Przepuklina pępkowa to forma przepukliny brzusznej. W przebiegu schorzenia, element jamy brzusznej przedostaje się przez niedomknięty pierścień pępkowy i uszkodzoną powłokę w obszarze jamy brzusznej, w efekcie czego przemieszcza się poza nią. W ten sposób powstaje tzw. worek przepuklinowy - charakterystyczne wybrzuszenie, w którym najczęściej znajduje się część jelita, a w rzadszych przypadkach - innego organu.
To schorzenie najczęściej dotyczy małych dzieci, choć może rozwinąć się także u osób dorosłych. Przepuklina pępkowa u niemowląt najczęściej ma charakter wady wrodzonej i jest wywołana niezrośnięciem się pierścienia pępkowego.
Przepuklina pępkowa u dorosłych zwykle wynika ze zmniejszenia wytrzymałości powłok brzusznych. Na wystąpienie schorzenia najbardziej narażone są osoby cierpiące na dolegliwości, w przebiegu których, następuje podwyższenie ciśnienia wewnątrzbrzusznego. Do takiego stanu może dojść pod wpływem problemów z oddawaniem moczu, kaszlu czy nadwagi.
Dość częstym zjawiskiem jest też przepuklina pępkowa po ciąży. Wynika to z faktu, że powiększająca się macica rozciąga mięśnie brzucha w okolicy pępka. W ten sposób dochodzi do ich osłabienia.
U niemowląt, przepuklina ma postać niewielkiego wybrzuszenia. Jeżeli dojdzie do jej rozwoju, zmienia się w elastyczny guzek, który doprowadza do uwypuklenia pępka. Wypukłość staje się bardziej widoczna, gdy mięśnie brzucha zostaną naciągnięte - w trakcie płaczu, kasłania lub podczas wypróżniania. Może towarzyszyć temu dyskomfort lub pobolewanie.
Im bardziej zaawansowany jest stan chorego, tym twardsza staje się wypukłość. Po pewnym czasie, guzek staje się nieruchomy. Świadczy to o uwięzieniu części organu w worku przepuklinowym i o zahamowaniu dopływu krwi do tego fragmentu. Na tym etapie mogą pojawić się przebarwienia i obrzęk.
Jeżeli u chorego pojawiają się wymioty i silny ból, można podejrzewać, że rozwinęła się niedrożność jelit. Taki stan wymaga natychmiastowego leczenia chirurgicznego.
Czy przepuklina pępkowa może się cofnąć? U niemowlęcia - tak. W ciągu roku od dnia narodzin, wybrzuszenie najczęściej znika samoistnie, czemu sprzyja układanie malca na brzuszku. Dochodzi wówczas do wzmocnienia mięśni tłoczni brzusznej.
Przepuklina pępkowa u dziecka, które skończyło 3. rok życia wymaga leczenia operacyjnego, podobnie jak u osoby dorosłej. Zabieg zwany hernioplastyką polega na cofnięciu wybrzuszonych tkanek do jamy brzusznej i zszyciu ubytku. Czasami osłabiony obszar wzmacnia się specjalną siatką.
Zobacz też: Przepuklina kręgosłupa szyjnego. Czym jest i jak się ją leczy?