Co to jest cysta na jajniku?
Cysta na jajniku, zwana też torbielą, to łagodna zmiana o różnorakim podłożu. Zdarza się, że skłonność do ich występowania ma charakter dziedziczny. U niektórych kobiet, rozwijają się pod wpływem występujących schorzeń, przede wszystkim: zespołu policystycznych jajników i endometriozy.
Mówiąc o torbielach jajników, na myśli trzeba mieć przestrzeń wypełnioną płynem lub treścią galaretowatą, którą otacza cienka ścianka. Cysty należy dzielić na prawdziwe, wyścielone tkanką nabłonkową, i rzekome, które nie nie zawierają nabłonka, a tworzy je tkanka budująca narząd, w której rozwija się zmiana. Torbiel może osiągać średnicę kilku milimetrów, ale zdarzają się też zmiany o średnicy nawet kilkunastu centymetrów. Około 95 proc. wszystkich zdiagnozowanych cyst ma charakter łagodny.
Cysta na jajniku - objawy
Najczęściej torbiel na jajniku nie daje żadnych objawów klinicznych. Symptomy pojawiają się dopiero, gdy zmiana osiąga znaczne rozmiary i zaczyna uciskać sąsiadujące narządy lub gdy przyczynia się do zaburzenia gospodarki hormonalnej. Najczęściej występujące objawy to:
- dolegliwości bólowe - w obszarze brzucha, miednicy i pleców. Mogą występować stale, tuż przed krwawieniem menstruacyjnym lub w trakcie miesiączki. Zdarza się, że uczucie dyskomfortu lub ból pojawia się także podczas współżycia;
- uczucie pełności - temu objawowi często towarzyszą wzdęcia i wyraźny dyskomfort. Może też dojść do wystąpienia zaparć i trudności w oddawaniu moczu;
- zaburzenia cyklu - kobiety, u których występują cysty na jajnikach, mogą uskarżać się na obfite krwawienie menstruacyjne, plamienia pomiędzy miesiączkami i towarzyszącą im bolesność piersi;
- problemy z zajściem w ciąże - w następstwie niewłaściwej syntezy hormonów płciowych, niektóre chore mogą mieć problem z zajściem w ciążę lub z jej utrzymaniem;
- objawy hiperandrogenizacji - nadmierne owłosienie na twarzy, klatce piersiowej i udach, pogrubienie głosu, przerost warg sromowych i łechtaczki to efekt nadmiernej produkcji androgenów.
Zdarza się, że cysta ulega skręceniu lub pęknięciu. W pierwszym przypadku, może dojść do niedokrwienia jajnika i wystąpienia martwicy. W następstwie pęknięcia zmiany, może dojść do podrażnienia otrzewnej rozlanym płynem, a w niektórych przypadkach - także do wystąpienia silnego krwawienia.
Cysta na jajniku - leczenie
Jeżeli lekarz stwierdzi występowanie torbieli czynnościowej (wywołane nieprawidłowymi zmianami hormonalnymi w trakcie cyklu), leczenie będzie miało charakter zachowawczy. Takie zmiany wymagają cyklicznej obserwacji. Najczęściej zanikają samoistnie, gdy zablokowane zostanie wydzielanie LH oraz FSH (w następstwie przyjmowania doustnej antykoncepcji hormonalnej).
Jeżeli w obrębie jajnika występują liczne torbiele, lekarz może zadecydować o usunięciu narządu. W sytuacji, w której drugi jajnik jest zdrowy, nie ma to wpływu na możliwość zajścia w ciążę.
W sytuacji, w której cysta uciska okoliczne narządy lub gdy stwarza ryzyko pęknięcia, konieczne będzie jej usunięcie. Jeśli nie istnieje podejrzenie występowania zmiany złośliwej, zabieg przeprowadzany jest laparoskopowo.
Zobacz też: Zapłodnienie, czyli pierwszy krok na drodze do ciąży. Jak przebiega ten proces?
