Jak często powinniśmy sprawdzać poziom cukru we krwi? To zależy od wieku i stanu zdrowia, ale ogólnie rzecz biorąc osobom po 45-tym roku życia radzi się, aby badały cukier we krwi na czczo minimum raz na trzy lata, a osoby starsze jeszcze częściej (przynajmniej raz w roku). Ponadto co roku powinny się przebadać osoby, u których występują tak zwane czynniki ryzyka rozwoju cukrzycy, a więc osoby z nadwagą lub otyłością, prowadzące siedzący tryb życia, z zaburzeniami lipidowymi, obciążone genetycznie ryzykiem cukrzycy. Istnieją też pewne schorzenia, w których trzeba monitorować poziom glikemii, takie jak choroby wątroby, trzustki, nadczynność kory nadnerczy i inne. Ponadto trzeba mieć na uwadze, że cukrzyca lubi iść w parze z nadciśnieniem. Monitorowanie glukozy jest ponadto konieczne podczas przyjmowania leków sterydowych, a także w okresie ciąży.
Po zdiagnozowaniu choroby badanie poziomu cukru we krwi to już codzienny obowiązek. W przeciwieństwie do badań laboratoryjnych, gdzie do analizy pobiera się krew żylną, przy monitorowaniu cukrzycy w warunkach domowych wykorzystuje się krew pobieraną z palca i niewielkie urządzenie zwane glukometrem. Przy czym trzeba wiedzieć, że liczby pokazywane przez glukometr są obarczone pewnym marginesem błędu (do 15 proc., jeżeli urządzenie jest zgodne z normą ISO), a zatem wartość diagnostyczną mają tylko wyniki badań laboratoryjnych.
Jak interpretować wyniki?
Prawidłowy wynik poziomu cukru we krwi, badany na czczo, mieści się w granicach 70–99 mg/dl u dorosłej osoby:
- 70–99 mg/dl (3.9 do 5.5 mmol/L) - poziom prawidłowy
- 100–125 mg/dl (5.6 do 6.9 mmol/L) - nieprawidłowy poziom glukozy na czczo (stan przedcukrzycowy)
- 126 mg/dl (7.0 mmol/L) lub powyżej tej wartości - jeśli ten wynik widzimy po dwóch kolejnych pomiarach oznacza to cukrzycę
Wykonuje się wówczas kolejne badanie - tak zwany test doustnego obciążenia glukozą (OGGT). Te wyniki interpretujemy następująco:
glikemia w 120. minucie po obciążeniu glukozą (czyli wypiciu bardzo słodkiego napoju, który dostajemy w laboratorium):
- poniżej 140 mg/dl (7.8 mmol/L) - prawidłowa tolerancja glukozy
- 140–199 mg/dl (7.8–11.1 mmol/L) - stan przedcukrzycowy - tolerancja glukozy nieprawidłowa
- 200 mg/dl (11.1 mmol/L) lub powyżej - cukrzyca
W przypadku cukrzycy ciążowej normy są następujące:
- glikemia na czczo ≥92 mg/dl (5,1 mmol/l)
- test doustnego obciążenia glukozą po godzinie ≥180 mg/dl (10,0 mmol/l)
- test doustnego obciążenia glukozą po dwóch godzinach ≥153 mg/dl (8,5 mmol/l)
Trzecim rodzajem badania, wykonywanym przy podejrzeniu cukrzycy, jest badanie krwi określane jako hemoglobina glikowana (HbA1c). Wynik równy 6,5 proc. lub wyższy niż 6,5 proc. wskazuje na cukrzycę.
Artykuł zauktualizowany 27 lutego 2023 r.
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
