Bezpieczna dla ludzi górna granica temperatury jest niższa niż myśleliśmy - przestrzegają eksperci

16 lipca 2023 roku w Dolinie Śmierci w USA odnotowano 53,3 stopnia Celsjusza. I chociaż nie był to absolutny światowy rekord ciepła, to jednak nie było mu do niego tak daleko. Wraz ze zmianami klimatycznymi fale upałów stają się coraz bardziej ekstremalne, trwają dłużej, zdarzają się częściej, a odnotowywane wówczas temperatury są rekordowe. Pojawia się więc pytanie, kiedy zrobi się zbyt gorąco dla normalnej codziennej aktywności, jaką znamy, nawet dla młodych, zdrowych ludzi?

W przypadku klimatu i jego wpływu na kondycję człowieka ważna jest zarówno temperatura, jak i wilgotność powietrza. Okazuje się, że gdy spojrzeć na te czynniki łącznie, to górna granica wytrzymałości człowieka jest niższa, niż naukowcy myśleli. Badanie opublikowane w 2010 roku wskazywało, że temperatura wynosząca 35 stopni C przy 100 proc. wilgotności lub 41 stopni C przy 50 proc. wilgotności (to tak zwana temperatura „mokrego termometru") to górna granica, poza którą ciało ludzkie nie jest w stanie już samo się wychłodzić poprzez odparowanie potu z powierzchni skóry. Te limity zmieniły nowe doświadczenia, przeprowadzone w Pennsylvania State University (USA).

Zobacz wideo Gazeta.pl na Spitsbergenie. Jak zmiany klimatu widać w Arktyce?

Bezpieczna dla ludzi górna granica temperatury - nowe dane

Doświadczenie przeprowadzone w jednym z laboratoriów w Pennsylvania State pokazały, które kombinacje temperatury i wilgotności powietrza zaczynają być niebezpieczne nawet dla najzdrowszych ludzi. W tym eksperymencie udział wzięły zdrowe dorosłe osoby, zarówno mężczyźni jak i kobiety. Byli poddawani działaniu wysokiej temperatury w specjalnej komorze z kontrolowaną atmosferą.

Jak wyglądało doświadczenie? Uczestnicy przebywali w komorze symulując różne domowe czynności, takie jak przygotowywanie posiłku czy prysznic, podczas gdy naukowcy powoli podwyższali temperaturę. Przedtem jednak badani połknęli specjalny czujnik (pigułkę termometryczną), który stale monitorował temperaturę wewnątrz ciała. Pigułka termometryczna składa się z mikrobaterii i czujnika temperatury z kryształu kwarcu. Po połknięciu przesyła nieszkodliwy dla organizmu sygnał o niskiej częstotliwości do rejestratora umieszczonego na zewnątrz ciała.

Naukowcy szukali tak zwanej krytycznej granicy środowiskowej, czyli kombinacji temperatury i wilgotności, przy której temperatura ciała człowieka zaczyna stale rosnąć.

Nasze badania (...) pokazują, że górna granica środowiskowa znajduje się niżej, niż dotychczas myślano. Ta graniczna temperatura (temperatura „mokrego termometru") to około 31 stopni C w środowisku o wilgotności względnej powyżej 50 procent. Byłoby to równe 30,6 stopni C przy 100 procentach wilgotności lub 38 stopni C przy 60 procentach wilgotności

- informują naukowcy.

- Poniżej tych limitów organizm jest w stanie utrzymać stosunkowo stabilną temperaturę wewnętrzną przez długi czas. Powyżej tych limitów natomiast temperatura ciała stale wzrasta i rośnie ryzyko chorób związanych z wysoką temperaturą, szczególnie gdy ktoś jest narażony na taką przez dłuższy czas - przestrzegają badacze.

Zaburzenia związane z przegrzaniem organizmu noszą nazwę hipertermii. Pierwszy stopień to wyczerpanie cieplne, które może przejść w groźny dla życia udar cieplny. Jak możemy się chronić? Najważniejsze to dobre nawodnienie i szukanie miejsc, w których można się ochłodzić nawet przez krótki czas.

Źródła: PNAS.org, The Conversation

Więcej o: