Cukrzycę typu 2 poprzedza, trwający zwykle wiele lat, tak zwany stan przedcukrzycowy. To moment, gdy poziom cukru we krwi znajduje się powyżej normy, ale nie jest jeszcze tak wysoki, aby można było zdiagnozować cukrzycę. O stanie przedcukrzycowym mówimy zatem, gdy glikemia na czczo (IFG) mieści się w przedziale pomiędzy 100 a 125 mg/dl, a wskaźnik tolerancji glukozy (IGT) jest pomiędzy 140 a 199 mg/dl (IGT to glikemia w 120. minucie doustnego testu tolerancji glukozy).
Stan przedcukrzycowy może się cofnąć, i to bez konieczności zażywania leków pod warunkiem, że zadbamy o siebie i zmienimy sposób odżywiania się, sięgając po zdrowsze produkty. Drugim warunkiem jest aktywność fizyczna. Nawet 20 minut dziennie, poświęconych na intensywniejsze ćwiczenia, przyniesie efekt. Dowiedziono też, że obniżenie masy ciała o 5-10 proc. zmniejsza o połowę ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2.
Dieta, która pomaga obniżyć poziom cukru we krwi, opiera się o zdrowe źródła węglowodanów i białka: warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste, takie jak brązowy ryż, kasza gryczana i owsianka, rośliny strączkowe, niezbyt tłuste produkty mleczne (niesłodzony jogurt i mleko). Najlepiej jest ograniczyć ilość spożywanych dań o niskiej zawartości błonnika, czyli białego chleba, białego ryżu itp. Zadbajmy też, aby w naszej diecie było mniej soli, mniej czerwonego i przetworzonego mięsa, ograniczmy cukier dodawany do potraw, wypieków i napojów, gotowe wysokoprzetworzone dania i przekąski oraz alkohol.
Co pić, aby kontrolować poziom cukru we krwi?
Naszą zdrową dietę uzupełniamy napojami, które pomagają w walce z wysokim poziomem cukru we krwi. Kluczem jest odpowiednie nawadnianie organizmu. Eksperci American Diabetes Assocation (ADA) zachęcają diabetyków do picia około dwóch litrów napojów dziennie, najlepiej wody. To idealny napój, pomagający kontrolować poziom cukru we krwi. Woda nie podnosi poziomu glukozy w organizmie, gdyż jest pozbawiona węglowodanów i kalorii, a w dodatku rozrzedza krew.
- Kiedy jesteś odwodniony, ilość wody w krwioobiegu spada, co oznacza, że stężenie glukozy we krwi rośnie. Chociaż technicznie rzecz biorąc, w krwioobiegu nie ma nagle więcej cukru, zmienił się stosunek cukru do wody, przez co poziom glukozy we krwi jest znacznie wyższy - czytamy w serwisie dla diabetyków.
Aby poprawić smak wody, możemy do szklanki dodać plasterek cytryny, limonki, pomarańczy czy liść mięty, bazylii, melisy, w zależności od preferowanych smaków. Udowodnione korzystne działanie na nasze zdrowie mają też: zielona herbata, herbatki ziołowe na bazie rumianku, hibiskusa, imbiru czy mięty (ale bez dodatkowego cukru), a także niesłodzona kawa, koktajle warzywne, jogurt, roślinne niskokaloryczne alternatywy mleka (mleko migdałowe, owsiane, ryżowe, sojowe, ryżowe lub kokosowe), kombucha (sfermentowany napój, zwykle wytwarzany z czarnej lub zielonej herbaty).
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Jak ocet wpływa na poziom cukru we krwi
W 2013 roku na łamach czasopisma "Journal of Functional Foods" pojawił się artykuł podsumowujący badania zrealizowane w School of Nutrition and Health Promotion, Arizona State University (USA). Celem eksperymentu było zbadanie, jaki wpływ na markery cukrzycy typu 2 ma spożywanie octu. W tym badaniu wzięły udział zdrowe dorosłe osoby zagrożone cukrzycą typu 2 (z rozpoznaniem stanu przedcukrzycowego lub stężeniem glukozy we krwi na czczo w momencie włączenia do badania wynoszącym więcej niż 5,55 mmol/l). Badani przez 12 tygodni przyjmowali po 750 mg kwasu octowego w postaci napoju z octem lub pigułki (40 mg kwasu octowego) dwa razy dziennie podczas posiłku.
- Uzyskane dane wskazują, że ocet, prosty dodatek do posiłków, ma działanie przeciwglikemiczne u dorosłych zagrożonych cukrzycą typu 2, prawdopodobnie związaną z nieprawidłowym trawieniem węglowodanów - napisali autorzy w podsumowaniu. Innymi słowy spożywanie octu podczas posiłków obniżyło stężenie glukozy we krwi na czczo u zdrowych osób dorosłych zagrożonych cukrzycą typu 2.
To nie jedyne badanie, w którym starano się rozstrzygnąć kwestię, czy ocet pomaga w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi. Niestety, te badania mają jedną wadę: są oparte na bardzo małych próbach (od 5 do 12 uczestników). Ponadto istnieje wiele różnych rodzajów octu, w zależności od rodzaju węglowodanów użytych do rozpoczęcia procesu fermentacji, z których nie wszystkie zostały przebadane. Stąd ostrożna odpowiedź na pytanie, czy ocet ma wpływ na glikemię brzmi: prawdopodobnie.
Naukowcy nie są zgodni, jak to się dzieje, że ocet (kwas octowy) wpływa na stężenie glukozy we krwi, mają jednak kilka teorii popartych badaniami. Być może chodzi o to, że kwas octowy spowalnia szybkość, z jaką pokarm opuszcza żołądek i przechodzi do jelita cienkiego. To powoduje, że spada też tempo, z jakim węglowodany są rozkładane i wchłaniane przez krew, dając organizmowi więcej czasu na zagospodarowanie glukozy już krążącej we krwi. Kolejne badania wskazały na inny mechanizm: kwas octowy ma pomagać komórkom w wychwytywaniu glukozy z krwi (prawdopodobnie ocet obniża insulinooporność komórek). I wreszcie kolejna teoria mówi, że kwas octowy ma zakłócać działanie enzymów w jelicie cienkim, które rozkładają węglowodany, co wyhamowuje proces wchłaniania glukozy do krwioobiegu.
Ocet można wprowadzić do posiłków na wiele sposobów: jako dodatek do sosu sałatkowego, można też rozcieńczać łyżkę octu jabłkowego w wodzie i popijać przed posiłkami. Ważne, aby nie przesadzić z ilościami oraz nie pić samego octu, bo kwas może nam uszkodzić szkliwo na zębach oraz podrażnić żołądek.
Źródła: Journal of Functional Foods, levelshealth.com, ada.org
