Więcej podobnych tematów o zdrowiu znajdziesz na głównej stronie Gazeta.pl.
Przewlekły stres potrafi zrujnować nam zdrowie, zwiększa bowiem ryzyko chorób serca, udaru mózgu, schorzeń układu pokarmowego, stając się jedną z przyczyn przedwczesnej śmierci. Najnowsze badania, zrealizowane przez naukowców z University of Southern California (USA) pokazują, że stres społeczny ma ponadto negatywny wpływ na naszą odporność, przyspieszając starzenie się układu immunologicznego.
Badania prowadzono w ramach projektu US Health and Retirement Study, a do współpracy zaproszono 5700 osób w wieku powyżej 50 lat. Najpierw respondenci byli pytani o to, jakie stresujące sytuacje przeżyli w dorosłym życiu, czy doświadczyli traumy, przemocy fizycznej, dyskryminacji, jak mocno stresują się w pracy. Następnie pobrano od nich krew do analizy, aby stworzyć tak zwany profil immunologiczny. Szukano kilku rodzajów komórek odpornościowych, w tym limfocytów T CD4 i CD8, ponieważ są dobrym wskaźnikiem odporności.
Stres a układ immunologiczny
Jak pokazały badania, wyższy poziom przeżywanego stresu powiązany był ze starszymi profilami systemu odpornościowego.
Stres społeczny, w tym stresujące wydarzenia życiowe, chroniczny stres, dyskryminacja w życiu codziennym, dyskryminacja życiowa i trauma życiowa, mogą zmieniać układ odpornościowy na kilka sposobów. Na przykład poprzez zwiększoną sygnalizację zapalną i zmniejszoną odpowiedź przeciwwirusową, co sugeruje, że stres społeczny może przyspieszać starzenie się odporności
- piszą naukowcy w artykule podsumowującym badania.
Jak chronić układ immunologiczny przed starzeniem się
Możemy przeciwdziałać szybszemu starzeniu się systemu immunologicznego zmieniając nasze nawyki, choćby rzucając palenie lub picie nadmiernych ilości alkoholu.
- Stres ma namacalny wpływ na zdrowie fizyczne, a złagodzenie skutków stresu i traumy wymaga pracy z naszymi emocjami - mówi psychoterapeutka Renee Eddy w rozmowie z "The New York Times". Ekspertka podkreśla, że każdy stres działa na nas nieco inaczej, dlatego też wymaga innych sposobów radzenia sobie z nim.
Jest wiele dróg, którymi możemy pójść. Możemy się skupić na tym, co sprawia nam radość, zająć się ciekawym hobby, poszukać wsparcia w grupie społecznej, spędzać więcej czasu z rodziną, odłączyć się od pracy czy mediów społecznościowych na jakiś czas.
- Praktyki uważności, ćwiczenia i dobre nawyki żywieniowe mogą również poprawić zdrowie fizycznie, co z kolei może sprawić, że poczujesz się dobrze psychicznie - mówi ekspertka. - Trzeba się także zastanowić, które stresujące sytuacje można mieć pod kontrolą, co wyeliminować, aby poczuć się choć trochę lepiej. Zapewne nie wszystko da się w naszym życiu kontrolować, ale nawet jeśli choć trochę zmniejszymy codzienny stres, będzie to korzystne dla naszego zdrowia, w tym dla stanu układu odpornościowego.
Układ immunologiczny starzeje się razem z nami
Wraz z wiekiem nasza odporność słabnie. W miarę, jak sami się starzejemy, układ immunologiczny także się zmienia i organizm inaczej reaguje na zagrożenia, takie jak infekcje. Odpowiedź immunologiczna staje się coraz słabsza i mniej skoordynowana niż w młodości. Dzieje się tak, ponieważ organizm wytwarza różne typy komórek w różnych proporcjach i - niestety - zależy to od wieku. Do tego starsze, bardziej zużyte komórki odpornościowe, mają tendencję do dominacji nad nowszymi i sprawniejszymi.
Należy jednak pamiętać, że do starzenia się immunologicznego w największym stopniu przyczynia się sam wiek. Tak więc strategia przeciwdziałania starzeniu się układu odpornościowego jest taka sama, jak strategia zapobiegania skutkom starzenia się organizmu
- wyjaśnia Idan Shalev z Pennsylwania State Uniwersity.
I wymienia takie zasady, jak: przestrzeganie zdrowej diety, rzucenie palenia, unikanie picia większych ilości alkoholu, aktywność fizyczna, regularne ćwiczenia, dobry sen oraz wsparcie społeczne. Posiadanie rodziny czy oddanych przyjaciół jest niezwykle istotne. Samotność może bardzo negatywnie wpływać na układ odpornościowy. Jak podkreśla ekspert, dobre nawyki trzeba wdrożyć od razu, a nie czekać, aż zbliżymy się do emerytury. Nauka nie potrafi jeszcze odwracać procesu starzenia się układu immunologicznego. I dlatego musimy zrobić wszystko, aby utrzymywać odporność w jak najlepszej kondycji. Gdy jej stan się pogorszy, nie będziemy w stanie odwrócić tego procesu i wrócić do tego, co było.
Wyniki badań opublikowało czasopismo "Proceedings of National Academy od Sciences" (PNAS).
Źródła: The New York Times, Proceedings of National Academy od Sciences
