Czy da się "oczyścić" wątrobę?
W ostatnich latach wciąż natykamy się na porady, jak odtruwać czy też oczyszczać wątrobę z toksyn. Co rusz pojawiają się też przepisy na różne napoje, a także suplementy i zabiegi, które mają nam w tym pomóc. Problem jest na tyle spory, że specjaliści - dietetycy i lekarze - próbują wyjaśniać, na czym polega taka "detoksykacja", aby rozwiewać pewne mity. Na łamach serwisu Health, redagowanego przez John Hopkins Medicine, dr Tinsay Ambachew Woreta, hepatolog i pracownik naukowy uczelni, stara się odczarować najpopularniejsze mity dotyczące zdrowia wątroby i jej "detoksykacji".
Wątroba jest najlepszym ekspertem w oczyszczaniu się
- Twoja wątroba to najważniejszy organ w ciele, zajmujący się oczyszczaniem ludzkiego ciała. Przekształca toksyny w produkty odpadowe, oczyszcza krew i metabolizuje (czyli przetwarza w organizmie poprzez przemiany biochemiczne) składniki odżywcze czy leki - wyjaśnia dr Woreta.
- Wątroba jest naturalnym środkiem odtruwającym organizm, ponieważ oczyszcza ciało z toksyn i wytwarza żółć wspomagającą zdrowe trawienie. Zdrowa wątroba może odtruć prawie wszystko, co napotyka - pisze serwis MedicalNewsToday.
Wątroba nie potrzebuje detoksykacji. - Zdrowa wątroba naturalnie oczyszcza się sama. Chora wątroba natomiast nie poprawi się po "oczyszczeniu". Żaden pojedynczy składnik diety nie naprawi szkód, wyrządzonych choćby przez nadmiar alkoholu. Chora wątroba nie tyle wymaga cudownych mikstur czy procedur, ile prawdziwego leczenia - piszą eksperci.
Co więcej, poddawanie się takim procedurom może być wręcz niebezpieczne. Eksperci z John Hopkins przestrzegają przed suplementami diety, które obiecują detoksykację wątroby, a za którymi nie stoją żadne badania kliniczne.
- Wiele produktów do detoksykacji wątroby jest również sprzedawanych jako środki oczyszczające organizm oraz odchudzające. Jednak nie ma danych klinicznych potwierdzających skuteczność tych środków. W rzeczywistości niektóre suplementy diety mogą faktycznie powodować uszkodzenie wątroby, gdy połączy się je z lekami, dlatego należy je stosować ostrożnie - przestrzega dr Tinsay Ambachew Woreta.
- Podczas gdy wykazano, że niektóre powszechnie stosowane składniki płukanek wątroby mają pozytywne wyniki - wykazano, że ostropest plamisty zmniejsza stan zapalny wątroby, a ekstrakt z kurkumy chroni przed uszkodzeniem wątroby - nie ma wystarczających danych z badań klinicznych na ludziach, aby zalecić rutynowe stosowania tych naturalnych związków w profilaktyce - czytamy w serwisie Heatlh.
Ponadto diety oczyszczające wątrobę mogą być odwrotnością zbilansowanej diety. - Dieta oczyszczająca wątrobę może nie zawierać wszystkich składników odżywczych, których potrzebuje dana osoba. Z biegiem czasu może to prowadzić do niedoborów lub niedożywienia, szczególnie u dzieci, kobiet w ciąży oraz osób z cukrzycą i innymi schorzeniami. Lewatywa może spowodować zagrażające życiu uszkodzenie jelit, jeśli nie jest podawana prawidłowo - o takich zagrożeniach piszą zwykle eksperci.
Jak chronić wątrobę przed chorobami?
Możemy wiele zrobić dla zdrowia wątroby. Po pierwsze - stosując zbilansowaną dietę na co dzień, unikając nadmiaru cukru, soli i żywności wysokoprzetworzonej oraz rezygnując z nadmiaru alkoholu (aby zapobiec rozwojowi alkoholowej choroby wątroby mężczyźni nie powinni spożywać więcej niż trzy drinki dziennie, a kobiety nie więcej niż dwa drinki dziennie). Kolejna ważna rzecz to zadbanie o prawidłową wagę. Jedząc zdrowo i regularnie ćwicząc zmniejszamy ryzyko rozwoju niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby.
- Otyłość znacznie zwiększa ryzyko rozwoju niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby. (...) tłuszcz odkładający się w komórkach w wątrobie może powodować stany zapalne, które z kolei mogą prowadzić do rozwoju zwłóknienia i marskości wątroby - przypomina lekarka.
Jak pomóc wątrobie pozbyć się toksyn?
Zdrowa wątroba jest w stanie sama sobie poradzić z toksynami. Możemy jednak wspierać ją w tej pracy. Jak zadbać o zdrowie wątroby? Należy:
- ograniczyć ilość spożywanego alkoholu
- wybrać zdrową dietę
- unikać niepotrzebnych leków, dostępnych bez recepty ("Nigdy nie przekraczaj zalecanej dawki, szczególnie leków takich jak paracetamol, który może uszkodzić wątrobę. Nie mieszaj alkoholu i leków").
- unikać potencjalnie niebezpiecznych chemikaliów ("Podczas malowania lub stosowania pestycydów należy nosić maskę i zapewnić dobrą wentylację pomieszczenia").
- uprawiać bezpieczny seks
- wybierać renomowane salony tatuażu i piercingu, upewnić się, że stosują odpowiednie procedury (jedną z dróg zakażenia się wirusowym zapaleniem wątroby typu C pozostaje użycie niewysterylizowanych igieł).
- zaszczepić się przeciwko WZW
- pić dużej ilości wody
- płukać owoce i warzywa przed zjedzeniem, aby zmyć z nich ewentualne pozostałości pestycydów
Przypomina się, że zdrowie wątroby zależy więc od naszych zachowań. Aby zminimalizować ryzyko wirusowego zapalenia wątroby należy unikać narkotyków czy ryzykownych zachowań (wirusowe zapalenie wątroby typu B jest ostrą chorobą miąższu wątroby, wywołaną przez wirusa HBV przenoszącego się przez krew oraz wydzieliny ludzkiego organizmu – w okresie okołoporodowym lub podczas kontaktu płciowego). Warto zapoznać się z czynnikami ryzyka chorób wątroby i poddawać badaniom przesiewowym. Istnieje też szczepionka przeciwko przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B.
Eksperci podkreślają więc, że najlepszą rzeczą, jaką możemy zrobić, aby utrzymać wątrobę w zdrowiu, jest prowadzenie zdrowego trybu życia, stosowanie zbilansowanej diety oraz unikanie nadmiaru alkoholu. Jeżeli jednak już chorujemy, najważniejsze jest odpowiednie leczenie, a nie "oczyszczanie" wątroby. - Zdrowy tryb życia, zbilansowana dieta i regularne konsultacje z lekarzem są o wiele cenniejsze dla zdrowia wątroby niż jakakolwiek modna dieta czy oczyszczanie - przypomina MedicalNewsToday.
Źródła: hopkinsmedicine.org, MedicalNewsToday.com, WebMD.com
