Wśród przyczyn zalegania mas kałowych w jelitach wymienia się dietę ubogą w błonnik, brak ruchu fizycznego, a także picie zbyt małej ilości wody i skłonność do długotrwałych zaparć lub nieregularne wypróżnienia. Wiążą się także z nadwagą i otyłością, a także z chorobami powodującymi zaburzenia perystaltyki jelit, takimi jak uchyłki jelita grubego, polipy, choroby zapalne jelit. Złogom w jelitach sprzyjają też zaburzenia hormonalne, takie jak niedoczynność tarczycy i powiązane z tym spowolnienie metabolizmu.
Kłopoty z wypróżnieniem i zaleganie kału w jelitach przyczyniają się do szeregu dolegliwości, takich jak bóle brzucha, wzdęcia, nudności i zgaga. Dołącza do tego obniżony apetyt i uczucie pełności w brzuchu. Wzrost produkcji gazów jelitowych oznacza też, że nasz brzuch zaczyna się optycznie powiększać i powodować dyskomfort. Jak możemy sobie w takiej sytuacji pomóc?
Kluczem jest zadbanie o zdrowie jelit i ich sprawną pracę. Najlepszy sposób to zmiana diety na bogatoresztkową, czyli taką, która dostarczy organizmowi większych ilości błonnika pokarmowego. Błonnik pobudzi perystaltykę jelit i pomoże w uregulowaniu wypróżnień, a więc w pozbyciu się zalegającej w jelitach masy kałowej. Ponadto musimy zadbać o zrównoważony rozwój jelitowej flory bakteryjnej.
Najlepsze źródła błonnika to: warzywa i świeże owoce, a także żywność pełnoziarnista, taka jak grube kasze, owsianka, chleb razowy oraz rośliny strączkowe (soczewica i ciecierzyca, fasola). Do diety bogatoresztkowej dodajemy mleczne produkty fermentowane, a więc jogurt, kefir czy maślankę oraz kiszonki (kapusta kiszona, ogórki, buraki) jako źródło pre- i probiotyków. Pożyteczne bakterie probiotyczne zasiedlają głównie jelito grube, gdzie dbają o utrzymanie naturalnej równowagi mikrobiologicznej, wzmacniają odporność organizmu i kontrolują stany zapalne. Przy kłopotach z wypróżnieniami unikajmy cukrów, wysokoprzetworzonej żywności i ciężkostrawnych, tłustych oraz bardzo mocno przyprawionych potraw.
Z zaparciami najlepiej jest walczyć pijąc dużo wody (około dwóch litrów płynów dziennie). Twardnienie (wysuszanie) mas kałowych ma związek z odwodnieniem organizmu. Odpowiadają za to kosmki jelitowe, których zadaniem jest odzyskiwanie wody z kału. Jeśli nasz organizm jest odwodniony, stara się pozyskać jak najwięcej płynów, a jak najmniej wydalić. Jeśli więc myślimy o oczyszczeniu się ze złogów jelitowych zadbajmy przede wszystkim o to, aby się nawodnić. Pić możemy wodę, ale też zieloną herbatę czy ziółka, które wspierają trawienie lub działają rozkurczająco, a ponadto dostarczają błonnik.
Najlepsze zioła i napary na dolegliwości jelitowe to:
Zaparcia i złogi jelitowe powiązano są też z brakiem ruchu. Nie bez przyczyny złogi jelitowe to dolegliwość osób otyłych oraz mało aktywnych fizycznie. Jelita o wiele sprawniej pracują, gdy więcej się ruszamy, ćwiczymy, czy też chodzimy na dłuższe spacery, jeździmy rowerem itd. Ruch fizyczny jest jednym z warunków regularnych wypróżnień. Jeśli natomiast kłopoty z jelitami utrzymują się dłużej, koniecznie zasięgnijmy porady lekarza.