Według badań, przeprowadzonych w Stanford University w Kalifornii w 2004 roku, jedna na 13 osób odczuwa ból głowy po przebudzeniu. Cierpią na nie częściej kobiety niż mężczyźni, przy czym średnia wieku wynosi od 45 do 64 lat. Wiadomo też od dawna, że istnieje zależność pomiędzy zaburzeniami snu a porannym bólem głowy.
Eksperci wymieniają kilka różnych przyczyn, a jedna z nich to bezdech senny. Na obturacyjny bezdech senny (OBS) cierpi od 2 do 9 proc. dorosłych osób, ból głowy rano jest jednym z symptomów. Około 29 proc. osób cierpiących na OBS zgłasza, że doświadcza silnego bólu głowy. Nie wiadomo dokładnie, dlaczego tak się dzieje. Uważa się, że bóle mogą mieć coś wspólnego z chrapaniem.
Nie każda osoba, która chrapie, cierpi na obturacyjny bezdech senny, jednak - podobnie jak tamta grupa osób - także często doświadcza bólu głowy po przebudzeniu. Niewielkie badania, zrealizowane w Chinach w 2011 roku, sugerują, że ból głowy po przebudzeniu odczuwa jedna czwarta chrapiących.
Zatem to prawdopodobnie gorszy sen powoduje ten ból. Dlatego nie jest dziwne, że po źle przespanej, zarwanej nocy, częściej odczuwany ból głowy, niż po smacznie przespanej w swoim łóżku. Podobne ryzyko istnieje w przypadku osób z zaburzeniami rytmu okołodobowego.
Zaburzenia snu związane z rytmem dobowym są spowodowane brakiem zgodności pomiędzy wewnętrznymi rytmami snu i czuwania a cyklem światło-ciemność. To zwykle wiąże się z bezsennością i nadmierną sennością w ciągu dnia, które zazwyczaj ustępują, gdy zegar biologiczny się wyrównuje. Przykładem jest tak zwany jet lag, a także zaburzenie związane z pracą zmianową lub zamiana faz snu.
Co więcej, osoby z zaburzeniami rytmu dobowego mają skłonność do nadużywania alkoholu, środków nasennych i używek, co jeszcze bardziej zwiększa ryzyko wystąpienia porannych bólów głowy. Czasem jednak za ból głowy po przebudzeniu odpowiada nie za krótki, ale za długi sen.
Gdy cierpimy na nawracające migreny wiemy, że może zaatakować nas rankiem, tuż po przebudzeniu dając o sobie znać początkowo w lekkim czy umiarkowanym stopniu, aby następnie uderzyć z całą siłą. Migreny zdarzają się częściej kobietom oraz osobom z zaburzeniami snu.
Kolejna możliwa przyczyna bólu głowy po przebudzeniu to bruksizm, czyli zgrzytanie lub zaciskanie zębów podczas snu. I trzeba tutaj dodać, że to wcale nie jest takie rzadkie. Przyczyną może być stres, zaburzenia snu, nadużywanie alkoholu, czy nieregularny kształt szczęki.
No i pozostaje nam kac, czyli poranny ból głowy spowodowany nadmiarem alkoholu, zaburzonym snem i zatruciem organizmu. Ponadto są leki, które niestety, mogą się przyczyniać do bólu głowy nad ranem (efekt uboczny). Są to opioidy, tryptany, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), aspiryna, paracetamol, leki przeciwlękowe.
Więcej artykułów o zdrowiu przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Uporczywe bóle głowy bywają sygnałem poważnego schorzenia, takiego jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, krwawienie podpajęczynówkowe, a nawet guzy mózgu. To jednak może być też zwykła infekcja, przeziębienie, czy początek grypy.
Zwróćmy uwagę też na nasze ciśnienie (pulsujący ból, dudnienie, szum w głowie - może oznaczać, że cierpimy na nadciśnienie). Inne możliwe przyczyny bólu głowy po przebudzeniu to chore zatoki, choroby uszu, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lub kłopoty z zębami.