Dlaczego uzależniamy się od jedzenia? Jest pewien trop

Uzależnienie od jedzenia to niebagatelny i bardzo rozpowszechniony na świecie problem, który przyczynia się do epidemii otyłości. Naukowcy donoszą, że rozpoznali pewien mechanizm, który za tym stoi.

Więcej na temat zaburzeń jedzenia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.

Na temat uzależnienia od jedzenia eksperci piszą, że jest to złożona, przewlekła, wieloczynnikowa choroba mózgu, za którą stoją interakcja pomiędzy genami a czynnikami środowiskowymi. Problem z niekontrolowaniem jedzenia narasta na całym świecie. Nadal jednak nie wiemy, jak skutecznie leczyć to zaburzenie. 

Do tej pory wiadomo było, że za rozwój uzależnienia od jedzenia odpowiadają mechanizmy neurobiologiczne. Naukowcy z Uniwersytetu Pompeu Fabra (Barcelona, Hiszpania) zidentyfikowali pewne obszary korowe w mózgu, zaangażowane w ten proces. Teraz ta sama grupa ekspertów zadała sobie pytanie, dlaczego niektóre osoby są bardziej podatne na takie zaburzenia, a inne są odporne. Skoncentrowali się na czynnikach epigenetycznych oraz zewnętrznych, środowiskowych, które mogą mieć wpływ na ekspresję określonych genów. Wyniki swoich badań opublikowali w czasopiśmie "Journal of Clinical Investigation". Zmiany epigenetyczne oznaczają zmiany w ekspresji genów, które nie są związane ze zmianami w sekwencji DNA.

Od badania nad myszami do badań nad człowiekiem

Badaniem objęto myszy, które były w sposób skrajny uzależnione od jedzenia. Naukowcy szukali markerów epigenetycznych w tych obszarach mózgu, które odpowiadają za utratę kontroli nad jedzeniem. Hiszpańscy badacze przyjrzeli się działaniu mikroRNA (miRNA - jednoniciowe cząsteczki RNA, które regulują ekspresję innych genów) u chorych zwierząt. Dla porównania przeanalizowano też mikroRNA zdrowych osobników. Ponadto naukowcy opracowali kwestionariusz służący do pomiaru stopnia uzależnienia od jedzenia.

Najbardziej fascynującym odkryciem było to, że te same cząsteczki mikroRNA, które były zmienione w mózgu myszy, były również przeobrażone w ludzkim osoczu

- mówi José Manuel Fernández-Real, jeden z głównych autorów badania. 

Zidentyfikowane cząstki mikroRNA są zaangażowane w takie procesy, jak trawienie lipidów i węglowodanów, zmiany morfologiczne w mózgu, insulinooporność, a także za uzależnienie od niektórych substancji, w tym metamfetaminy (pochodna amfetaminy).

Dzięki temu badaniu zidentyfikowano dwa główne wyróżniki zachowania u osób uzależnionych od jedzenia. Są to: ogromna motywacja do zdobywania jedzenia oraz kompulsywne poszukiwanie czegoś do skonsumowania, mimo widocznych negatywnych skutków takiego działania. Za te dwie behawioralne cechy odpowiadają dwie specyficzne zmiany epigenetyczne.

- Określenie roli, jaką pełni epigenetyka w rozwoju podatności na uzależnienie od jedzenia, otwiera drzwi do identyfikacji biomarkerów do wczesnego diagnozowania choroby i opracowania skutecznych terapii poprzez modyfikację ekspresji miRNA - piszą naukowcy.

Dodatkową wartością tego badania jest odkrycie, że zarówno u zwierząt, jak i u ludzi uzależnionych od jedzenia, działa podobny mechanizm epigenetyczny. Dzięki temu badania prowadzone na zwierzętach mogą być ekstrapolowane na ludzi.

Źródła: Journal of Clinical Investigation, MedicalXPress.com