Burak czerwony to warzywo korzeniowe doskonale znane w naszej kuchni i służące "od wieków" jako podstawa świątecznego menu (barszcz z uszkami) czy dodatek do drugiego dania (nieśmiertelne buraczki z chrzanem). To jednak nie wszystko - w ostatnich latach burak zyskał nowe oblicze, jako superfoods i warzywo wyjątkowo korzystne dla naszego zdrowia. Najlepsze efekty ma przynosić w postaci soku z surowego buraka (gotowanie tego warzywa zmniejsza nieco jego wartość odżywczą). Jakie zatem właściwości przypisuje się burakom?
Sok z buraka pomaga obniżyć ciśnienie krwi. A to za sprawą azotanów, związków które rozszerzają naczynia krwionośne. Przeprowadzone w 2014 roku doświadczenie kliniczne wskazało na korzyści z suplementowania azotanów w leczeniu nadciśnienia. U pacjentów, którzy pili 250 mililitrów soku z czerwonego buraka dziennie odnotowano niższe skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi.
Pijąc taki sok zmieniamy poziom azotanów we krwi, co przynosi korzyść w postaci poprawy kondycji fizycznej. Na poparcie tego stwierdzenia mamy wyniki niewielkiego badania z 2012 roku, w których wzięli udział rowerzyści. Osoby pijące codziennie po dwie szklanki soku z buraków cieszyły się lepszą wydolnością organizmu. Kolejne badanie (z 2015 r.) potwierdziło korzystne działanie azotanów, pozyskiwanych z soku z buraka, na wytrzymałość mięśni u pacjentów z niewydolnością serca. Ponadto azotany zwiększają przepływ krwi w mózgu (badania z 2011 roku ostrożnie sugerują, że picie soku z buraka może poprawić pracę mózgu, a tym samym w pewnym stopniu łagodzić objawy demencji).
Sok z buraka czerwonego to znakomite źródło potasu (minerał ważny dla prawidłowego funkcjonowania nerwów i mięśni), a ponadto żelaza, magnezu, sodu, manganu, cynku, miedzi i selenu. Całkiem niezły zestaw!
Nie ma w nim tłuszczu, kalorii niewiele, zatem nie bójmy się go pić podczas odchudzania się lub dbając po prostu o prawidłową wagę. Burak zawiera ponadto przeciwutleniacze (takie jak betalaina czyli czerwień buraczana), ma zatem potencjalne działanie antyrakowe. Badania z 2016 roku potwierdziły prewencyjne działanie betalainy przeciwko niektórym liniom komórek rakowych.
Ponadto podkreśla się, że sok z buraka to dobre źródło kwasu foliowego (związek niezbędny w okresie ciąży, jest warunkiem prawidłowego rozwoju płodu). Kolejna prozdrowotna korzyść z buraka to obniżanie poziomu cholesterolu (dzięki fitoskładnikom, w tym ftalanom) oraz ochrona i wsparcie wątroby (pomaga w tym betaina).
Więcej tekstów o zdrowiu znajdziesz na głównej stronie Gazeta.pl.
Po przyjrzeniu się zaletom soku z buraka czerwonego czas na nieco otrzeźwienia. Jak wszystko co jemy i pijemy, także ten napój musi być spożywany z umiarem i możemy do traktować, jako antidotum na wszystko (uwaga na sensacyjne doniesienia, jakoby miał leczyć raka). Ponadto są pewne sytuacje, gdy sok z buraka może zaszkodzić. Zawiera bowiem sporo związków zwanych szczawianami, jeśli zatem mamy skłonność do kamieni nerkowych, nie przesadzajmy z tym warzywem.
Kolejne przeciwwskazanie, a właściwie prośba o ostrożność, to sytuacja, gdy cierpimy z powodu zbyt niskiego ciśnienia. W takiej sytuacji nie ma co dodatkowo je obniżać pijąc sok z buraka. I jeszcze uwaga, tym razem dla osób z wrażliwym żołądkiem lub zespołem jelita drażliwego - w takim przypadku sok z surowego buraka czerwonego może spowodować pewien dyskomfort.
Zatem ile pić dziennie soku z buraka, aby odnieść korzyść? Buraki uznawane są za ogólnie bezpieczne do spożycia, a prozdrowotne działanie soku z buraka było widoczne u osób, które piły regularnie do dwóch filiżanek soku dziennie. Niech nas przy tym nie zdziwi, jeżeli nasz mocz i kał będzie miał wówczas czerwony odcień (to tak zwana beeturia). Jest to zjawisko na ogół niegroźne, a powodem jest nadmiar barwnika buraczanego w organizmie.
Aby samodzielnie zrobić sok z buraka czerwonego potrzebujemy sokowirówki oraz świeżych, zdrowych warzyw. Najpierw je myjemy i obieramy, a następnie kroimy na mniejsze kawałki i wyciskamy w maszynce. Dla lepszego smaku i składu można dodać soku z marchewki, selera, ponadto jabłka, pomarańcze, świeży imbir. Soku z buraka nie musimy dosładzać, ponieważ to warzywo same w sobie jest dość słodkie.
Sok z buraka i jabłka zyskuje dodatkowe właściwości. Jabłko dodaje bowiem nie tylko smaku, ale także błonnika (i własny zestaw witamin i minerałów). Jest to korzystne dla naszych jelit, ponieważ poprawia perystaltykę oraz ogólny stan flory bakteryjnej. A i składników odżywczych nigdy za wiele.
Źródła: healthline.com, Hypertension, MedicalNewsToday.com, PubMed.ncbi.nlm.noh.gov, aha.journas.org,