Zaleca się, aby wszystkie osoby z cukrzycą, niezależnie od sposobu leczenia choroby, monitorowały poziom cukru zawsze, gdy nie najlepiej się czują lub ich zdrowie się nagle pogarsza. Ponadto warto, aby osoby z grupy ryzyka, na przykład kobiety, które przeszły cukrzycę ciążową i osoby w zaawansowanym wieku oraz z nadwagą lub otyłością, monitorowały glikemię na co dzień.
Ponadto osoby mało aktywne fizycznie, z hiperlipidemią, chorobami układu sercowo-naczyniowego, nadciśnieniem tętniczym, zespołem policystycznych jajników, chorobą Hashimoto, powinny przynajmniej raz w roku przejść badanie krwi pod kątem cukrzycy.
Ogólna zasada brzmi: to, jak często należy wykonywać takie badanie, zależy od typu cukrzycy i sposobu jej leczenia.
Do samodzielnego monitorowania glikemii służą glukometry, urządzenia diagnostyczne mierzące i pokazujące na bieżącego poziom glukozy we krwi włośniczkowej, pobieranej zwykle z opuszków palców lub z płatków uszu. Jak wykonujemy takie badanie? Po dokładnym umyciu rąk ciepłą wodą i mydłem nakłuwamy opuszek palca (trzeciego, czwartego lub piątego palca, lepiej też nakłuwać z boku, bo te rejony są lepiej ukrwione), a następnie do ranki zbliżamy pasek testowy i chwilę czekamy, aż papier wchłonie krew. Po kilku sekundach urządzenie pokaże nasz wynik. Notujmy liczby w specjalnym zeszycie, przydadzą się potem w czasie konsultacji lekarskich. Każdy kolejny pomiar powinien być wykonany z nowego nakłucia.
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Wynik badania stężenia glukozy we krwi na glukometrze będzie nieco inny niż poziom cukru we krwi żylnej, podany przez laboratorium. Niemniej jednak jest bardzo pomocny, ponieważ to na podstawie codziennych pomiarów glikemii diabetycy mogą podejmować decyzje dotyczące dawek insuliny. Na tej podstawie można też ustalić, jak organizm reaguje na to, co właśnie zjedliśmy. Glukometry przydają się także, gdy przyjmujemy leki doustne. Samokontrola pozwala zatem na monitorowanie stężenia cukru we krwi na bieżąco i na szybkie wykrywanie zarówno hiperglikemii, jak i zbyt niskiego poziomu cukru we krwi, czyli hipoglikemii.
Urządzenie do pomiarów musi być jednak dobrej jakości i spełniać odpowiednie normy. Największym dopuszczalnym błędem pomiaru dla glikemii, zgodnie z normą ISO 15197:2015 jest:
Prawidłowy poziom glukozy we krwi różni się w zależności od kilku czynników, m.in. od tego, kiedy zjedliśmy ostatni posiłek. Według norm Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) są to:
Dla zdrowych osób dorosłych, dzieci i młodzieży:
Eksperci zwracają też uwagę, że niektóre osoby będą miały nieco wyższe docelowe poziomy cukru we krwi, w tym osoby, które ukończyły 60 lat, cierpią na choroby serca, płuc lub nerek lub mają zmniejszoną zdolność wyczuwania niskiego poziomu cukru we krwi (nieświadomość hipoglikemii), a także inne sa normy dla kobiet w ciąży.
Aktualizacja: 27 lutego 2023