Więcej artykułów o zdrowiu przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Wczesne wykrycie autyzmu u dziecka jest kluczowe dla jego późniejszego rozwoju i funcjonowania, pozwala na szybkie objęcie profesjonalnym wsparciem zarówno dziecka, jak i rodziców. Zaburzenia ze spektrum autyzmu to zaburzenia neurorozwojowe charakteryzujące się trudnościami w komunikacji z otoczeniem, w budowaniu relacji społecznych, a także powtarzalnym lub ograniczonym zakresem zachowań i zainteresowań. To zaburzenie objawia się na bardzo wczesnym etapie rozwoju dziecka, ale zazwyczaj nie udaje się go zdiagnozować przed ukończeniem przez nie trzeciego roku życia.
Najlepsze narzędzie do badań przesiewowych w kierunku autyzmu
Na łamach czasopisma JAMA Network Open ukazał się artykuł podsumowujący pięć lat badań nad dokładnością diagnostyczną znanego od lat narzędzia o nazwie SACS-R, służącego do badań przesiewowych w kierunku autyzmu.
SACS to skrót od Social Attention and Communication Surveillance. To narzędzie opracowane 15 lat temu przez prof. nadzwyczajną Josephine Barbaro z Uniwersytetu La Trobe w Australii. SACS-R to stosowana obecnie udoskonalona wersja pierwszego testu (ang. Social Attention and Communication Surveillance-Revised). Drugim narzędziem jest służący do kontroli stanu zdrowia po 3,5 roku SACS-PR (SACS-Preschool). Obecnie te dwa narzędzia są wykorzystywane w Wiktorii, jednym ze stanów w Australii, na Tasmanii oraz w 9 innych krajach, do wykrywania wczesnych oznak autyzmu u bardzo małych dzieci.
Autorzy badania wykazali, że w przypadku niemowląt i małych dzieci w wieku od 11 do 24 miesięcy, SACS-R okazał się najdokładniejszy na świecie. Sprawdzono to na grupie ponad 13,5 tys. dzieci przez 5 lat badań. Dokładność diagnostyczną tego narzędzia oszacowano na 83 proc., to znaczy, że u takiego odsetka dzieci wczesna diagnoza się potwierdziła. To narzędzie, użyte wraz z SACS-PR po 3,5 roku, zidentyfikowało aż 96 proc. dzieci z autyzmem.
- To oznacza, że SACS-R i SACS-PR powinny być wprowadzone możliwie najszerzej na świecie w ramach regularnych badań niemowląt i bardzo małych dzieci - uważa prof. Josephine Barbaro, autorka badania.
- Rodzicom często mówi się, aby "poczekali i zobaczyli", gdy zgłaszają coś niepokojącego w zachowaniu swojego dziecka. Oznacza to, że średni wiek, w którym diagnozuje się autyzm, wynosi około czterech do pięciu lat - mówi prof. Barbaro.
Na tym tle SACS-R wyraźnie się wyróżnia. To nie tylko bardzo dokładne narzędzie. Umożliwia też znalezienie dzieci zagrożonych autyzmem nawet trzy lata wcześniej, niż pozwalają na to aktualnie wykorzystywane testy, takie jak kwestionariusz autyzmu M-CHAT, który służy do oceny ryzyka wystąpienia zaburzeń ze spektrum autyzmu u dzieci w wieku od 16 do 30 miesięcy.
SACS-R to narzędzie do wczesnej identyfikacji zachowań charakterystycznych dla zaburzeń ze spektrum autyzmu u dzieci od 11 do 24 miesiąca życia. Ocenia się takie zachowania dziecka jak: gesty (machanie, wskazywanie przedmiotów), reakcja na wypowiadane imię, kontakt wzrokowy, naśladowanie lub kopiowanie zachowania innych osób, dzielenie zainteresowań z innymi, włączanie się w gry.
Źródła: MedicalXPress.com, JAMA Network Open
