Więcej o ziołach i ziołolecznictwie przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Bluszczyk kurdybanek to po łacinie Glechoma hederacea, nosi też takie nazwy jak bluszczyk ziemny, kurdybanek, obłożnik. Dla jednych jest rośliną leczniczą, dla innych ozdobną (uprawianą w donicach), a w pewnych okolicznościach nawet chwastem. To wtedy, gdy zarasta uprawy rolnicze (ponadto bluszczyk kurdybanek jest prawdopodobnie toksyczny dla koni). Rośnie powszechnie na terenie całej Polski, jest też znany niemal na całym świecie, wszędzie tam, gdzie panuje klimat umiarkowany. To roślina wieloletnia, trudna do wyplenienia dzięki rozległemu systemowi korzeniowemu. Należy do rodziny jasnotowanych i charakteryzuje się dużą wytrzymałością, łatwo zadarnia miejsca zacienione i wilgotne, ale przetrwa także w słońcu. Jest rośliną miododajną, chętnie odwiedzaną przez dzikie pszczoły.
Bluszczyk kurdybanek jako roślina lecznicza
Ziele bluszczyku nosi łacińską nazwę Herba Hederae terrestris. Zawiera substancje biologiczne czynne, takie jak:
- saponiny (związki zaliczane są do glikozydów, pochodne cukrów)
- garbniki (inaczej taniny, nadają roślinie gorzkawego lub cierpkiego posmaku, mają właściwości bakteriobójcze, przeciwzapalne i ściągające)
- cholina (substancja witaminopodobna, dawniej zwana witaminą B4)
- żywice
- substancję goryczkową (glechominę)
- sole mineralne
- niewielkie ilości olejków eterycznych, w tym terpenoidów nadających bluszczykowi miętowy zapach
Uznaje się, że te substancje mogą zmniejszać stany zapalne, mają działanie ściągające i bakteriobójcze. Liście najlepiej zbierać na wiosnę i ususzyć, świeże natomiast poszatkować i dodawać do zup jak przyprawę. Do zrobienia nalewki najlepiej użyć świeżych ziół.
Na co pomoże bluszczyk kurdybanek
Tradycja zielarska przypisuje tej roślinie następujące działanie:
- bluszczyk kurdybanek przydaje się, gdy dopada nas ból żołądka, niestrawność lub biegunka, roslina pobudza trawienie, walczy ze wzdęciami i gazami
- można użyć tego zioła w razie dolegliwości ze strony górnych dróg oddechowych, takich jak kaszel, podrażnienie gardła lub oskrzeli. Bluszczyk kurdybanek łagodzi i ułatwia odkrztuszanie.
- jest rośliną moczopędną, zatem będzie wsparciem przy zapaleniach dróg moczowych i w kamicy nerkowej
- ma, podobnie jak melisa, działanie uspokajające
- pomoże przy zatruciu alkoholem
To w postaci naparów czy nalewek. Jednak bluszczyk kurdybanek nadaje się także do zastosowania zewnętrznego przy przemywaniu ran i w chorobach skóry, takich jak trądzik, ze względu na działanie antybakteryjne i ściągające.
Jak stosować bluszczyk kurdybanek?
Suszone liście rośliny najlepiej wykorzystać do zrobienia herbatki, zalewając łyżkę ziół gorącą (ale nie wrzącą) wodą. Napar ostawiamy na kilkanaście minut (lub na dłużej), co pozwala związkom leczniczym rozpuścić się w wodzie. Herbatkę ziołową pijemy, gdy dokucza nam żołądek, niestrawność lub biegunka. Bluszczyk nadaje się także do zrobienia nalewki na bazie alkoholu, która świetnie rozgrzewa i pomaga podczas problemów z odpornością.
Bluszczyk kurdybanek, dodany do potraw jako aromatyczna przyprawa, będzie wspierał trawienie. Poprawi smak potraw z mięsa, warzyw, sprawdzi się jako dodatek do ziemniaków oraz do zup.
Kiedy natomiast wystrzegać się tego zioła? W małych dawkach bluszczyk kurdybanek jest bezpieczny, ale nie zawadzi ostrożność. Z pewnością nie mogą go zażywać kobiety w ciąży (to środek grożący poronieniem) lub karmiące dziecko, ponieważ nie ma wystarczających danych, aby stwierdzić, że nie zaszkodzi niemowlęciu jeśli przedostanie się do pokarmu. Ponadto nie powinny go stosować osoby chorujące ciężko na nerki (związki obecne w kurdybanku podrażniają nerki), z chorą wątrobą (zawiera substancje mogące uszkodzić ten organ), a także alergicy uczuleni na rośliny z rodziny jasnotowatych, takie jak rozmaryn, mięta, bazylia, tymianek, oregano czy lawenda.
Pierwsza zasada ziołolecznictwa to umiar i rozwaga, sprawdzanie, czy dana roślina nie wchodzi w interakcję z lekami, które akurat zażywamy. Jeżeli cierpimy na choroby przewlekłe powinniśmy przed rozpoczęciem każdej ziołowej terapii zasięgnąć porady lekarza. Pamiętajmy też, że nadmierne spożycie zioła grozi podrażnieniem żołądka, jelit, nerek oraz uszkodzeniem wątroby.
