Oksytocyna, czyli hormon pełniący niezwykle ważną rolę w porodzie. Co musisz o niej wiedzieć?

Oksytocyna. Co to jest za hormon wie większość z nas ze względu na jego specyficzne właściwości. To właśnie ona może wpływać na tak ważne aspekty naszego życia jak miłość czy wychowywanie dzieci. Kiedy uwalnia się ten hormon? Jak działa?

Oksytocyna: co to właściwie jest?

Oksytocyna - przedstawienie czym jest oksytocyna należy rozpocząć od jej potocznej nazwy, gdyż w znacznej mierze wskazuje ona na obszar jej działania. Minowicie stosuje się także określenie "hormon miłości", czy "hormon przytulania". Jest to nieprzypadkowe. Dzieje się tak ze względu na to, że oksytocyna uwalnia się w momencie, kiedy ludzie przytulają się do siebie, odbywają stosunek płciowy, ale też gdy  nawiązują się między nimi więzi społeczne. Co ciekawe, oksytocyna uwalnia się również w momencie, kiedy głaszczemy psa. Jest ona także niezwykle istotna w przebiegu akcji porodowej - odpowiada za wywołanie skurczy macicy.

Oksytocyna: hormon powstaje w naszym ciele

Oksytocyna to organiczny związek chemiczny produkowany w podwzgórzu. Do krwiobiegu wydzielana jest przez przysadkę mózgową. Jej uwalnianie zależy w głównej mierze od aktywności elektrycznej neuronów podwzgórza. Oksytocyna jest uwalniana do krwi w momencie, kiedy komórki są wybudzone.

Oksytocyna a poród. Jak substancja wpływa na postęp akcji?

O oksytocynie mówi się często w kontekście porodu. Działanie tego hormonu jest dość znaczące dla akcji porodowej, gdyż to właśnie on stymuluje mięśnie macicy do skurczu. Zwiększa również produkcję prostaglandyn, które mogą dodatkowo nasilać skurcze. Po wydaleniu łożyska oksytocyna hamuje krwawienie i rozpoczyna dalsze działanie - przyczynia się do obkurczania macicy a także stymuluje laktację. 

Oksytocyna: wywołanie porodu. W jaki sposób jest wykorzystywana?

W przypadku, gdy termin rozwiązania minął lub istnieją inne przesłanki do wywołania porodu, wówczas lekarze mogą podjąć decyzję o zastosowaniu oksytocyny. Preparaty ją zawierające podawane są pacjentkom celem wywołania i nasilenia skurczy macicy. Mogą być także zastosowane aby przyspieszyć wydalanie łożyska.  

Jeśli chodzi o działanie na organizm matki to nie kończy się ono wraz z urodzeniem dziecka. W późniejszym czasie wspomaga ona przepływ mleka poprzez kanaliki w piersi, ułatwiając tym samym stabilizację laktacji. 

Oksytocyna u mężczyzn. Za co odpowiada?

Wydawać by się mogło, że oksytocyna to hormon, który jest ważny głównie dla kobiet. Nic bardziej mylnego. Oksytocyna u mężczyzn odpowiada za transport spermy, a także produkcję testosteronu przez jądra.

Wskazuje się także na związek między poziomem oksytocyny a zachowaniami takimi jak tworzenie związku emocjonalnego między partnerami czy między rodzicem a dzieckiem. Co ciekawe może ona wpływać także na budowanie zaufania między ludźmi. Jak widać pełni ona zatem istotne funkcje w organizmie człowieka bez względu na płeć.  

Oksytocyna w jedzeniu. W czym można ją znaleźć?

Oksytocyna jest hormonem produkowanym w organizmie ludzkim lub syntetycznie dla potrzeb medycznych. Nie znajdziemy oksytocyny w jedzeniu - skutecznymi sposobami na podniesienie jej poziomu jest dbanie o takie kwestie jak: 

• seks - zbliżenie z partnerek jest gwarancją wyrzutu hormonu do krwi
• zabawa z psem - bliski kontakt z pupilem także przyczynia się do podniesienia poziomu hormonu we krwi
• dotyk - bliskość fizyczna sprawia, że czujemy się szczęśliwi, a to z kolei jest zasługą działania "hormonu miłości".

Czy można mieć niedobór oksytocyny?

Wiemy już, że oksytocyna jest hormonem miłości. Spełnia niezwykle ważne funkcję w trakcie porodu czy też odpowiada za jakość życia seksualnego mężczyzn. Tu pojawia się pytanie: czy można mieć niedobór oksytocyny? Okazuje się, że tak.

W jaki sposób można rozpoznać niedobór oksytocyny w swoim organizmie? Oznaką, że cierpi się na niedobór tego hormonu może być np. brak zainteresowania interakcjami społecznymi, trudności w komunikacji czy poczucie niskiej wartości.

Oksytocyna. Na co zwrócić uwagę?

Ważną kwestią jeśli chodzi o wydzielanie oksytocyny jest to w jakich okolicznościach się znajdujemy. Hormon wyrzucany jest najintensywniej w sytuacjach o małym natężeniu stresu. W momencie, gdy poziom kortyzolu (hormon stresu) rośnie, to adekwatnie do tego poziom oksytocyny maleje. Dlatego tak często obserwowane jest zatrzymanie akcji porodowej i brak postępu - stres i wydzielanie kortyzolu blokuje oksytocynę, a co za tym idzie spada intensywność skurczy macicy. W takich wypadkach lekarze sięgają często po preparaty z hormonem. 

Zobacz też: Wazopresyna, czyli hormon (nie) wierności?