Cykl menstruacyjny. Sprawdź jakie zmiany zachodzą w Twoim ciele w zależności od fazy cyklu miesiączkowego

Cykl menstruacyjny, czyli powtarzające się regularnie zmiany zachodzące w organizmie, dotyczy kobiet dojrzałych płciowo. Zmiany, o których mowa, występują w fazach i wynikają ze zmian stężenia hormonów. Jak długo trwa cykl menstruacyjny? Jakie objawy towarzyszą jego poszczególnym fazom? Kiedy panują najdogodniejsze warunki do zajścia w ciążę?

Co to cykl menstruacyjny?

Cykl menstruacyjny (cykl miesiączkowy, cykl owulacyjny) to określenie odnoszące się do nieustannej zmiany stężenia hormonów w organizmie kobiety, przede wszystkim:

  • progesteronu,
  • estrogenów,
  • hormonu folikulotropowego
  • hormonu luteinizującego. 

Wraz ze wzrostem lub spadkiem ich poziomu, w organizmie zachodzą zmiany, zwłaszcza w obszarze endometrium, środowiska pochwy, gruczołów piersiowych, układu krążenia i wegetatywnego. Wszystko to odbija się na nastroju, samopoczuciu i wyglądzie kobiety. Proces ten ma na celu przygotowanie narządów rodnych do zapłodnienia. 

Ile trwa cykl menstruacyjny?

Za początek cyklu menstruacyjnego należy uznać pierwszy dzień krwawienia miesiączkowego, a za koniec - ostatni dzień przed kolejnym krwawieniem. Średnio, cykl miesiączkowy trwa 28 dni, jednak kilkudniowe odchylenia nie należą do rzadkości. U niektórych kobiet, cykl trwa 21 dni, u innych - nawet 35 dni. Dotyczy to przede wszystkim młodych dziewcząt, które dopiero zaczynają miesiączkować. Warto jednak podkreślić, że nieregularne cykle występują też u dojrzałych kobiet. Wpływa na to wiele czynników zewnętrznych, w tym: dieta, stres, zaburzenia gospodarki hormonalnej, schorzenia. 

Zobacz wideo Okres co trzy tygodnie to wciąż norma. Kiedy wówczas są dni płodne? Ginekolog wyjaśnia

Cykl menstruacyjny: podział na fazy

Bez względu na czas trwania, cykl należy dzielić na 4 fazy: menstruację, folikularną, owulacyjną i lutealną.

  1. Faza pierwsza - menstruacja - najczęściej trwa od 3 do 5 dni. Dochodzi wówczas do złuszczenia błony śluzowej macicy, co jest spowodowane nagłym spadkiem stężenia progesteronu. To właśnie w tej fazie z dróg rodnych wydziela się krew tętnicza i żylna z fragmentami prostaglandyn i tkanek.
  2. Faza druga - folikularna - rozpoczyna się mniej więcej w 6. dniu cyklu. Gdy się rozpoczyna, jeden ze znajdujących się w jajniku pęcherzyków pierwotnych przyjmuje rolę dominującą, stając się pęcherzykiem Graffa. Estrogeny i hormon FSH wspomagają jego dojrzewanie. Następuje proliferacja endometrium i rogowacenie nabłonka pochwy.
  3. 13.-15. dnia cyklu rozpoczyna się trzecia faza, czyli owulacja. Pod wpływem znacznego stężenia estrogenów, przysadka zaczyna wyrzucać hormony LH i FSH. Następuje pęknięcie pęcherzyka Graffa, który wydziela niedojrzałą komórkę jajową. To właśnie ta faza stwarza najdogodniejsze warunki do zapłodnienia ze wszystkich, które składają się na cykl menstruacyjny. Temperatura ciała wzrasta o ok. 0,5 st. Celsjusza, a śluz staje się rzadki i zasadowy.
  4. W ostatniej fazie - lutealnej - niezapłodniona komórka jajowa zmienia się w ciałko żółte. W następstwie tego procesu, przyjmuje funkcję gruczołu dokrewnego i zaczyna wydzielać progesteron. Jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia, ciałko żółte zmienia się w ciałko białawe. Następuje spadek stężenia hormonów.

Cykl menstruacyjny - dni płodne

Okres bezpłodności względnej przypada na fazę pierwszą i początek drugiej. Między 10. a 18. dniem 28-dniowego cyklu następuje okres płodności. Kluczowa jest tu owulacja, czyli trzecia faza, składająca się na cykl menstruacyjny. Śluz z obszaru szyjki macicy stwarza wówczas najdogodniejsze warunki do przeżycia plemników, a w jajowodzie znajduje się komórka jajowa czekająca na zapłodnienie. Okres bezpłodności bezwzględnej rozpoczyna się w 18. dniu cyklu.

Jak liczyć cykl menstruacyjny?

Nieregularne cykle miesiączkowe dotyczą wielu kobiet, co znacząco utrudnia liczenie dni płodnych i niepłodnych. Najlepszą metodą na liczenie cyklu jest prowadzenie kalendarzyka miesiączkowego, w którym należy zaznaczać daty rozpoczęcia i zakończenia krwawienia. Bieżącą fazę najłatwiej rozpoznać pod wpływem obserwacji temperatury ciała, piersi i śluzu.

Zobacz też: Zaburzenia miesiączkowania - o czym mogą świadczyć, kiedy zgłosić się do lekarza?

Więcej o: