Szyjka macicy - jak wygląda przed okresem, po zapłodnieniu i w ciąży?

Szyjka macicy zmienia swoje położenie i strukturę w zależności od fazy cyklu miesiączkowego. Kobieta może samodzielnie badać i kontrolować stan szyjki. Jak zachowuje się szyjka macicy przed okresem, po zapłodnieniu, jaka jest szyjka macicy we wczesnej ciąży i jak można ją badać?

Szyjka macicy przed okresem

Szyjka macicy zmienia swoje ułożenie w zależności od fazy cyklu miesiączkowego. Inna jest również jej twardość i poziom rozwarcia. Podczas owulacji szyjka macicy wędruje ku górze, staje się bardzo miękka oraz lekko nabrzmiała, gotowa do przyjęcia spermy i późniejszego zapłodnienia. Gdy ciało przygotowuje się do miesiączkowania, szyjka macicy staje się twardsza, przyjmuje niższą pozycję, co sprawia, że może być trudniejsza do znalezienia. Twardość szyjki macicy ma utrudnić plemnikom dotarcie do komórki jajowej i późniejszego zapłodnienia. Szyjka macicy tworzy też niewielki otwór, aby krew menstruacyjna mogła się uwalniać podczas okresu. Szyjka macicy przed okresem może ułożyć się wysoko i stwardnieć co jest nieprawidłowością wynikającą na przykład z błędnego ułożenia anatomicznego lub schorzeń. Taką przypadłość powinno się zbadać u ginekologa.

Szyjka macicy po zapłodnieniu. Jak się zmienia?

Kiedy dochodzi do zapłodnienia, szyjka macicy wydłuża się i staje się twardsza. W przeciwieństwie do przygotowań przed miesiączką otwór szyjki macicy zamyka się, uniemożliwiając bakteriom przedostawanie się do pochwy. Zamknięcie pojawia się za sprawą tak zwanego czopa śluzowego, który pełni także funkcję blokady dla zarodka. Staje się to podstawową funkcją szyjki macicy przez późniejszy okres ciąży.

Warto wiedzieć, że bardzo trudno jest zajść w ciążę tuż przed miesiączką, czyli podczas tzw. dni niepłodnych, ponieważ szyjka macicy przed okresem jest twarda oraz produkuje śluz uniemożliwiający plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Podczas dni płodnych natomiast szyjka macicy jest miękka, ułożona wysoko, co pozwala na zapłodnienie. Kluczowe jest, aby szyjka macicy po zapłodnieniu była regularnie badana i sprawdzana u ginekologa.

Zobacz wideo Co warto wiedzieć o okresie ciąży? Na częste pytania odpowiada położna

Jaka jest szyjka macicy we wczesnej ciąży?

W każdym etapie ciąży szyjka macicy się zmienia. Kilka dni po zapłodnieniu, a także ogólnie w pierwszym trymestrze ciąży szyjka macicy wyglądem najbardziej przypomina swój stan podczas owulacji. Jej wysokie położenie oraz wydłużenie powinno utrzymywać się przez pierwszych kilka miesięcy ciąży. Podczas gdy po zapłodnieniu oraz w pierwszym trymestrze ciąży szyjka macicy była wysoko, w kolejnych miesiącach się obniża w celu przygotowania się do porodu. 

Długość szyjki macicy w ciąży u zdrowej kobiety waha się między 3 a 5 centymetrów. Miary poniżej lub powyżej tej normy mogą świadczyć o:

  • niewydolności narządów układu rozrodczego,
  • nieprzewidzianych zmianach hormonalnych,
  • nadmiernym wysiłku podczas ciąży 
  • być oznaką ciąży mnogiej. 

Najczęstszym objawem złej długości szyjki macicy w ciąży jest ból w okolicach podbrzusza. Każda niepokojąca oznaka lub ogólny dyskomfort powinny być zgłaszane ginekologowi.

Szyjka macicy przed porodem. Jakie pełni funkcje?

Szyjka macicy przed porodem staje się bardziej elastyczna, stopniowo się rozwiera. Rozwieranie szyjki macicy to najistotniejszy etap porodu. Dopiero po osiągnięciu pełnego rozwarcia szyjki macicy zaczyna się proces parcia. Rozwieranie szyjki macicy trwa zwykle bardzo długo - średnio o 1 cm na godzinę. Okres ten może być krótszy lub dłuższy w zależności od indywidualnych predyspozycji kobiety i tego, czy już wcześniej rodziła. Przy pierwszym porodzie proces ten może trwać kilkanaście godzin, przy każdym następnym czas ten może ulec skróceniu.

Istnieją sposoby na niefarmakologiczne przyśpieszenie tego procesu, na przykład poprzez masaż potylicy lub szyjki macicy. Odbywa się to poprzez uciskanie konkretnych punktów szyjki, które mogą pomóc w jej rozwarciu.

Wypadająca szyjka macicy – zdjęcia

Wypadająca szyjka macicy może się zdarzyć po porodzie lub jak konsekwencja przebytej menopauzy. W tym drugim przypadku wynika to zwykle z niedoboru hormonów. Jeśli szyjka macicy wypada po porodzie, oznacza to, że uległa znacznemu osłabieniu. Inną przyczyną może być nadmierny wysiłek fizyczny, szczególnie jeśli ćwiczenia lub praca były wykonywane nieprawidłowo. Wiąże się to przede wszystkim z dźwiganiem ciężkich przedmiotów, które mogą przyczynić się do obniżenia lub wypadania szyjki macicy.

Aby rozpoznać, jak wygląda wypadająca szyjka macicy, zdjęcia mogą pomóc w zrozumieniu tego przypadku. Również niepokojące objawy mogą zdradzić ten stan, np.:

  • trudność w trzymaniu moczu,
  • uczucie niepełnego wypróżnienia
  • ból w okolicach podbrzusza oraz lędźwi. 

W przypadku wypadającej szyjki macicy należy niezwłocznie udać się do specjalisty.

Rozpulchniona szyjka macicy przed okresem

Rozpulchniona szyjki macicy jest zwykle objawem ciąży lub płodnej fazy cyklu miesiączkowego. Miękka szyjka macicy to cecha charakterystyczna dla dni płodnych, jednak może się zdarzyć, że będzie lekko rozpulchniona przed okresem, podczas dni niepłodnych. Rozpulchniona szyjka macicy przed okresem zachowuje się prawie tak samo jak w czwartym tygodniu ciąży.

Można regularnie obserwować zmiany w szyjce macicy, badając ją samodzielnie, choć trzeba przy tym być ostrożnym i zachować wszelkie zasady higieny, by zapobiec ewentualnej infekcji lub podrażnieniom. Podczas okresu może być to trudne i nieprzyjemne ze względu na wrażliwość szyjki macicy oraz jej wysokie położenie. Najlepiej jest sprawdzać jej stan w trakcie owulacji, po umyciu rąk lub w trakcie kąpieli oraz w wygodnej pozycji. Po włożeniu palców do pochwy oraz wyczuciu szyjki macicy można zbadać jej stan i zrozumieć jej zachowanie podczas cyklu. Zawsze, gdy pojawiają się pewne wątpliwości lub szyjka macicy nie zachowuje się tak, jak powinna, warto zasięgnąć porady lekarza.

Zobacz też: Zapalenie szyjki macicy często przebiega bezobjawowo. Kiedy można spodziewać się infekcji, jak ją diagnozować i leczyć?

Więcej o: