Stan przedrzucawkowy, nazywany też preeklampsją lub zatruciem ciążowym, to zespół objawów chorobowych, który może pojawić się po 20. tygodniu ciąży, w trakcie porodu lub połogu. Jego najbardziej charakterystycznym symptomem jest podwyższone ciśnienie tętnicze, które u ciężarnej dotkniętej tym stanem może przekroczyć 140/90 mm Hg. Równocześnie, pojawiają się inne objawy:
U niektórych chorych pojawia się skąpomocz lub bezmocz.
Ciężki stan przedrzucawkowy może wywołać rzucawki, czyli drgawki toniczno-kloniczne. Ten objaw może pojawić się nagle, bez wyraźnej sygnalizacji w postaci symptomów współtowarzyszących. W najcięższej postaci, stan przedrzucawkowy może prowadzić nawet do śpiączki.
Dokładna przyczyna występowania stanu przedrzucawkowego nie została poznana. Charakterystyczny zespół objawów może stanowić następstwo nieprawidłowej reakcji immunologicznej organizmu ciężarnej na płód. Wśród innych możliwych przyczyn specjaliści wymieniają nieprawidłowe zagnieżdżenie łożyska na początku okresu ciąży.
Należy wspomnieć, że istnieją pewne czynniki ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia stanu przedrzucawkowego. Czynniki, o których mowa, to:
Kolejnym czynnikiem ryzyka jest wystąpienie stanu przedrzucawkowego w poprzedniej ciąży. Jeżeli charakterystyczny zespół objawów dał o sobie znać przed 30. tygodniem, jest bardziej prawdopodobne, że taka sytuacja powtórzy się w przyszłości.
Warto podkreślić, że stan ciężarnej powinien być ściśle kontrolowany także po porodzie. Istnieje bowiem prawdopodobieństwo wystąpienia rzucawki także w okresie połogu.
Należy wiedzieć, że preeklampsja stanowi realne zagrożenie życia dla ciężarnej i jej nienarodzonego dziecka. Wdrożenie odpowiedniego leczenia jest więc absolutną koniecznością.
Postępowanie medyczne jest uzależnione od stanu pacjentki. Jeżeli lekarz stwierdzi łagodną formę dolegliwości, zaleci odpoczynek, zleci wykonanie odpowiednich badań i zwiększy częstotliwość kontroli lekarskich. Jeżeli stan przedrzucawkowy wystąpi po 37. tygodniu ciąży specjalista może zadecydować o wcześniejszym rozwiązaniu (poprzez sztuczne wywołanie porodu lub cięcie cesarskie).
W sytuacji, w której stwierdzona zostanie ciężka postać stanu przedrzucawkowego, nie obejdzie się bez hospitalizacji, podawania leków i stałego kontrolowania stanu matki i płodu. W przypadku wyraźnego nasilenia objawów, konieczne może okazać się przyspieszenie porodu. Jeżeli wystąpią rzucawki, natychmiastowe przerwanie ciąży jest jedynym możliwym postępowaniem.
Jeżeli u ciężarnej występują czynniki ryzyka stanu przedrzucawkowego, konieczne będzie wprowadzenie działań profilaktycznych. Aby zapobiec wystąpieniu preeklampsji, ciężarna powinna przyjmować zalecone przez lekarza dawki kwasu acetylosalicylowego. Wskazane jest także osiągnięcie wskaźnika BMI mieszczącego się w zakresie normy.
Zobacz też: Laktacja i owulacja - kiedy po porodzie pojawia się pierwsza miesiączka?