksu są zgaga i kwaśne odbijanie. Dodatkowo w refluksie żołądkowo-przełykowym występują takie objawy jak:

  • czkawka;
  • mdłości;
  • ból brzucha;
  • ślinotok;
  • uczucie pieczenia, a nawet ból w mostku.

Czy choroba refluksowa może poważnie wpłynąć na nasze zdrowie?

Refluks żołądkowo-przełykowy to schorzenie o charakterze przewlekłym i nawracającym. Niestety zdecydowana większość pacjentów stwierdza, że wraz z upływem czasu dolegliwości nasilają się. Jednak mimo tego pacjenci często unikają wizyty u lekarza, doraźnie zażywają leki dostępne bez recepty i bagatelizują problem.

To duży błąd, bo nieleczona choroba refluksowa może prowadzić do bardzo poważnych powikłań, związanych nie tylko z żołądkiem i przełykiem, ale też innymi organami. O jakich powikłaniach mowa?

Wśród najczęstszych i najszybciej pojawiających się powikłań, które powinny skłonić do natychmiastowej diagnostyki możemy wymienić:

  • ból przełyku i gardła;
  • problemy z przełykaniem pokarmu;
  • nudności i wymioty;
  • obecność krwi w wymiocinach lub w stolcu.

Pozostałe, rzadziej występujące powikłania wywołane chorobą refluksową to m.in.:

  • przewlekła chrypka;
  • zapalenie krtani, oskrzeli, płuc;
  • długotrwały ból w klatce piersiowej;
  • astmę;
  • zapalenia dziąseł;
  • próchnicę;
  • zwężenie tchawicy, przełyku, krtani;
  • wrzody żołądka;
  • przełyk Barretta;
  • nowotwór żołądka lub przełyku.

Jak zatem widać, refluks żołądkowo-przełykowy nie jest stanem, który można bagatelizować. Jeśli co jakiś czas pojawia się u nas zgaga, nie zwlekajmy z umówieniem się na wizytę do specjalisty. Dzięki odpowiedniej diagnostyce i wdrożeniu leczenia możemy uniknąć wielu nieprzyjemnych powikłań i przywrócić sobie komfort życia i radość z jedzenia.

Więcej o: