Więcej artykułów o zdrowiu przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Zawiązki zębów pojawiają się już około 4. tygodnia życia płodowego. Powstaje wówczas tak zwana pierwotna listewka zębowa, aby następnie w 7. tygodniu ciąży utworzyć zawiązki zębów mlecznych. Pierwsze zęby zaczynają wyrastać około szóstego miesiąca życia. Mleczaki są mniejsze oraz bielsze niż zęby stałe. Jest ich też mniej niż zębów stałych, bo zwykle 20, są też wrażliwsze i łatwo ulegają bakteriom.
Zęby mleczne z czasem ustępują miejsca zębom stałym, wypychając mleczaki z łuków zębowych. Proces wymiany zębów mlecznych na stałe zaczyna się około 7-8 roku życia. W pewnym momencie ząb zaczyna się ruszać, a potem wypada, co niektórym dzieciom może "napędzić" strachu. Stąd różne sposoby radzenia sobie przez rodziców z tym wielkim, a niekiedy nieco bolesnym dla dziecka wydarzeniem, takie jak przywoływanie wróżki zębuszki, "wymiana" zęba na prezent i inne. Bajki bajkami i ułatwianie dziecku przejścia przez ten naturalny proces wymiany zębów to jedno, a poważne podejście do mleczaków to drugie. Wiadomo bowiem, że warto te zęby zbierać i starannie przechowywać.
Jak zęby mleczne mogą uratować życie
Stomatologiczne komórki macierzyste zostały "odkryte" stosunkowo niedawno. Komórki macierzyste to komórki mające niezwykłą zdolność do samoodnowy. Można je wyizolować z różnych tkanek ludzkiego ciała, na przykład ze szpiku kostnego. Komórki macierzyste mają zdolność do nieograniczonej liczby podziałów i do przekształcania się w określony typ komórek, dzięki czemu stały się przedmiotem wielu badań, których celem jest leczenie najgroźniejszych chorób.
Dzisiaj komórki macierzyste są wykorzystywane w medycynie regeneracyjnej do zastępowania uszkodzonych komórek w przypadku rozległych oparzeń i rana, a także do leczenia nowotworów krwi (to tak zwany przeszczep szpiku kostnego). Terapię komórkami macierzystymi stosuje się też w okulistyce.
Komórki macierzyste znaleziono w różnych tkankach zębowych, takich jak właśnie zęby mleczne, a także tak zwane brodawki zębowe, więzadła ozębnej i trzecie zęby trzonowe. Zębowe komórki macierzyste izoluje się z miazgi zęba, która zawiera zróżnicowane komórki macierzyste grzebienia nerwowego. Miazga zęba to inaczej żywa tkanka zęba, ukryta pod szkliwem i zębiną. To tam znajdują się naczynka, przez które płyną substancje odżywcze oraz tlen, potrzebny do prawidłowego funkcjonowania tkanek zębowych.
- Komórki macierzyste pozyskane z zębów mogą w przyszłości znaleźć wiele zastosowań klinicznych - uważają naukowcy. Obecnie prowadzi się badania nad najlepszymi sposobami izolowania i przechowywania zębowych komórek macierzystych, a następnie nad ich zastosowaniem w medycynie.
Pierwsze eksperymentalne zastosowanie zębowych komórek macierzystych
Naukowcy dowiedli eksperymentalnie, że komórki macierzyste zębów mogą się przekształcić w aktywne neurony, co oznacza szansę na wyleczenie takich chorób neurodegeneracyjnych, jak alzheimer lub parkinson. Ponadto podczas badań nad zwierzętami zaobserwowano, że komórki macierzyste zębów potrafią zregenerować uszkodzony przez zawał mięsień sercowy. Istnieje też nadzieja, że mogłyby pomóc chorym na cukrzycę typu I.
Co więcej - jak donoszą naukowcy - macierzyste komórki zębowe będzie można kiedyś wykorzystać do regeneracji zębów stałych.
Stąd myśl, aby tworzyć banki macierzystych komórek zębowych, na podobieństwo banków macierzystych komórek pępowinowych. Zbierajmy i przechowujmy zęby mleczne dzieci (najlepiej w specjalistycznych laboratoriach, ponieważ z czasem moc komórek macierzystych słabnie). Kiedyś te mleczaki mogą uratować im życie.
