W przypadku raka ważna jest zarówno wczesna diagnoza, jak i przeciwdziałanie. Naukowcy z Harvard School of Public Health szacują, że w samej tylko Ameryce można by zapobiec około 75 proc. zgonów z powodu raka, gdyby ludzie stosowali się do pewnych zasad profilaktyki. Naukowcy nazwali je: "10 przykazań profilaktyki raka".
Jak chronić się przed rakiem
1. Unikaj tytoniu - to jeden z najbardziej śmiercionośnych nałogów. Do tego, niestety, nie jest ważne to, czy sami palimy, czy też wdychamy cudzy dym. Zarówno własne, jak i bierne palenie, sprzyja rozwojowi raka, w tym raka płuc czy krtani.
2. Jedz prawidłowo - mowa tutaj o ograniczaniu spożycia tłuszczów nasyconych i czerwonego mięsa (udowodniono, że sprzyja rakowi okrężnicy i rakowi prostaty), a także produktów wysoko przetworzonych. Trzeba się natomiast zdecydować na taką dietę, która zawiera maksymalnie dużo warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, orzechów czy nasion. Jedną z rekomendowanych jest tutaj dieta śródziemnomorska, bazująca na warzywach, pełnoziarnistym pieczywie i oliwie z oliwek oraz rozsądnych ilościach mięsa i nabiału.
3. Ćwicz regularnie - ruch fizyczny powiązano z niższym ryzykiem raka okrężnicy i raka piersi oraz raka macicy. Ćwiczenia pomagają też w utrzymaniu odpowiedniej masy ciała, przeciwdziałając nadwadze, co bezpośrednio wiąże się z lepszym zdrowiem. A nawet jeśli nie schudniemy, to i tak ruch przynosi owoce: pomaga szybciej krążyć krwi, dotlenić tkanki, uregulować ciśnienie itp.
4. Bądź szczupły - otyłość jest jednym z czynników sprzyjających rozwojowi raka.
5. Jeśli zdecydujesz się napić alkoholu, ogranicz się do średnio jednego drinka dziennie - dowiedziono, że nadmiar alkoholu wiąże się z wyższym ryzykiem raka jamy ustnej, krtani, żołądka, wątroby i okrężnicy. U kobiet wiąże się ponadto z ryzykiem raka piersi.
6. Unikaj niepotrzebnej ekspozycji na promieniowanie - nadmiar słońca grozi bowiem rozwojem czerniaka skóry. Warto też sprawdzić swój dom pod kątem stężenia radonu. Jest to naturalnie występujący gaz, który powstaje w wyniku rozpadu radu w skorupie ziemskiej. Jego źródłem jest gleba oraz niekiedy woda, a także niektóre materiały budowlane. Radon i jego pochodne, wdychane z powietrzem atmosferycznym, są drugim po paleniu tytoniu czynnikiem rozwoju raka płuc.
- Ale nie martw się o promieniowanie elektromagnetyczne z linii wysokiego napięcia lub promieniowanie o częstotliwości radiowej z mikrofal i telefonów komórkowych. Nie powodują raka - uspokajają naukowcy.
7. Unikaj narażenia na toksyny przemysłowe i środowiskowe - na rakotwórcze promieniowanie możemy być narażeni w miejscu pracy, jeżeli mamy do czynienia z takimi czynnikami jak pył zawierający wolną krzemionkę, spaliny z silników Diesla, pył drzewny, benzen, formaldehyd, azbest, związki chromu, niklu, kadmu, a także wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne.
8. Unikaj infekcji, które przyczyniają się do raka, w tym wirusów zapalenia wątroby i wirusa brodawczaka ludzkiego. I pamiętaj, że możesz się zaszczepić. Unikaj ryzykownych zachowań seksualnych, które mogą cię narazić na infekcje.
9. Spraw, aby jakość snu była twoim priorytetem - mimo iż bezpośrednio trudno połączyć sen z rakiem, to jednak naukowcy zwracają uwagę na ten czynnik. Niedobór snu oznacza bowiem wyższe ryzyko otyłości, a to już ma pewien związek z rakiem.
10. Spożywaj wystarczającą ilość witaminy D - ale nie chodzi tutaj o suplementy, tylko o dietę bogatą w ten związek (np. ryby morskie). Niektóre badania sugerują, że witamina D może zmniejszać ryzyko raka prostaty, raka okrężnicy i innych nowotworów złośliwych.
Europejski Kodeks walki z Rakiem dodaje do tego jeszcze dwa zalecenia:
11. Karmienie piersią - zachęca się do karmienia piersią i ograniczenia stosowania hormonalnej terapii zastępczej do niezbędnego minimum, co zmniejsza ryzyko rozwoju raka piersi.
12. Ważne jest też korzystanie z ogólnie dostępnych badań przesiewowych w kierunku raka piersi, raka szyjki macicy i raka jelita grubego, takich jak mammografia, cytologia i kolonoskopia.
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Źródła: health.harvard.edu, mayoclinic.org, Europejski Kodeks Walki z Rakiem, gov.pl
