Uwaga na stopy
Osoby cierpiące na cukrzycę wiedzą, że muszą szczególnie dbać o nogi. Tak zwana stopa cukrzycowa to w dzisiejszych czasach jedna z głównych przyczyn amputacji nogi wśród osób w średnim i w starszym wieku. Za to powikłanie cukrzycy odpowiadają uszkodzenia w naczyniach krwionośnych lub uszkodzenia nerwów, do których przyczynia się wysoki poziom cukru w organizmie.
Problem zaczyna się zwykle, gdy przypadkowo zranimy się w stopę. Ranka może nie chcieć się goić, wystarczy ją zaniedbać i zanieczyścić, aby szybko przerodziła się w otwartą ranę lub owrzodzenie. Niezagojona rana na stopie powoduje ból i dyskomfort podczas chodzenia, a co gorsze, grozi infekcją, która może ostatecznie doprowadzić do gangreny. Zgorzel i owrzodzenia stopy, które nie ustępują po leczeniu, wiążą się często z koniecznością amputacji palca, stopy lub części nogi.
Dodatkowo uszkodzenie nerwów oznacza utratę czucia w stopie. Możemy więc nadepnąć na coś ostrego, uszkodzić skórę i nawet tego nie zauważyć. W ten sposób powstają ranki, które nie chcą się potem goić (przestrzega się więc przed chodzeniem boso, przypominając o noszeniu obuwia i skarpetek).
Ponadto przy neuropatii cukrzycowej może dojść do deformacji kończyny poniżej kostki, która potem znacznie utrudnia chodzenie. Zmiany pojawiają się w części podeszwowej i grzbietowej stopy, mogą też dotyczyć palców. Uszkodzenie nerwów w nogach może się skończyć tzw. stopą Charcota, gdy niszczeniu ulegają też stawy i tkanki miękkie.
Diabetyków uczula się więc, aby dbali o stan stóp i sprawdzali ich wygląd. Niepokojące oznaki to sucha, pękająca skóra na stopach, częste uczucie mrowienia, drętwienie czy ból w obrębie stóp, miejscowy brak czucia, zaburzenia krążenia krwi w stopie (oznaką jest bladość, siność skóry, wyczuwalne oziębienie skóry). Ponadto koniecznie trzeba zwrócić uwagę na stan paznokci. U osób z cukrzycą często dochodzi do ich deformacji i zmiany koloru na ciemny.
Skąd to mrowienie i bolesne skurcze nóg?
Wielu chorych na cukrzycę ma też inne poważne problemy z nogami objawiające się mrowieniem i bolesnymi skurczami, co wiąże się z uszkodzeniem nerwów. To powikłanie nosi nazwę neuropatii cukrzycowej. Ponieważ zniszczeniu ulegają różne rodzaje nerwów, objawy także są zróżnicowane. Mogą obejmować ból i drętwienie stóp, a także problemy z funkcjonowaniem narządów wewnętrznych, takich jak serce i pęcherz moczowy.
Wyróżnia się kilka rodzajów neuropatii. Tak zwana neuropatia obwodowa dotyka około jednej trzeciej chorych na cukrzycę. Atakuje głównie nogi, w tym stopy, niekiedy także ramiona i dłonie. Inne rodzaje neuropatii to neuropatia ogniskowa (gdy uszkodzony zostaje jeden nerw, na przykład dłoni), neuropatia autonomiczna (gdy uszkodzone są nerwy, które kontrolują narządy wewnętrzne) oraz neuropatia proksymalna (rodzaj uszkodzenia nerwów w biodrze, pośladku lub udzie, dotyczy zwykle jednej strony ciała, ale może rozprzestrzenić się na drugą).
Objawy neuropatii obwodowej nasilają się nocą i mogą obejmować:
- drętwienie lub zmniejszoną zdolność odczuwania bólu lub zmian temperatury w kończynach
- uczucie mrowienia lub pieczenia
- ostre bóle lub skurcze mięśni
Ponadto chory ma wyraźnie osłabione mięśnie, jest także bardzo wrażliwy na dotyk. Niektóre osoby skarżą się wręcz, że nie mogą znieść nacisku nawet lekkiego nakrycia w nocy. Do tego dochodzą poważne problemy ze stopami, takie jak wrzody, infekcje oraz uszkodzenia kości i stawów.
Objawy neuropatii proksymalnej to:
- silny ból pośladka, biodra lub uda
- słabe i kurczące się mięśnie ud
- trudności ze wstawaniem z pozycji siedzącej
- ból w klatce piersiowej lub w ścianie brzucha
Neuropatia ogniskowa, jeśli dotyka któregoś z nerwów w nodze, wiąże się z bólem goleni lub stopy, osłabieniem i trudnościami w podnoszeniu przedniej części stopy (opadanie stopy) oraz z bólem w przedniej części uda.
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
