Sterydy, inaczej nazywane steroidami, to substancje, które naturalnie występują w organizmie człowieka. Produkowane są w nadnerczach oraz narządach płciowych. Organizm nie wytwarza ich przez cały czas - ich wzrost pojawia się w sytuacjach osłabienia organizmu. Na pytanie, co to są sterydy, można w sposób prosty odpowiedzieć, iż są one wsparciem dla organizmu w walce z bólem, infekcją lub stresem. W medycynie stosuje się sterydy wyprodukowane sztucznie na wzór tych, które naturalnie występują w organizmie.
Sterydy to grupa bardzo wielu substancji niezwykle istotnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wśród nich znajdziemy m.in.: witaminę D, kwasy żółciowe, cholesterol, hormony płciowe oraz hormony nadnerczy. Sterydami są również syntetycznie pozyskiwane leki, które mogą być przyjmowane na wiele sposobów:
Sterydy mają szeroki zakres zastosowań. Wykorzystywane są w leczeniu:
W przypadku leczenia chorób autoimmunologicznych, podanie sterydów powoduje zmniejszenie się stanu zapalnego oraz umożliwienie wdrożenia dalszego leczenia. To, jak działają sterydy i czy ich użycie będzie skuteczne, zależy przede wszystkim od wielkości dawki oraz czasu przyjmowania. Należy jednak uważać na sterydy, skutki uboczne są bowiem możliwe wówczas, gdy przyjmuje się je w sposób niewłaściwy. Dlatego zażywanie tego rodzaju środków powinno odbywać się wyłącznie pod ścisłą kontrolą lekarza, który zleci odpowienie dawki oraz zaplanuje czas leczenia sterydami.
Sterydy anaboliczne to pochodne męskiego hormonu, testosteronu, będące jego syntetycznymi kopiami. Wykorzystywane są w kulturystyce jako doping. Ich zadaniem jest rozbudowanie w krótkim czasie mięśni oraz wytrzymałości. Jednak szybkie efekty nie są trwałe. W przypadku nie dostarczenia organizmowi dawki sterydu siła mięśni oraz wygląd sylwetki ulega pogorszeniu. Ponadto, organizm w szybkim tempie przyzwyczaja się do dawki anaboliku, co w konsekwencji doprowadzić może do konieczności przyjmowania coraz większych dawek i uzależnienia się od nich.
Dlaczego w ogóle sięga się po sterydy? Należy przyjrzeć się dokładniej, jak działają sterydy na mięśnie i jakie efekty można uzyskać przez ich stosowanie. Sterydy anaboliczne mają zdolność stymulacji przyswajania białka, które prowadzi do wzrostu mięśni oraz kości w krótkim czasie. Przyjmowanie sterydów anabolicznych poprawia wytrzymałość mięśni oraz zużycie tlenu, ponieważ wzrasta produkcja krwinek czerwonych, które odpowiadają za transport tlenu do komórek. Następuje również szybsza regeneracja po treningu dzięki aktywacji niewyspecjalizowanych komórek macierzystych mięśni szkieletowych. Sterydy anaboliczne stosowane są w cyklach 6 – 12 tygodni, z kilkutygodniowym przerwami pomiędzy cyklami. Należy pamiętać jednak, że tego rodzaju doping jest niezwykle niebezpieczny dla zdrowia i nie warto dla krótkotrwałych efektów po niego sięgać, jednocześnie niszcząc kondycję organizmu.
Należy mieć na uwadze, iż stosowanie sterydów może nieść wiele dotkliwych konsekwencji zdrowotnych. Sterydy anaboliczne mają negatywny wpływ na płodność oraz metabolizm. Ponadto, ich stosowanie zwiększa ryzyko chorób wewnętrznych, w tym uszkodzenia wątroby, zmniejszenia wydajności pracy serca, chorób układu krążenia i zakrzepicy. Innymi skutkami ich stosowania jest możliwość pojawienia się trądziku oraz łysienie. Poza fizycznymi konsekwencjami przyjmowania sterydów, niosą one także zagrożenia na tle psychicznym, doprowadzając do zmian w zachowaniu, m.in. napadów agresji, nazywanych napadami furii sterydowej. Mogą przyczynić się również do powstania depresji.
To, jak długo działają sterydy po odstawieniu, jest zależne od wielu czynników: rodzaju sterydów, długości cyklu ich przyjmowania oraz predyspozycji indywidualnych. Jeśli celem przyjmowania sterydów było rozbudowanie masy mięśniowej, a cykl trwał około 15 tygodni, wówczas sterydy przestaną prawdopodobnie działać po 2 – 3 tygodniach od odstawienia. W przypadku redukcji tkanki tłuszczowej działanie sterydów jest znacznie krótsze, ponieważ już po ok. pięciu dniach od odstawienia przestają one oddziaływać na organizm.
Zobacz też: Niesteroidowe leki przeciwzapalne - działanie, wykaz, najważniejsze podziały