W większości przypadków chrapiąca osoba nie zdaje sobie sprawy z tego, że chrapie. Czasem niektórzy przyznają, że chrapnęli tak głośno, że aż sami zerwali się ze snu. Warto zwrócić uwagę na fakt, że większość z nas nie łączy swoich codziennych dolegliwości z możliwością chrapania. Czym spowodowane jest chrapanie i jakie objawy powinny nas zatem zaniepokoić i skłonić do wizyty u specjalisty?
Jak podają dane statystyczne, w Polsce chrapie około 50 proc. osób. Najczęściej są to dorośli pomiędzy 45., a 60. rokiem życia i zdecydowanie częściej na przypadłość tę cierpią mężczyźni.
Kiedy śpimy, nasz organizm relaksuje się, a konsekwencją tego jest rozluźnienie mięśni - także tych, które okalają gardło. Wskutek tego ściany górnych dróg oddechowych zbliżają się do siebie i nieco opadają. Podczas oddechu powietrze powoduje, że zwiotczałe mięśnie drgają, a to z kolei generuje specyficzny odgłos chrapania.
Przyczyny chrapania to przede wszystkim nadwaga i otyłość, a także palenie papierosów. Czynnikiem nasilającym chrapanie jest również spanie w pozycji na wznak, a także picie alkoholu przed snem. Należy tutaj zaznaczyć, że alkohol powoduje silniejsze rozluźnienie mięśni, co z kolei prowadzi do zwężenia światła gardła i intensyfikacji chrapania.
Pozostałe przyczyny chrapania to:
Jak zatem stwierdzić, która przyczyna chrapania występuje u danej osoby? W tym celu konieczna okazać się może konsultacja u specjalisty z zakresu laryngologii, a także szereg badań diagnostycznych. Pomocne może być wykonanie tomografii komputerowej, badania polisomnograficznego lub badania sprawdzającego drożność przewodów nosowych.
W niektórych przypadkach chrapanie jest objawem obturacyjnego bezdechu sennego. To dość poważne zaburzenie, w wyniku którego u chorego dochodzi do zatrzymania oddychania w czasie snu nawet na kilkanaście sekund. Sytuacji tej nie wolno bagatelizować, bowiem skutkuje ona spadkiem stężenia tlenu we krwi, a co za tym idzie - groźnymi konsekwencjami.
Jeśli zauważasz u siebie takie objawy jak: spadek koncentracji, suchość w gardle, chrypkę, ból głowy, spadek libido, a także skłonności do drzemek w ciągu dnia, zastanów się nad koniecznością konsultacji lekarskiej. Obturacyjny bezdech senny prowadzi bowiem do ciężkich powikłań, wśród których możemy wymienić:
Leczenie chrapania uwarunkowane jest oczywiście od jego przyczyny. Jeśli chrapanie nie jest objawem żadnej poważnej choroby, osoba chrapiąca śmiało może wdrożyć u siebie domowe sposoby na chrapanie. Przede wszystkim należy unikać spania na wznak, a przyzwyczaić się do przybierania innych pozycji podczas snu - na brzuchu lub na boku. Pomocna może się także okazać zmiana poduszki, na dopasowaną do kształtu naszej głowy.
Skuteczne sposoby na chrapanie to również: rezygnacja z picia alkoholu tuż przed pójściem spać, dopasowanie odpowiedniej diety - spożywanie lekkich kolacji najpóźniej na dwie godziny przez planowanym snem, a także rezygnacja z palenia papierosów.
Innym domowym sposobem na chrapanie jest stosowanie aromatów zapachowych, które zapewnią spokojny sen. Możemy tutaj wymienić m.in. mentol, miętę czy eukaliptus. Wybrany olejek eteryczny rozpylamy w pobliżu łóżka lub bezpośrednio na pościel i możemy cieszyć się spokojnym snem.
Zaskoczeniem dla wielu osób w kwestii tego, co może pomóc na chrapanie, są także ćwiczenia wzmacniające mięśnie szczęki, szyi oraz języka. Dzięki nim mięśnie będą silniejsze, nie będzie dochodzić do ich intensywnego wiotczenia, a co za tym idzie - chrapanie zostanie zniwelowane.
Jeśli jednak domowe sposoby na chrapanie nie przynoszą pożądanych efektów lub podejrzewamy, że chrapanie może wiązać się z poważnymi chorobami, konieczne może okazać się wdrożenie specjalistycznego leczenia. O tym, która z metod leczenia chrapania zostanie zastosowana zadecyduje już lekarz specjalista.
Najczęściej leczenie chrapania opiera się na zabiegach ambulatoryjnych m.in. z zastosowaniem lasera diodowego. W niektórych przypadkach konieczna może jednak okazać się interwencja chirurgiczna. Inwazyjne zabiegi są stosowane u osób, u których chrapanie wywołane jest nieprawidłowościami w budowie górnych dróg oddechowych.