Hemoroidy, czyli guzki krwawnicze, to nie choroba. Są naturalną strukturą odbytu, która, jeżeli działa prawidłowo, nie wywołuje bólu ani dyskomfortu. Guzkami nazwano fragmenty tkanek wypełnione krwią, występujące naturalnie w okolicach odbytu. Są niezwykle pomocne: uszczelniają kanał odbytu i kontrolują wydalanie. Niestety, jeśli zbiera się w nich za dużo krwi i nie odpływa ona swobodnie z hemoroidów, zaczyna się stan chorobowy czyli żylaki odbytu, choroba hemoroidalna (potocznie nazywana hemoroidami). Może rozwinąć się stan zapalny guzków oraz innych tkanek występujących w odbycie.
Hemoroidy - przyczyny i objawy
Prawdopodobnie problem hemoroidów dotyczy około połowy Polaków. Przekrwione guzki w odbycie pojawiają się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, niezależnie od wieku, chociaż najczęściej dokuczają osobom po 50. roku życia. Z wiekiem perystaltyka jelit może zwalniać, zwłaszcza, gdy jej pomagamy, choćby za mało pijąc). Problem najczęściej pojawia się już po 50. roku życia.
Powstawaniu hemoroidów sprzyja siedzący tryb życia, a także niewłaściwa dieta, prowadząca do zaparć. Czasem długotrwałe biegunki powodują podrażnienia okolic odbytu. Wiele kobiet doświadcza ich po raz pierwszy w ciąży i po porodzie, bo raz rozciągnięte guzki niekoniecznie szybko chcą wrócić do stanu wyjściowego..
Objawy hemoroidów są chyba powszechnie znane, choćby z licznych reklam specyfików, które mają je łagodzić:
- swędzenie,
- pieczenie,
- krwawienie (żywo czerwona krew pojawia się podczas wypróżnień, a czasem na bieliźnie)
- silny ból - najpierw podczas wypróżniania się, wreszcie siadania, a nawet w pozycji stojącej.
Krew w kupie to zawsze alarmujący objaw i powinien cię wysłać do lekarza. Prawdopodobnie przyczyną są rzeczywiście hemoroidy, ale może też być schorzenie poważniej zagrażające twojemu zdrowiu, a nawet życiu. Sprawę ostatecznie rozstrzygnie proktolog.
Nawet jeśli nie ma krwawienia, ale w okolicy odbytu odczuwasz dyskomfort, również rozważ konsultację lekarską. Różne schorzenia wymagające pomocy lekarskiej, choćby szczelina odbytu, kłykciny kończyste czy przetoki odbytu, dają bardzo podobne objawy, jak choroba hemoroidalna.
1. Hemoroidy wewnętrzne
Zazwyczaj oznaczają pierwszy stopień choroby hemoroidalnej. Zmiany widoczne są jedynie podczas badań lekarskich, bo żylaki odbytu nie wychodzą poza obręb kanału odbytu. Z drugiej strony - żylaki wewnętrzne też mogą już solidnie dokuczać. To, że nie wydostają się na zewnątrz, może oznaczać, że są wysoko umiejscowione, a niekoniecznie wciąż bardzo małe.
Przy ostrych stanach bólowych na pewno pomocne okażą się czopki i maści (sprawdź, czy mają odpowiedni aplikator, ułatwiający umieszczenie preparatu w miejscu bólu). Szukaj preparatów ze znieczulającą miejscowo lidokainą lub tetrakainą - zwykle zapewniają dość szybki efekt przeciwbólowy. Przydadzą się też środki przeciwzapalne (np. tribenozyd, hydrocortison). Dostępne w aptece środki najczęściej są wieloskładnikowe, niejednokrotnie na bazie preparatów roślinnych. Pamiętaj, że działają krótko, więc wymagają regularnego stosowania. Jeśli nie pomagają, trzeba iść do lekarza, który dysponuje większym arsenałem leczniczym.
Jeśli nie chcesz, by hemoroidy nawracały i stan zdrowia się zaostrzył, czas na zmiany w stylu życia. Zróżnicowana, lekka dieta, zgodna z obowiązującą piramidą żywienia, czyli ograniczająca żywność przetworzoną, a zawierająca sporo błonnika, lekkostrawne białka, dobre tłuszcze i węglowodany złożone, zapobiega nie tylko hemoroidom, ale i wielu chorobom cywilizacyjnym.
2. Hemoroidy zewnętrzne
Wciąż możesz próbować się leczyć samodzielnie, choćby robiąc nasiadówki ziołowe i stosując wcześniej wymienione leki. Wśród ziół polecanych w łagodzeniu dolegliwości wymienia się korę kasztanowca, kora dębu, olej nagietkowy, kłącze ruszczyka kolczastego czy rumianek.
Jeśli jednak hemoroidy wypadają na zewnątrz odbytu i nie chcą wracać na miejsce, zapewne sporo przez nie do tej pory wycierpiałeś, a leki bez recepty mogą już nie wystarczyć. Wreszcie ból i tak wyśle cię do lekarza. Naprawdę badana przestrzeń nie zrobi na doktorze większego wrażenia. Wstyd się nie badać.
Leki od lekarza to najczęściej te same związki, które są dostępne bez recepty, ale w większym stężeniu. Czasem potrzebne są też antybiotyki. Możliwe również, że lekarz zaproponuje rozwiązanie problemu zabiegowo. Współcześnie są to procedury minimalnie inwazyjne. Mogą być wykonane w gabinecie lekarskim lub jako hospitalizacja jednego dnia i zwykle nie wymagają znieczulenia ogólnego (wystarczy miejscowe).
3. Hemoroidy krwawiące
Najpierw potwierdź u lekarza, że to na pewno hemoroidy, a nie inne przyczyny krwawienia z odbytu. Jeśli tak jest, zapewne doktor dobierze odpowiednie leczenie. Krwawić mogą zarówno hemoroidy wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Często ich leczenie miejscowe dodatkowo wspierane jest tabletkami wzmacniającymi naczynia żylne, co pozwala na ograniczenie rozwoju żylaków odbytu i zmniejszenie dolegliwości. By rzeczywiście przyniosły poprawę, warto stosować je pod kontrolą lekarza.
