Więcej tekstów o zdrowiu znajdziesz na głównej stronie Gazeta.pl.
Potas - bez niego nie ma życia
Nie ma wątpliwości, że potas jest jednym z najważniejszych minerałów, z których korzysta nasz organizm. Jest tak zwanym elektrolitem, czyli bierze udział w zarządzaniu gospodarką wodną (wraz z sodem i chlorem), co oznacza, że dba o właściwą ilość płynów w ciele. Ponadto reguluje ciśnienie osmotyczne pomiędzy wnętrzem komórki, a środowiskiem zewnętrznym. Potasu potrzebuje układ nerwowy i mięśniowy (w tym mięsień sercowy), jest niezbędny do metabolizowania węglowodanów i białek, ma wpływ na wydzielanie insuliny oraz pilnuje równowagi kwasowo-zasadowej.
Ile potasu dziennie powinniśmy dostarczać naszemu organizmowi? To zależy od wieku, płci, stanu zdrowia, stylu życia (przy większym wysiłku potrzebujemy też więcej potasu). Uznaje się, że dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek u osoby dorosłej wynosi około 4700 mg, przy czym kobiety w ciąży oraz karmiące piersią potrzebują go jeszcze więcej.
Zdrowe i prawidłowo odżywiające się osoby bardzo rzadko cierpią na niedobór potasu, ponieważ zazwyczaj zjadają wystarczającą jego ilość. Potas jest bowiem obecny w większości produktów spożywczych.
Objawy niedoboru potasu (określanego mianem hipokaliemii):
- zaburzenia rytmu serca
- problemy z wypróżnianiem (zaparcia)
- skurcze mięśni
- uczucie zmęczenia
- kłopoty z koncentracją
- nadpobudliwość
- obrzęki
Długotrwały niedobór potasu oznacza jednak większy problem ze zdrowiem, w tym kłopot z ciśnieniem krwi i ryzyko rozwoju chorób układu krążenia.
Do hipokaliemii może dojść podczas ciężkiej biegunki połączonej z wymiotami. Pozbywamy się wtedy dużych ilości elektrolitów, co zaburza gospodarkę kwasowo-zasadową w ciele. Podobnie dzieje się, gdy zażywamy duże ilości środków moczopędnych lub przeczyszczających.
Natomiast nie musimy obawiać się nadmiaru potasu w pożywieniu. Organizm sam ureguluje jego poziom i gdy będzie go za dużo, po prostu go wydali wraz z moczem. Jednak podwyższony poziom potasu, czyli hiperkaliemia (powyżej 5,5 mmol/l), wiąże się ze spowolnieniem pracy serca, zaburzeniami w pracy mięśni i układu nerwowego, apatią, mrowieniem rąk i nóg oraz ust. Taki stan zdarza się u osób z ciężkimi schorzeniami nerek.
Które warzywa mają najwięcej potasu?
Tak naprawdę potasu jest sporo w większości naszych dań, o ile składają się z odpowiedniej ilości warzyw i owoców. Bogate w potas są choćby banany, awokado, kakao, suszone morele, pestki dyni, orzechy arachidowe, natka pietruszki, czekolada, orzechy włoskie, kasza gryczana, filet z piersi kurczaka, wołowina. Jednak głównym źródłem potasu w naszym kraju pozostają ziemniaki.
A oto ranking warzyw najzasobniejszych w potas (wg zawartości minerału w 100 g produktu):
- fasola biała, nasiona suche - 1190 mg
- groch, nasiona suche - 940 mg
- botwina - 550 mg
- ziemniaki - 440 mg
- brukselka - 420 mg
- czosnek - 400 mg
- pietruszka, korzeń - 400 mg
- brokuły - 385 mg
- burak - 350 mg
- groszek zielony - 350 mg
- pomidory - 271 mg
- papryka - 271 mg
