Więcej artykułów o zdrowiu przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Hiperintensywność istoty białej widoczna podczas badań obrazowych, takich jak rezonans magnetyczny (MRI), to rodzaj biomarkera wskazującego na niewielkie naczyniopochodne zmiany w mózgu. Tego typu mikrouszkodzeń przybywa wraz z wiekiem, powiązano je ponadto z niekontrolowanym nadciśnieniem krwi (już niezależnie od wieku). Badania wskazują, że hiperintensywność istoty białej sygnalizuje możliwe ryzyko udaru mózgu, choroby Alzheimera oraz zaburzeń poznawczych.
- Nie oznacza to, że zawsze się tak zdarza. Wiele zależy od natężenia tych zmian - wyjaśniają badacze z Niemieckiego Centrum Chorób Neurodegeneracyjnych (DZNE) w Bonn (Niemcy). Zespół opublikował właśnie wyniki swoich badań dotyczących związku pomiędzy płcią, menopauzą a hiperintensywnością istoty białej. Artykuł ukazał się na łamach czasopisma "Neurology".
Była to przekrojowa analiza oparta o dane z populacyjnego badania Rheinland Study, obejmującego osoby w wieku od 30 do 90 lat. W tym projekcie wzięło udział 3410 osób, z czego ponad połowę stanowiły kobiety, w większości już po menopauzie. Średni wiek badanych wyniósł 54 lata. Wszystkim uczestnikom wykonano rezonans magnetyczny mózgu (MRI). Ponadto odnotowano, że 35 proc. wolontariuszy miało wysokie ciśnienie krwi, a połowa z nich nieleczone nadciśnienie.
Następnie przeanalizowano skany mózgu, aby ocenić obciążenie nadmierną intensywnością istoty białej u kobiet i mężczyzn w podobnym wieku, a także u kobiet przed i po menopauzie.
- Średnia całkowita objętość tych biomarkerów mózgu oszacowaliśmy na 0,5 mililitrów (ml). Średnia całkowita objętość mózgu wynosiła 1180 ml u mężczyzn i 1053 ml u kobiet. Średnia całkowita objętość istoty białej, obszaru mózgu, w którym można obserwować hiperintensywność istoty białej, wynosiła 490 ml dla mężczyzn i 430 ml dla kobiet — czytamy w podsumowaniu wyników.
Dodajmy, że istota biała (substancja biała) mózgu składa się z włókien nerwowych, czyli aksonów i komórek tkanki glejowej. Aksony otacza osłonka mielinowa nadająca im białą barwę (a właściwie różową ze względu na bogate ukrwienie). Istota biała mózgu odpowiada za przesyłanie informacji wewnątrz ośrodkowego układu nerwowego.
Istota biała mózgu zmienia się z czasem, ale inaczej u mężczyzn, a inaczej u kobiet
Podczas skanowania mózgu naukowcy odkryli, że u kobiet po menopauzie obraz istoty białej jest nieco inny niż u mężczyzn, mających podobną liczbę lat. Porównując hiperintensywność istoty białej w grupie osób po 45. roku życia, zauważono, że kobiety po menopauzie mają tego biomarkera więcej niż mężczyźni będący w tym samym wieku. Ponadto odnotowano, iż proces zmian w mózgu przyspiesza wraz z wiekiem, przy czym u kobiet tempo tych zmian jest szybsze niż u mężczyzn.
Nie było natomiast różnic w przypadku kobiet przed menopauzą i mężczyzn w tym samym wieku.
- Kobiety po menopauzie miały więcej hiperintensywności istoty białej niż kobiety przed menopauzą w podobnym wieku. W grupie kobiet w wieku od 45 do 59 lat będących po menopauzie średnia całkowita objętość hiperintensywności istoty białej była na poziomie 0,51 ml, w porównaniu do 0,33 ml u kobiet przed menopauzą — piszą badacze.
Przy czym naukowcy uważają, że na nasilenie hiperintensywności istoty białej nie ma wpływu terapia hormonalna, ponieważ nie znaleźli różnic w ilości tego biomarkera pomiędzy kobietami po menopauzie i przed menopauzą przyjmującymi leki hormonalne. Co ważne, nie tylko menopauza, ale także niekontrolowane nadciśnienie wiązało się wyższym poziomem biomarkera mózgu u kobiet, w porównaniu z mężczyznami.
To badanie sugeruje zatem, że mózgi kobiet i mózgi mężczyzn zmieniają się w innym tempie oraz że menopauza może być powiązana ze zdrowiem naczyń mózgowych. Co oznacza konieczność przyjrzenia się bliżej temu zagadnieniu i — być może — opracowania innych terapii mózgu dla kobiet, a innych dla mężczyzn.
Źródła: American Academii of Neurology, Neurology.com
